بازار سرمایه‌ای خودرو بی‌شباهت به عرضه و تقاضای مصرف

 بانکداری ایرانی -   به اعتقاد یک کارشناس، بازار خودروی این روزها که دیگر بازار عرضه و تقاضای واقعی برای صرف مشتریان نیست و در حقیقت بازار سرمایه‌ای شده است، دیگر ربط چندانی با میزان تولید و عرضه خودروسازان ندارد. هرچند که بازارهای اقتصادی جهان طی دو هفته اخیر افت داشته‌اند اما علت اصلی تغییر مسیر قیمت‌ها در بازار خودرو و نزولی شدن آن‌ها، تحت تاثیر کاهش قیمت ارز و تغییرات در پارامترهای اقتصادی بوده است.

امیر حسن کاکایی - عضو هیات علمی گروه مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت ایران- در گفتوگو با ایسنا، درباره نوسانات قیمتی بازار خودرو طی یک ماه اخیر که پس از یک شیب صعودی، تحت تاثیر برخی عوامل از جمله کروناویروس و نگرانیهای ناشی از حضور در بازار معاملات، روند نزولی به خود گرفت، معتقد است: در چند هفته گذشته حرکت قیمتی خودروها در بازار  رو به بالا بود که بعضا برخی خودروها  تا ۱۵ میلیون تومان و خودروهای پایه نیز تا پنج میلیون تومان افزایش قیمت داشتند اما از هفته گذشته به بعد، قیمت‌ها مجدد نزولی شدند. این روزها بازار خودرو تبدیل به بازار سرمایهگذاری شده است و دیگر چندان شباهتی به بازار عرضه و تقاضای مصرف ندارد.

وی افزود: قیمتها در این بازار دیگر هیچگونه ارتباطی با میزان تولید ندارد؛ چراکه چند ماهی است میزان تولید خوب شده و رکود میزند. اکنون روزانه در حدود ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ دستگاه به بازار عرضه و به دست مشتریان میرسد اما همانطور که قابل ملاحظه است، قیمتها برای خود نسبت به بحثهای اقتصاد کلان و سیاسی بالا و پایین می شوند. همانطور که طی هفتههای اخیر قیمت سکه و ارز رشد قابل توجهی داشتند، قیمت خودرو نیز صعودی شد اما اکنون که مجددا به طور مثال قیمت ارز از کانال ۱۵ هزار تومان به کانال ۱۴ هزار تومان بازگشت و سکه هم به همین صورت، خودرو نیز در بازار با  کاهش قیمت روبرو شد.

این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: این موضوع نشان میدهد که اتفاقات در بازار خودرو نیز  بازار سرمایه تبعیت میکند. البته باتوجه به اینکه اثرات بالا و پایین شدن پارامترهای اقتصادی و هیجانات آن تا حدودی با تاخیر در بازار خودرو خود را نشان میدهد، بنابراین رقم دقیق، چندان اهمیتی نداشته و در واقع  میزان مثبت و منفی شدن آن حائز اهمیت است. در دو هفته اخیر که دولت و بانک مرکزی توانستند نرخ ارز را کنترل کرده و ظاهرا آرامش نسبی به بازارهای سرمایه ای بازگشت، نرخ خودرو نیز از رقمهای عجیب و غریب خود در زمان صعود بازگشت. 

وی خاطرنشان کرد: هفته گذشته بانک مرکزی یک پیش تصحیح انجام داد و به طور مصنوعی قیمت ارز را بالا برده و کمی بیشتر از قیمتی که رسیده بود، اعلام کرد و گفت که هر میزان تقاضای ارز پاسخ داده میشود اما بازار دیگر کشش نداشت و  قیمتها بازگشت کرد و هیجانات را از بین برد. این موضوع حرکت مثبتی در بازار بود. کاش  سیاستگذاران در بازار خودرو نیز چنین حرکتی را انجام میدادند.  چند روز بعد از کاهش قیمت ارز، قیمت خودرو نیز کاهشی شد.

عضو هیات علمی گروه مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت ایران اوضاع بازار خودرو در هفتههای آینده را با توجه به این که روزهای پایانی سال را پشت سر میگذاریم و هر ساله در این ایام شاهد رشد تقاضا در بازار خودرو و به تبع افزایش قیمتها نیز بوده ایم، اینگونه پیشبینی کرد که همانطور که قیمتها در بازار خودرو ارتباط چندانی با تقاضای مصرفی نداشته، به نظر میرسد ارتباطی هم با تقاضای شب عید، مسافرت و .... نخواهد داشت؛ چراکه امسال حداکثر میزان تولید به 850 هزار دستگاه میرسد. درحالی که تقاضای مصرف بیش از یک میلیون و 200 هزار دستگاه است. ضمن اینکه تقاضای سرمایهگذاری نیز به بالای دو میلیون دستگاه در سال هم میرسد و ما از میزان تقاضا عقب هستیم؛ بنابراین مقداری کمتر و بیشتر تاثیر چندانی نخواهد داشت.

کاکایی تاکید کرد: از قضا در این مدت بحث کروناویروس نیز مطرح شده که قطعا در اقتصادی جهانی تاثیرگذار بوده است اما تاثیر آن در اقتصاد ایران هنوز چندان مشخص نیست؛ چراکه خوشبختانه صنایع ما همچنان در حال حرکت  هستند. البته اگر این موضوع بیش از انتظارها ادامه دار باشد، در اقتصاد ایران نیز اثرات خود را نشان خواهد داد. اما باتوجه به اینکه اقتصاد دنیا دچار افت میشود،  قیمت برخی کالاها نیز احتمالا کاهشی خواهند شد. به طور مثال خبردار شدهایم که به طور مثال فولاد، طی روزهای اخیر کاهش قیمت داشته است.

وی ادامه داد: البته باید در نظر داشت که تغییرات قیمت فولاد، مواد اولیه و پتروشیمی بر میزان زیان خودروسازان تاثیر خواهد داشت. باتوجه به اینکه خودروسازان با قیمتهای بهمن ماه سال گذشته خودروها را عرضه میکنند، بنابراین بالا و پایین شدن قیمت مواد اولیه تنها ضرر و زیان خودروسازان را کم و زیاد میکند و در بازار حداقل در کوتاه مدت تاثیر چندانی ندارد؛ لذا پیش‌بینی می شود که همچنان تب و تاب مثبت در بازار خودرو ادامه داشته باشد؛ بدین معنا که قیمت ها به تدریج تحت تاثیر قیمت واقعی و موثر ارز در کشور به مقداری محدود افزایش یابند.