بانکداری ایرانی ـ عارضه زوال مرکبات یک دهه است که در برخی از باغ های شماری از شهرهای استان های جنوبی کشور از جمله کرمان، هرمزگان و فارس رخ نموده و زنگ مرگ تدریجی درختان مرکبات را به صدا درآورده، علت اصلی این عارضه هنوز ناشناخته است اما کارشناسان را برای حل آن به تکاپو واداشته است.
معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور که تا کنون به اتفاق کارشناسان از باغ هایی که با این عارضه دست بگریبانند دیدن کرده، شنبه در حاشیه بازدید از شماری از باغ های مرکبات شهرستان داراب که در جنوب شرقی شیراز قرار دارد در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: عارضه زوال مرکبات در این شهرستان به نسبت بقیه شهرها بیشتر است.
علیمراد سرافرازی افزود: با توجه به بروز این عارضه آن هم در سطح وسیع در شهرستان داراب از کارشناسان اسپانیایی دعوت شده که از باغ های این منطقه نیز بازدید کنند و راهکارهای لازم را در این زمینه ارایه دهند.
وی بیان داشت: اگر چه هنوز علت اصلی عارضه زوال مرکبات مشخص نشده اما می توان گفت، نحوه آبیاری و مدیریت باغ در این زمینه موثر است و باغداران باید به این مسایل اهتمام ویژه داشته باشند.
** نتایج نشست کارشناسان به زودی اعلام می شود
رئیس پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی هم گفت: زوال مرکبات از سال 1388در جنوب کرمان آغاز و سال های 89 و 90 در روستای سیاهو از توابع بخش مرکزی استان هرمزگان رویت شد و در سال 93 در شهرستان های جهرم و داراب در استان فارس به اوج خود رسید.
مرتضی گل محمدی افزود: کارشناسان مرکز تحقیقات گیاه شناسی مرکبات و همچنین آزمایشگاه خاک و آب، از بین مناطق یاد شده از باغ های مرکبات سه شهر که با این عارضه مواجه هستند به صورت آزمایشی، نمونه برداری کردند که نتایج این آزمایش ها در نشستی که قرار است به زودی با حضور محققان داخلی و خارجی در تهران برگزار شود، ارایه خواهد شد.
**استفاده بی رویه از سموم یکی از فرضیه های زوال مرکبات
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان فارس هم در باره علت بروز عارضه زوال مرکبات، اظهار داشت: ممکن است استفاده بی رویه از کودها، سموم شیمیایی، تغییرات اقلیمی و همچنین عدم رعایت برخی از مسایل بهزارعی و بهباغی، سبب ساز این عارضه باشد.
حمید دبیری افزود: موارد نام برده، فرضیه هایی است که از سوی کارشناسان برای عارضه زوال مرکبات مطرح شده است اما هنوز علت اصلی این عارضه مشخص نشده است.
** مهمترین مشکل باغ های ایران، هرس درختان است
یکی از محققان و کارشناسان اسپانیایی که به دعوت وزارت جهاد کشاورزی برای ارزیابی اولیه و چگونگی بروز عارضه زوال مرکبات در برخی از مناطق ایران به کشورمان سفر کرده است، در این بازدید بیان کرد: نخستین مشکلی که در باغ های چند شهرستان ایران مشاهده کردم، نهال هایی است که مورد استفاده قرار گرفته است.
کارلوس فرناندز افزود: اگر نهال با کیفیت نباشد بدون تردید باغدار را با مشکل مواجه خواهد کرد، افزون بر این نحوه کاشت نهال در ایران بسیار متنوع است و این خود مشکل بزرگی است.
به گفته این کارشناس اسپانیایی، باید نهال ها را با تراکم بیشتری کاشت تا برای آبیاری از آب کمتری استفاده شود و هم نهال های بیشتری کاشته شود و در این صورت تولید هم افزایش خواهد یافت.
فرناندز ادامه داد: ایران از کارشناسان خوبی برخوردار است اما مهمترین مشکل باغ های موجود در این کشور، مدیریت صحیح باغ و هرس اصولی درختان است زیرا اگر این کار به درستی انجام شود، آفتاب بیشتری به ساقه و بدنه درخت می رسد.
هرس درختان، یکی از موارد مهم در نگه داری درخت است که اگر صحیح و به موقع انجام شود عمر درخت و همچنین میوه های آن را تحت تاثیر قرار می دهد و اشتباه در انجام این کار موجب آسیب رسیدن به درختان می شود.
هرس در مجموع به قطع کامل یا جزیی شاخه، ریشه، پوست، برگ و یا گل و میوه برای تحت تاثیر قرار دادن و هدایت نحوه رشد و باروری گیاه گفته می شود.
**کارشناسان در پی یافتن راه حل هستند
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان داراب هم گفت: عارضه زوال مرکبات از سال 1390در این شهرستان شناسایی شد و سال 93 به اوج خود رسید و امروز بسیاری از کارشناسان و محققان داخلی و خارجی در پی یافتن راهکاری برای مقابله با این عارضه هستند.
احمدرضا صالحی افزود: شهرستان داراب با 14هزار هکتار باغ مرکبات و تولید سالانه 280 هزار تن انواع میوه، سهم عمده ای در خودکفایی کشور دارد و اگر عارضه زوال مرکبات در این شهرستان مدیریت نشود می تواند خسارت جبران ناپذیری به باغ های مرکبات این منطقه وارد کند.
شهرستان داراب در فاصله 225 کیلومتری جنوب شرقی شیراز قرار دارد.
عارضه زردی و زوال مرکبات در بیشتر مناطق مرکبات‌‌خیز استان فارس به ویژه جویم لارستان، قیر و کارزین، داراب، جهرم و فسا گزارش شده است.
این عارضه به گونه خاصی از مرکبات محدود نمی‌شود و بیشترین خسارت روی لیمو لیسبون (خارگی)، پرتقال، نارنگی و لیمو ترش مشاهده می‌شود.
نشانه‌های این مشکلات شامل قرمزی، زردی، لوله شدن، سوختگی، تُنک شدن تاج درخت درختان، ریزش برگ‌هاست و زوال شامل از بین رفتن رشد ریشه‌های مویین و سیاه شدن ریشه های اصلی، خشکیدگی و مرگ ناگهانی درختان است.
کارشناس کشاورزی اهل اسپانیا که به همراه تعدادی از کارشناسان کشاوزری این کشور برای بررسی عارضه زوال مرکبات جهرم به این شهرستان نیز سفر کرد، روز بیست و هفتم اردیبهشت ماه جاری در بازدید از شماری از باغ های مرکبات این منطقه اظهار داشت: مدیریت ناصحیح باغ ها یکی از علل بروز زوال مرکبات در جهرم است و این معضل نیازمند بررسی کامل است.
کارلوس فرناندز، بیشترین مشکل باغ ها را در مدیریت آنها و همچنین شیوه آبیاری باغداران دانست و افزود: مثلا به درختان باغ‌ها روزانه حجم زیادی آب، بیش از 50 لیتر داده می‌شود و روز بعد هیچ آبی داده نمی‌شود.
او گفت: بسیاری از مشکلاتی که در باره باغ‌ها گفته می‌شود در خیلی از نقاط دنیا وجود دارد و چندان عجیب و غریب نیست اما مهم این است که شما با شرایط خود چگونه بتوانید آن را مدیریت کنید.
معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور نیز در این بازدید گفت: تحقیقات در باره این زوال ادامه دارد و نمونه‌های زیادی از شهرستان‌های استان فارس تهیه شده است.
علیمراد سرافرازی افزود: توصیه‌های لازم برای کنترل بحران به صورت دستورالعمل به مدیریت جهاد کشاورزی ارسال شده است و رعایت نکات ایمنی باغبانی در دستور کار باغداران قرار خواهد گرفت.
شهرستان جهرم با تولید هشت هزار تن مرکبات در هر سال، مقام اول تولید مرکبات را در فارس به خود اختصاص داده است.
فارس با بیش از 57 هزار هکتار باغ مرکبات و تولید بیش از یک میلیون و 200 هزار تن میوه مرکبات مقام دوم سطح زیر کشت و تولید را در کشور دارد و سالانه بیش از پنج میلیون اصله نهال مرکبات در این استان تولید و به نقاط مختلف کشور انتقال می‌یابد.
نظر شما
