بانکداری ایرانی ـ طرح توسعه دو دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران تحت عنوان «شهر دانش، دانشگاه کارآفرین، سبز و هوشمند» به عنوان بزرگترین طرح آموزش عالی کشور بعد از گذشت بیش از ۱۶ سال از تصویب آن، به دلیل مشکلات مالی و بودجه‌ای در سال ۹۸ نیز فرجام نامعلومی دارد.
به گزارش ایسنا، طرح ساماندهی و توسعه دو دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران برای اولین بار سال ۸۱ مطرح شد و در همان دولت نیز کلیات و محدوده اجرای طرح به تصویب رسید. در سال ۱۳۸۲ با تصویب هیأت وزیران منابع مالی اولیه طرح تأمین شد. اما از سال ۸۴ تا ۹۲ (با روی کار آمدن دولت نهم و دهم) اجرای این طرح روند کندی را پیش گرفت که مجدد از سال ۱۳۹۳ این طرح باهدف توسعه فضاهای آموزشی، پژوهشی و فناوری و تأکید بر همکاری متقابل میان شهر و دانشگاه در راستای ایجاد دانشگاهی کارآفرین، سبز و هوشمند دوباره احیا و از سال ۱۳۹۴ با ایده جدید، ایجاد شهر دانش روح تازه‌ای گرفت.
بر اساس تصمیم هیأت امنای دو دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران، در ابتدا دو راه حل برای طرح مطرح شد؛ راه حل نخست انتقال دانشگاه تهران به محلی در اطراف تهران و راه حل دیگر توسعه دانشگاه در محدوده فعلی آن بود. از آنجایی که در صورت اجرایی شدن راه حل اول بخشی از هویت شهر تهران از بین می‌رفت و دانشگاه تهران هم هویت واقعی خود را نداشت، راه حل دوم مدنظر قرار گرفت و خرید ساختمان‌های واقع در محدوده طرح توسعه در دستور کار قرار گرفت. اکنون درصد بالایی از اراضی محدود طرح به تملک دانشگاه تهران در آمده است.
در همین رابطه دکتر محمود نیلی‌احمدآبادی رئیس دانشگاه تهران طرح توسعه دانشگاه تهران را یکی از قانونی‌ترین طرح‌های توسعه‌ای کشور دانست و در این رابطه به ایسنا گفت: قانون این طرح در شورای عالی معماری و شهرسازی تصویب شده است، ضمن اینکه کمیسیون ماده ۵ شهرداری، وزارتخانه‌های علوم و بهداشت طرح توسعه‌ای دانشگاه تهران را تصویب نموده‌اند. همچنین شهرداری، استانداری، نمایندگان مجلس و حتی دولت متقاعد به اجرای طرح هستند، بنابراین با اطمینان تاکید می‌کنم که هیچ ابهام و مشکلی برای توسعه دانشگاه تهران و ایجاد شهر دانش نداریم.
وی در ادامه در خصوص مخالفت برخی مالکان اراضی اطراف دانشگاه تهران نیز گفت: اگر برخی از مالکین معترض اجرای این طرح هستند، به این دلیل است که بودجه لازم برای تملک مابقی اراضی تأمین نشده است. در غیر این صورت طرح به خودی خود مشکلی ندارد و اجرای آن فراتر از دانشگاه تهران در واقع برای شهر تهران مناسب است. ضمن اینکه ما منکر ایجاد مشکل برای ساکنان طرح نیستیم ولی سعی کردیم زمین‌های تمامی کسانی که مشکل دارند را خریداری کنیم که تا حدودی این امر انجام شده است.
دکتر نیلی افزود: برای ایجاد شهر دانش در دانشگاه تهران به مشارکت خیرین و کسانی که علاقه‌مند به فعالیت در این حوزه هستند نیازمندیم و سعی می‌کنیم از ظرفیت بخش خصوصی و نهادهایی که علاقه‌مند به مشارکت در شهر دانش هستند استفاده کنیم.
به گفته وی، دانشگاه تهران برای اجرای طرح توسعه‌ای و ایجاد شهر دانش فقط در بحث تملک نیازمند کمک دولت است که امیدواریم اعتبار آن از سوی دولت تأمین شود.
رئیس دانشگاه تهران پیگیری طرح توسعه دانشگاه تهران را از مهم‌ترین برنامه‌های این دانشگاه عنوان کرد و گفت: سال گذشته کمیسیون ماده ۵ شهرداری تهران کلیات اجرای این طرح را تصویب کرد. امیدوارم هر چه زودتر مسائل مسالی اجرای این طرح رفع شود تا بتوانیم بخشی از آن را قبل از پایان سال جاری اجرایی کنیم.
دکتر نیلی ادامه داد: استراتژی اصلی طرح توسعه دانشگاه تهران، دستیابی به توسعه پایدار در ابعاد مختلف اجتماعی، زیست‌محیطی و اقتصادی است که دربردارنده گذار از جامعه صنعتی به جامعه دانش‌بنیان، افزایش و ارتقای سطح استانداردها در زمینه‌های آموزش، پژوهش و ضرورت رساندن دانشگاه‌ها به سطح مطلوبی از استانداردهای جهانی است. از دیگر اهداف این طرح، تأمین نیاز جامعه به نیروی انسانی کارآمد و کارآفرین، ایجاد فضای کارآفرینی جهت قرار گرفتن دانش به‌عنوان مهم‌ترین منبع تولید ثروت، ایجاد اشتغال پایدار دانش‌بنیان با هزینه تمام شده کمتر از اشتغال‌زایی در بخش صنعت، و بازنگری در مراکز علمی و پژوهشی بر اساس نیازهای جامعه است.
وی همچنین در خصوص مهم‌ترین اهداف تشکیل شهر دانش گفت: تربیت نیروی انسانی متخصص، خلاق و کارآمد و اثربخش در داخل و خارج از کشور، تولید دانش و فن‌آوری‌های جدید و پیشبرد مرزهای آن در سطح جهانی، انتقال دانش و اشاعه و نشر آن در داخل و خارج کشور، پاسخگویی به نیازهای جامعه از طریق به‌کارگیری علوم و فن‌آوری‌های نوین، توسعه فرهنگ علمی کشور به‌عنوان زیرساخت دستیابی به اهداف موردنظر، توسعه زبان و ادبیات فارسی در دیگر کشورها، ارتقا سطح کیفی فضاهای آموزشی، پژوهشی و خدماتی، تعامل مردم و دانشگاه با ایجاد ارتباط بهتر دانشگاه با فضاهای پیرامون آن و در نهایت رونق‌بخشی به فضای شهری با کمک ایجاد مکان‌های قابل استفاده در اجتماعات مردمی از اهداف توسعه این طرح است.
به گفته وی، رسیدن به استاندارهای سرانه آموزشی، پژوهشی و فناوری در حد استانداردهای جهانی از دیگر اهداف طرح است که این شاخص‌ها در حال حاضر در حد متوسط بوده و از استانداردهای بین‌المللی دانشگاه‌های معتبر فاصله جدی دارد.
دکتر نیلی در خصوص مخالفت برخی مالکین در اجرای طرح توسعه دانشگاه تهران نیز گفت: برخی منتقدان به‌احتمال انحراف طرح از اهداف خود در بهره‌برداری از املاک خریداری‌شده و وجود نگاه درآمدی به املاک طرح اشاره دارند، درحالی‌که همه املاکی که در سه سال گذشته خریداری و تملک شده‌اند در راستای طرح شهر دانش بهره‌برداری شدند. به‌هیچ‌وجه دیدگاه تجاری نسبت به املاک خریداری‌شده وجود ندارد و با الگوگیری از دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم، و مطابق با طرح شهر دانش یکسری از ساختمان‌ها به‌عنوان پارک‌های علم و فناوری، یکسری نیز برای افزایش سرانه فضای آموزشی و پژوهشی دانشگاه اختصاص داده شد و برخی نیز به مؤسسات پژوهشی واگذار شدند. وجود پارک‌های علم و فناوری در کنار دانشگاه‌های پیشرفته جهان بسیار مرسوم است و صرفاً معدود واحدهای مسکونی که در ساختمان‌های نیمه تملک شده قرار دارند و در حال حاضر برای متروکه نماندن چاره‌ای جز استفاده مسکونی ندارند، اجاره داده شدند که با تملک کامل آن ساختمان‌ها از آنها نیز در جهت اهداف شهر دانش استفاده می‌شود.
به گفته وی، در برخی از انتقادات ادعا می‌شود «ساختمان‌های تملک شده متروکه و خالی هستند» درحالی‌که در مدیریت جدید در ۳ سال گذشته تمام املاک خریداری‌شده ساماندهی شده‌اند و برای تمام املاک خریداری‌شده کاربری تعریف‌شده است. درواقع با طرح ساماندهی که تحت بهره‌برداری املاک شهر دانش اجرا شده است، امنیت کامل در محدوده طرح شهر دانش برقرار است. در واقع در اتاق دفتر طرح ساماندهی (به‌جز هشت سالی که دولت نهم و دهم در سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ طرح را متوقف کرده بودند) به روی مردم باز بوده است. گواه این مطلب آن است که از ۱۴۵۰ ملک شخصی حدود ۱۰۰۰ مورد بدون حتی یک مورد نارضایتی و مشکل قانونی در معاملات انجام‌شده خریداری شده‌اند.
رئیس دانشگاه تهران تاکید کرد: در برخی از انتقادات بر مشکلات ساکنین درباره عدم امکان نوسازی املاکشان سخن به میان می‌آید. درحالی‌که بازسازی ساختمان‌های تملیک نشده فعلی ازنظر قانونی مجاز است و مشکلی بابت بازسازی وجود ندارد. با مساعدت دولت و مجلس شورای اسلامی املاک به‌تدریج در حال خریداری هستند و درصد املاک مسکونی تملک نشده (حدود ۲۵۰ ملک) به‌کل مسکونی‌هایی که از ابتدا که در محدوده طرح موجود بودند (حدود ۱۲۵۰ ملک)، کمتر از ۲۰ درصد است.
اجرای طرح توسعه دانشگاه تهران و تشکیل شهر دانش به هیچ عنوان متوقف نخواهد شد
دکتر حسن به نژاد معاون دانشجویی دانشگاه تهران، نیز با تاکید بر اینکه اجرای طرح توسعه این دانشگاه و تشکیل شهر دانش به هیچ عنوان متوقف نخواهد شد، اظهار کرد: بودجه و اعتباری از سوی مجلس شورای اسلامی به منظور اجرای طرح شهر دانش تخصیص یافته است که بخشی از این بودجه را دریافت و تا حدودی نیز از طرح اجرا شده است.
وی خاطر نشان کرد: مجلس شورای اسلامی در بودجه ۹۸ دانشگاه تهران نیز اعتباری به منظور اجرای طرح شهر دانش تخصیص می‌دهد. بنابراین اجرای این طرح با قوت ادامه خواهد داشت و متوقف نمی‌شود.
به گزارش ایسنا، بر اساس "طرح توسعه شهر دانش" دانشگاه تهران، قرار است طرح محدوده پردیس مرکزی که در وضع موجود دارای مساحتی بالغ بر ۲۱ هکتار بوده، بر اساس مصوبه سال ۱۳۸۴ شورای عالی معماری و شهرسازی، به حدود ۵۲ هکتار درون محدوده‌ای منتهی به بلوار کشاورز در شمال، خیابان وصال در شرق، خیابان کارگر در غرب و خیابان انقلاب در جنوب افزایش یابد. در حال حاضر حدود ۶۵ درصد از این هدف‌گذاری حاصل شده است. اگر چه طی سه سال اخیر دولت، مجلس و کمیسیون ماده ۵ مصوباتی را در پشتیبانی از این طرح اختصاص داده و مجلس نیز علاوه بر تخصیص ردیف بودجه‌ای از سال ۱۳۹۳ به طرح، در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ نیز تبصره خاصی در قوانین بودجه برای تملک اراضی طرح اختصاص دادند. اما بر خلاف برنامه اعلام شده، اجرای جدی این طرح در سال ۹۸ نیز به دلیل مشکلات شدید بودجه‌ای در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.
نظر شما
