بانکداری ایرانی -با وجود آنکه بیشتر بازارهای مالی در ایران روز نخست تحریمهای آمریکا را بدون نوسان آغاز کردند، اما اعلام خبر مخالفت شورای نگهبان با CFT زمینه را برای ایجاد تنش در این بازارها هموار کرد؛ موضوعی که نشان داد بازارهای مالی اگرچه نیمنگاهی به مسائل بینالمللی دارند اما بیشتر تصمیمات داخلی است که به اقتصاد ایران جهت میدهد.
همزمان با بازگشت تحریمهای یک جانبه آمریکا به اقتصاد ایران در 13 آبان ماه، سخنگوی شورای نگهبان خبر از عدم تصویب CFT در این شورا داد تا بازارهای مختلف مانند بورس، سکه و ارز که این روز را با آرامش آغاز کرده بودند با تنش نسبی همراه شوند. برای مثال، بورس تهران که در روز قبل بیش از هزار واحد رشد را ثبت کرده بود با اعلام این خبر سرخپوش شد و دلاری که میرفت بیتفاوت از کنار تحریمهای تازه بگذرد به بالای 15 هزار تومان رسید.
درواقع رفتار این بازارها نشان داد اقتصاد ایران بیش از آنکه به مسائل بینالمللی و شرایط تحریم واکنش نشان دهد، متأثر از واکنشهای داخلی است تا آینده خود را بر این مبنا تنظیم کند.
همچنین واکنش این بازارها حکایت از این دارد که فعالان اقتصادی از مسئولان کشور انتظار دارند تصمیماتی در این زمینه اتخاذ شود که آسیب اجرای تحریمها را به حداقل رسانده و هزینه مبادلات را کاهش دهد.
از سوی دیگر، کشورهایی که بزرگترین خریداران نفت ایران به شمار میروند، ادامه تجارت با ایران را منوط به تصویب FATF میدانند و اگر این مصوبه به نتیجه نرسد، حتی میتواند بر تجارت طلای سیاه بهعنوان بزرگترین راه تأمین ارز کشور نیز سایه بیندازد.
**کاهش فشارها با تصویب CFT
سلام امینی، نماینده مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با ایرناپلاس، در این زمینه با اشاره به اینکه عدم تصویب CFT در شورای نگهبان پایان کار نیست، گفت: شورای نگهان مصوبه مجلس را بازگردانده و اگر نمایندگان تشخیص دهند که ایرادات گرفته شده صحیح نیست، این مصوبه برای تصمیمگیری نهایی به مجمع تشخیص مصلحت فرستاده میشود.
وی ادامه داد: اکنون بیشتر کشورهای دنیا، چهار مقوله FATF ازجمله CFT را پذیرفتهاند و از آنجا که ایران با کشورهای دنیا ارتباطات تجاری گستردهای دارد و با توجه به اینکه در این شرایط، فشارهای اقتصادی زیادی را بهواسطه تحریمهای ناجوانمردانه تحمل میکنیم برای کاهش فشارها لازم است که این موضوع تصویب شود.
**شبکه زیرزمینی برای دریافت پول
امینی با بیان اینکه در حال حاضر از نظر نقل و انتقال پول با مشکل روبهروییم، افزود: اگر این موضوع حل نشود، نمیتوانیم پول نفتی که میفروشیم و معاملاتی که با دنیا داریم را دریافت کنیم.
وی تأکید کرد: در آن صورت مجبور خواهیم بود شبکهای زیرزمینی برای دریافت پول ایجاد کنیم که هزینهای دیگری بر اقتصاد تحمیل میکند، زیرا از راههای نامعمول پول خودمان را بهدست میآوریم و این مشکل به معاملات بار خواهد شد.
**رعایت الزامات بینالمللی برای حضور در تجارت جهانی
همچنین فرهاد احتشامزاد، رئیس فدراسیون واردات اتاق بازرگانی ایران در گفتوگو با ایرناپلاس با بیان اینکه با توجه به سیاستهای بینالمللی، برای واردات و صادرات باید بستر لازم را داشته باشیم، گفت: این بستر لازم طبیعتاً بر مبنای رعایت قوانین بینالملل تأمین میشود و اگر بخواهیم این ارتباطات را داشته باشیم باید از آنها پیروی کنیم. درواقع اینها مواردی هستند که جزو الزامات بینالمللی هستند.
وی با اشاره به اینکه مواردی مانند FATF در مقاطعی داوطلبانه و در مقاطعی اجباری هستند، ادامه داد: با توجه به شرایط کشور ما در عرصه بینالمللی، تعریف اینکه اکنون این موضوع به نفع فعال اقتصادی است یا نه، شاید نگاه جزئی باشد و طبیعتاً اینجا نگرشهای کلان اهمیت دارد.
**شرایط تجارت سختتر میشود
احتشامزاد افزود: نگرانی ما از عدم تصویب قوانین از این دست، این است که همانگونه که بانکهای بینالمللی تاکنون ما را مورد تحریمهای خاص قرار دادند و تجارت را برای ما مشکل کردهاند انجام اینگونه موارد باعث میشود بهانههای بیشتری در اختیار آنها قرار بگیرد تا تحت شرایط سختتر مبادلهای قرار گیریم.
وی این شرایط سخت مبادلهای را بر روی گردش نقدینگی بینالمللی ما تاثیرگذار دانست و تأکید کرد: زیرا ما از یک طرف صادر کننده هستیم و کانیها و فرآوردههای هیدروکربوری جزو محصولات صادراتی ایران به شمار میآیند و به موازات آن کالاهای وارداتی داریم که بیش از 90 درصد آن در صنایع تولیدی در قالب مواد اولیه و کالاهای نیمهساخته مورد استفاده قرار میگیرند و یا کالاهای سرمایهای تولیدی هستند و از همین رو استمرار تولید کشور به تأمین و واردات این کالاها وابسته است.
به گفته رئیس فدراسیون واردات اتاق بازرگانی ایران، بنابراین هرچقدر فشار مبادلات مالی بینالمللی بیشتر شود با مشکل بیشتری در تراکنش های مالی روبهرو میشویم و این امر کار را سختتر میکند.
گزارش از حوری قاسمی