ضرورت شکل گیری جنبش ملی برای غلبه بر بحران آب

 بانكداري ايراني  ـ کاهش بارش ها، تغییرات اقلیمی و گرم شدن زمین و تداوم مصرف بی رویه آب در بخش های مختلف باعث شده تا سال 97 شرایط دشوارتری از نظر کمبود منابع آبی در کشور داشته باشیم به گونه ای که گفته شده تابستان امسال 334 شهر با جمعیت حدود 35 میلیون نفر در معرض تنش آبی قرار دارند.

گرچه تغییرات اقلیمی به معنای دگرگونی مشخص در الگوهای مورد انتظار برای وضعیت میانگین آب و هوایی که در طولانی مدت در یک منطقه خاص یا برای کل اقلیم جهانی، رخ می دهد و بسیاری از کشورها نیز با این معضل مواجه هستند اما بارها گفته شده که کشور ما به واسطه قرار گرفتن در منطقه خشک جغرافیایی و ناحیه بیابانی همواره با مشکل کمبود منابع آبی مواجه است و برنامه ریزی مستمر برای استفاده بهینه از آب موجود امری حیاتی برای ایران محسوب می شود. 

در طول 50 سال گذشته در میانگین 10 ساله بارش در کشور از 250 به 217 میلیمتر رسیده ایم و این در حالی است که میانگین دمای کشور با افزایش چهار دهم سیلسیوس در هر دهه مواجه بوده ایم. 

ایران به طور طبیعی جزو مناطق کم باران جهان محسوب می شود و کاهش سالانه بارش ها نیز مزید بر علت شده و این شرایط دشوار را تشدید می کند و در صورت تداوم شرایط موجود و استفاده بی رویه و هدر دادن منابع آبی، کشور با بحران خشکسالی مواجه می شود. 

آمارها و ارقامی که از سوی مسئولان ارائه می شود نشان از وخامت اوضاع دارد اما با این وجود هنوز عزم جدی برای کنترل مصرف در بخش های مختلف وجود ندارد و درباره بحران آب چنان سخن گفته می شود که چندان موضوع جدی نیست اما با تاسف باید گفت که تنش آبی تا حدی واقعی است که باید به طور اضطراری برای آن چاره ای بیاندیشیم. 

راه غلبه بر این بحران شکل گیری عزم و جنبش ملی برای فائق آمدن بر این مشکل در مردم و مسئولان است. مردم، مسئولان، رسانه ها، دستگاه ها و تریبون ها تاثیرگذار همه موظف به ایفای نقش هستند تا کشور بتواند شرایط موجود را به درستی مدیریت کند زیرا بحران جدی است. 

رضا اردکانیان وزیر نیرو نیز روز گذشته در نشست مدیران ارشد دولت تدبیر و امید گفت: براساس بررسی ها، 165 شهر با جمعیت 10.5 میلیون نفر در وضعیت زرد، 62 شهر با جمعیت 6.8 میلیون نفر در وضعیت نارنجی و 107 شهر با جمعیت 17.2 میلیون نفر در وضعیت قرمز و مجموعا این 334 شهر در معرض تنش آبی قرار خواهند داشت. 

وی ادامه داد: در 50 سال گذشته وارد چرخه های بلند خشکسالی شدیم و البته امسال سخت ترین سال است اما اینطور نیست که قابل مدیریت نباشد. 

وزیر نیرو در عین حال به این موضوع نیز اشاره کرد که باید توجه داشت که خشکسالی می تواند یک فرصت باشد و با نگاهی به شیوه مصرف باید ذهن خود را متوجه تامین آب جدید نکنیم. 

وزیر نیرو در سخنان اخیر خود این سوال را نیز مطرح کرد که با روند موجود کاهش بارش ها، گرم شدن کشور، افزایش جمعیت و توسعه شهرنشینی و افزایش مصرف انرژی، آیا می توان بدون تغییر در شیوه های مصرف آب به زندگی و توسعه متوازن و پایدار کشور ادامه داد؟ 

تشکیل کارگروه ملی سازگاری با کم آبی، دسترسی به موقع شرکت های آب و برق به منابع داخلی، همکاری سازمان های مصرف کننده در مدیریت مصرف برق، پرهیز از تشدید تنش ها بر سر رقابت در برخورداری از منابع آب نزد افکار عمومی از راهکارهای مدیریتی است که وزیر نیرو به آن اشاره کرده است. 

در شرایط کنونی کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی، خانگی و فضای سبز شهری و تغییر الگوی مصرف از ضروریاتی است که دستیابی به آن باید در کمترین زمان اتفاق بیفتد. اطلاع رسانی گسترده درباره بحران آب به مردم، تغییر نوع کشت و آبیاری در بخش کشاورزی و یافتن راهکارهای جایگزین در زمینه فضای سبز شهری از موضوعاتی است که باید به طور گسترده به آنها پرداخته شود. 

وزیر نیرو نیز با اشاره به راهکارهای موجود برای غلبه بر این بحران، تعیین چگونگی توزیع کمبود آب بین مصارف مختلف، برنامه ریزی و هماهنگی لازم برای انطباق الگوی کشت مناسب، پشتیبانی از تدابیر استان ها در جلوگیری از بروز مشکلات وتعارض های اجتماعی، اجرای سیاست های وزارت جهاد کشاورزی برای کنترل سطح زیرکشت، تحویل حجمی آب برای همه مصارف کشاورزی و کاهش مصرف آب فضای سبز به میزان 30 درصد نسبت به سال گذشته و تعیین تعرفه مصارف مازاد بر الگوی مصرف آب شرب از مواردی دانست که این وزارت نیرو برای آن با توجه به شرایط موجود برنامه ریزی کرده است. 

با توجه به اینکه این بحران غیرقابل بازگشت بوده و تنها با بکار بستن راهکارهایی می توان از ابعاد آن کاست، عزم ملی و همگانی و همکاری و همراهی عمومی برای دستیابی به این هدف امری ضروری است تا بتوان شرایط موجود را به بهترین نحو مدیریت کرد.