بانكداري ايراني ـ مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان گفت: شهر گنبدکاووس با تکیه بر نقاط قوت خود از جمله فرش ترکمن، با دریافت امتیاز از داوران به شهر ملی صنایع دستی تبدیل و به سازمان جهانی یونسکو معرفی شده است.
ابراهیم کریمی شامگاه دوشنبه در نهمین یادواره مرحوم نیاز محمد نیازی معروف به پدر فرش ترکمن در گنبدکاووس، افزود: تلاش های ارزنده استاد نیازی در حوزه فرش ترکمن، یکی از برجستگی های این شهر برای رسیدن به این عنوان بود.
وی یادآور شد: این اقدام در حوزه صنایع دستی و در راستای معرفی شهر گنبدکاووس به عنوان شهر جهانی صنایع دستی انجام گرفت.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان تاکید کرد: همه می بایست زحمات استاد محمدجان نیازی را که به فرش ترکمن هویت مضاعف بخشید، پاس بداریم و از همین رو اعلام می کنیم که موزه فرش گنبدکاووس را به موزه فرش استاد نیازی تغییر نام می دهیم.
به گزارش خبرنگار ایرنا، امام جمعه شهرستان گنبدکاووس نیز در این مراسم گفت: استاد نیازی و خانواده محترمشان تلاش های بسیاری برای معرفی و تعالی فرش ترکمن نمودند که شایسته تقدیر است.
حجت الاسلام محمود ترابی افزود: محمدجان نیازی با دستان پرتوان خود، هنر این مرز و بوم را آشکار کرد و در سایه تلاش های وی، ارزش و جایگاه فرش ترکمن بیش از پیش افزایش یافت.
امام جمعه شهرستان گنبدکاووس خاطرنشان کرد: در سفر رهبر معظم انقلاب به گنبدکاووس یک ساختمان به فرش ترکمن اختصاص یافت که اکنون در دست جهاد می باشد و این اصلا درست نیست مکانی که از سوی رهبر انقلاب برای فرش ترکمن در نظر گرفته شده است، برای مصارف دیگر مورد استفاده قرار گیرد.
در این آیین نماینده مردم گنبدکاووس در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: استاد محمدجان نیازی شخصیت بارزی داشت و با نگاه عمیق و تلاش شگرف خود، به فرش ترکمن هویت بخشید.
قرجه طیار افزود: از مسئولان دیربط می خواهم که در راستای حمایت از بانوان قالیباف، بیمه اجتماعی خانواده های آنان به طور ویژه در درستور کار قرار گیرد.
گنبدکاووس در شرق استان گلستان، دومین شهر بزرگ این استان و محل سکونت هموطنان ترکمن محسوب می شود که از پیشینه تاریخی و فرهنگی دیرپایی برخوردار است و فرهنگ و سنت های قوم ترکمن از جمله فرش ترکمن در این شهر نمود بارز دارد.
نیازمحمد نیازی که به پدر فرش ترکمن معروف است، در سال 1303 در گمیشان در غرب استان گلستان متولد شد و با مطالعه فرش ترکمن و نقوش، پی برد که هر یک از طوایف ترکمن نقشهای خاص خودشان را دارند و بهدنبال آن بهفکر احیای نقشهای فرش افتاده و میافتد و مطالعات و تحقیقات گستردهای انجام داده و متوجه میشود 811 نقش فرش در بین طوایف و تیرههای قوم ترکمن وجود دارد و به فکر احیای این نقوش می افتد.
استاد نیازی در هنگام تحقیقات خود درمییابد که هر یک از این نقشها بازگو کننده بخشی از تاریخ و فرهنگ قوم ترکمن هستند و طی سال های متمادی تحقیق و تفحص در نقشهای فرش ترکمن، در احیای این نقشها و نیز بالا بردن کیفیت فرش ترکمن با به کارگیری فنون فرش ترکمن در خصوص طراحی و رنگرزی ایفای نقش می کند.
پدر فرش ترکمن، نقش قالی ترکمن را با طراحی در کاغذهای شطرنجی به شکل علمی اجرا و تحقیقات جامع در مورد فرش ترکمن و دیدگاه های نویسندگان و هنرمندان را جمع آوری نمود.
استاد نیازمحمد نیازی پس از 51 سال کار و تلاش و شناسایی هنر اصیل و دیرپای فرش ترکمن، در سال 1389ودر سن 86 سالگی به علت بیماری دارفانی را وداع گفت؛ پیکر این هنرمند بزرگ و استاد فرش ترکمن در آرامگاه آققایه گنبد به خاک سپرده شده است.