رونق معاملات بورس انرژی در دولت تدبیر و امید

 بانكداري ايراني - مدیرعامل بورس انرژی با اشاره به رونق معاملات بورس انرژی در دولت تدبیر و امید گفت: ارزش معاملات بازار فیزیکی این بورس از ابتدای امسال تا 25 بهمن ماه به حدود 36 هزار میلیارد ریال رسیده، در حالی که ارزش معاملات این بازار در سال 92 معادل چهار هزار میلیارد ریال بوده است.

سید علی حسینی روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، به سابقه راه اندازی بورس انرژی اشاره کرد و افزود: بورس انرژی ایران به عنوان یک تشکل خودانتظام و بازاری منسجم در راستای شفاف سازی و کشف قیمت انواع حامل‌های انرژی، فعالیت خود را از 19 اسفند ماه سال 1391 آغاز کرد. 

وی افزود: ایران به عنوان یکی از بزرگترین دارندگان منابع انرژی هیدروکربوری و ظرفیت‌ غنی تولید برق در جهان و منطقه شناخته شده و همچنین به واسطه موقعیت جغرافیایی و استراتژیک خود، از پتانسیل بالایی در حوزه تجارت و ترانزیت انواع حامل‌های انرژی برخوردار است.

مدیرعامل بورس انرژی اظهار داشت: با توجه به سهم بالای استفاده از حامل‌های انرژی در اقتصاد کشور و سهم بسزای درآمدهای کشور از محل فروش حامل‌های انرژی از قبیل نفت‌ خام، گاز طبیعی و فرآورده‌های اصلی و ویژه نفتی، وجود یک بازار متشکل و کارآمد در کشور که بتواند در سطح داخلی و منطقه‌ای نقش‌آفرینی کند از اهمیت فراوانی برخوردار است.

حسینی اضافه کرد: عرضه و معامله انواع حامل‌های انرژی از جمله فرآورده‌های نفت و گاز، برق و سایر حامل‌های انرژی در بازار فیزیکی و انتشار و معامله اوراق بهادار مبتنی بر کالا همچون «سلف موازی استاندارد» و «صندوق های پروژه انرژی» این امکان را برای عرضه کنندگان و خریداران فراهم آورده تا در یک چارچوب مشخص و شفاف به خرید و فروش، تامین مالی و سرمایه‌گذاری بپردازند. 

وی گفت: حضور بیش از 230 کالای متنوع در بازار فیزیکی و فعالیت بیش از 40 عرضه ‌کننده، تحویل کالاها در تالارهای داخلی و بین‌الملل، مشارکت خریداران داخلی و بین‌المللی، عرضه محصولات و حامل‌های انرژی به 13 مقصد در خارج از کشور توسط عرضه‌کنندگان (شرکت‌های پالایش نفت، پالایش گاز، پتروشیمی، مجتمع گازی، شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران)، عرضه کالای برق توسط 47 نیروگاه تولید نیروی برق و مشارکت تمامی شرکت‌های توزیع نیروی برق منطقه‌ای کشور، بخشی از فعالیت‌های بورس انرژی ایران است.

** رشد 42 درصدی ارزش معاملات بورس انرژی 

مدیرعامل بورس انرژی گفت: مجموع ارزش معاملات بورس انرژی ایران از ابتدای سال 96 تا 25 بهمن ماه امسال حدود 60 هزار میلیارد ریال شده، این در حالی است که مجموع ارزش معاملات طی سال 95 حدود 42 هزار میلیارد ریال بوده است.

حسینی یادآور شد: بررسی آمارها نشان می دهد که ارزش معاملات بورس انرژی ایران تا یک ماه پیش از پایان سال 1396 رشدی معادل 42 درصد نسبت به کل دوره زمانی سال 1395 داشته است که به طور قطعی تا پایان سال 96 این میزان رشد تداوم خواهد داشت.

وی با بیان این که بورس انرژی ایران از سه بخش شامل بازار فیزیکی، بازار مشتقه و بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله تشکیل شده است، اضافه کرد: مجموع ارزش معاملات بازار فیزیکی بورس انرژی ایران از ابتدای سال 96 تا 25 بهمن ماه حدود 36 هزار میلیارد ریال شده، این در حالی است که مجموع ارزش معاملات طی سال 95 حدود 23 هزار میلیارد ریال بوده است که رشدی معادل 56 درصد نسبت به کل دوره زمانی سال 1395 را نشان می دهد.

مدیر عامل بورس انرژی ادامه داد: مجموع ارزش معاملات بازار فیزیکی بورس انرژی ایران در سال 92 معادل چهار هزار میلیارد ریال بوده است.

حسینی درباره معاملات بازار مشتقه بورس انرژی نیز گفت: معاملات بازار مشتقه بورس انرژی ایران که بیشتر شامل معاملات سلف موازی استاندارد برق و سلف موازی استاندارد با سررسید یکسال و بیشتر می شود نیز از ابتدای سال 96 تا 25 بهمن ماه حدود 22 هزار میلیارد ریال شده که نسبت به کل سال 95 رشد 18 درصدی داشته است.

وی یادآور شد: مجموع ارزش معاملات بازار مشتقه بورس انرژی در سال 95 حدود 19 هزار میلیارد ریال، سال 94 حدود 14 هزار میلیارد ریال، سال 93 حدود سه هزار میلیارد ریال و سال 92 حدود یک هزار میلیارد ریال بوده است.

** معامله 12 هزار میلیارد ریال کالا در تالار صادراتی

مدیرعامل بورس انرژی درباره جایگاه بورس انرژی در صادرات نیز یادآور شد: تالار بین الملل بورس انرژی ایران نیز در سال های اخیر روند رو به رشدی را تجربه کرده به طوری که از ابتدای سال 96 تا 25 بهمن ماه حدود 12 هزار میلیارد ریال انواع کالا توسط عرضه‌کنندگان (شرکت‌های پالایش نفت و پتروشیمی) معامله شده است.

حسینی یادآور شد: این در حالی است که میزان داد و ستد در تالار صادراتی بورس انرژی در سال 92 کمتر از یک هزار میلیارد ریال بوده است.

وی خاطر نشان کرد: مشارکت بیش از پیش مشتریان بین‌المللی و افزایش صدور کدهای معاملاتی خارجی طی سال 96 نسبت به سال های گذشته موجب توسعه سهم معاملات تالار بین‌الملل شده است. 

مدیرعامل بورس انرژی افزود: تاکنون 217 کد معاملاتی خارجی برای فعالیت در تالار بین ‌الملل صادر شده که از این میزان 156 کد معاملاتی در سال های 96 و 95 اعطا شده است. 

حسینی با بیان این که همچنین، در سال 96 با اصلاح دستورالعمل‌ های بورس انرژی ایران، زمینه لازم برای آغاز به کار صندوق ‌های پروژه انرژی نیز فراهم شد، ادامه داد: بر این اساس، نخستین صندوق پروژه انرژی با نام «آرمان پرند مپنا» در بورس انرژی ایران با مجوز انتشار سه هزار و 500 میلیارد ریال گواهی سرمایه ‌گذاری آغاز به کار کرد.

مدیرعامل بورس انرژی با بیان این که 61 شرکت کارگزاری بازار سرمایه در بخش بورس انرژی فعالیت دارند، اظهار داشت: هم اکنون تعداد 79 ایستگاه معاملاتی در شرکت‌های کارگزاری دارای مجوز بورس انرژی مشغول به فعالیت هستند و علاوه بر شهر تهران، چهار ایستگاه معاملاتی در منطقه آزاد اروند و شهر آبادان و یک ایستگاه معاملاتی در منطقه آزاد قشم مشغول فعالیت هستند.

به گزارش ایرنا، هدف از تشکیل بورس انرژی، تحکیم و ارتقاء جایگاه و کارکردهای بورس انرژی برای ذینفعان، بکارگیری رویه های موثر جهت حفظ سلامت بازار و صیانت از حقوق ذینفعان، طراحی ابزارها و محصولات جدید با توجه به نیازهای ذینفعان و اقتضائات محیطی، ارزش آفرینی و تامین منافع سهامداران، تعامل و همکاری موثر با نهادهای فعال در بازارهای مالی است.

انواع نفت خام، انواع نفت سفید، نفت کوره و مازوت، انواع گازهای طبیعی، میعانات گازی، انواع گازوئیل، انواع نفتا، انواع بنزین، انواع سوخت جت، هیدروژن، گاز مایع، انواع زغال سنگ و زغال چوب، «قطران» و حلال ها از جمله محصولات معامله شده در بورس انرژی هستند.

ملاک تصمیم گیری برای عرضه کالاها در بورس انرژی، ماهیت ذاتی کالاست، بر این اساس، در صورتی که کالا ها، ماهیت انرژی داشته باشند در بورس انرژی معامله خواهند شد.