در واقع، مشکل اصلی آمریکا با تأسیسات هسته ای ایران نیست، بلکه مشکل آمریکا با نفوذ تهران در منطقه است.
بانكداري ايراني - روزنامه روزان در گفت وگو با حسن هانی زاده نوشت: در واقع، مشکل اصلی آمریکا با تأسیسات هسته ای ایران نیست، بلکه مشکل آمریکا با نفوذ تهران در منطقه است.
در ادامه در گزیده ای از این گفت وگو می خوانیم: در چند روز آینده دونالد ترامپ تصمیمی حساس و مهم را پیرامون برجام و برنامه هسته‌ای ایران اتخاذ خواهد کرد که می‌تواند نقشی مهم را در آینده معادلان منطقه خاورمیانه و حتی سطح بین‌المللی داشته باشد. بر اساس گزارش‌های موجود ترامپ در چند روز آینده، تعهد ایران به برجام را تأیید نخواهد کرد؛ اما اکنون این پرسش مطرح است که با این اقدام آیا برجام به‌طور کامل لغو خواهد شد یا خیر؟
در این ارتباط دو دیدگاه متفاوت وجود دارد: یک دسته بر این باور هستند که عدم تأیید پایبندی ایران از سوی ترامپ، تداوم برجام را غیرممکن خواهد کرد و در مقابل برخی بر این باور هستند که همچنان برجام می‌تواند تداوم داشته باشد. در همین زمینه، دیوید او سولیوان، سفیر اتحادیه اروپا در آمریکا در گفتگو با نشریه آتلانتیک، با بیان اینکه عدم تأیید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای به منزله خروج آمریکا از این توافق نیست، تأکید می‌کند: «ما هنوز اطمینان داریم که آمریکا از توافق خارج نخواهد شد.»
در این وضعیت آشفته که همگان را به تحلیل وضعیت بعد از تصمیم ترامپ واداشته واکنش‌هایی متفاوت در چند روز گذشته اظهار شده است. محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در مصاحبه با نشریه نیوزویک تأکید کرد که ایران هم‌اکنون در حال بررسی چند سناریوی مختلف در رابطه با برجام و نیز واکنش‌های اتحادیه اروپا و کنگره به لغو احتمالی این توافق از سوی ترامپ است.
همچنین، سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید در تشریح گفته‌های ترامپ که در جمع نظامیان آمریکایی وضعیت کنونی را «آرامش قبل از توفان» خطاب کرده بود، با طرح ادعاهایی علیه کشورمان گفت: «رئیس‌جمهور آمریکا به دنبال یک استراتژی گسترده برای مواجهه با تمام رفتارهای بد ایران، نه فقط توافق هسته‌ای است.» در میانه این وضعیت کنشی معنادار از سوی یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اتفاق افتاد که بسیار قابل تأمل است.
آمانو در آخرین اظهارات خود با بیان اینکه آژانس به نظارت و راستی‌آزمایی تعهدات هسته‌ای ایران طبق برجام ادامه می‌دهد، گفت: هر زمان که لازم باشد برای دسترسی به سایت‌های نظامی ایران اقدام می‌کنیم. مجموع این روند نشان می‌دهد که احتمال تأیید پایبندی ایران به برجام از سوی ترامپ بسیار بعید به‌نظر می‌رسد؛ اما اکنون مسئله این است که هدف اصلی رئیس‌جمهور آمریکا چه می‌تواند باشد.
در همین ارتباط، «روزان» برای بررسی علت مخالفت ترامپ با برجام در وضعیت اخیر با دکتر حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل بین‌المللی گفتگو داشته است.
**برجام میان ایران و آمریکا به پایان رسیده است
حسن هانی‌زاده در ارتباط با عدم تأیید پایبندی ایران به برجام بر این باور است که علاوه بر برنامه هسته‌ای و توافق برجام، رئیس‌جمهور آمریکا یک‌سری مذاکرات و مشورت‌هایی را با مقامات ارشد نظامی و امنیتی این کشور انجام داده تا بتواند اقدامات فراگیرتری را برای مقابله با تهران در پیش بگیرد و از مسئولیت تعهد به برجام شانه خالی کند. در این میان، آنها در پی آن هستند تا اتهاماتی را به عنوان دلایل عدم پایبندی ایران به برجام ابراز کنند.
در همین راستا، تغییر ادبیات یوکیا آمانو، مدیر کل آژانش بین‌المللی انرژی هسته‌ای بر این مبنا که بازرسان آژانس در آینده حتی شاید خواهان دسترسی به سایت‌های نظامی ایران شوند، نشانگر آن است که یک‌سری هماهنگی‌هایی میان آژانس، کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا صورت گرفته و ظرف یک هفته آینده اتهام‌زنی‌ها به تهران شدت بیشتری خواهد گرفت.
در مجموع، به نظر می‌رسد که دونالد ترامپ عدم پایبندی ایران به برجام را اعلام خواهد کرد و این به معنای نادیده گرفتن برجام است. در این وضعیت، تهران باید سازوکارهای جدید را برای تقابل با زیاده‌خواهی آمریکا و دونالد ترامپ انجام دهد. متأسفانه اتحادیه اروپا، روسیه و چین، در مقابل فشارها و تهدیدات ترامپ سکوت اختیار کرده‌اند و این نشان می‌دهد که برجام میان ایران و آمریکا به پایان رسیده است.
**نفوذ منطقه‌ای ایران مشکل اصلی ترامپ است
این کارشناس مسائل بین‌المللی، در بخشی دیگر از گفته‌های خود در ارتباط با تحلیل گفته‌های آرامش قبل از توفان ترامپ، از سوی سخنگوی کاخ سفید، گفت: «مسئله برجام مسئله‌ای جداگانه است و آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، هشت بار گزارش‌هایی را ارائه کرده که بر اساس آن تعهد ایران به برجام تایید شده است؛ اما واقعیت امر این است که آمریکا مسئله انرژی هسته‌ای و برجام را بهانه قرار داده و هدف اصلی این کشور این است که ایران را مهار کند. در واقع، مشکل اصلی آمریکا با تأسیسات هسته‌ای ایران نیست، بلکه مشکل آمریکا با نفوذ تهران در منطقه است.
آنها اکنون بر این باور هستند که در هر منطقه‌ای از خاورمیانه که پا گذاشته‌اند، حضور قدرتمندانه ایران آنها را با شکست مواجه کرده است. در مناطق مختلفی همانند عراق، سوریه، لبنان، یمن و حتی افغانستان اکنون آمریکا شاهد شکست خود بوده است. در نتیجه سعی می‌کند تهران را به کمک به گروهک‌های تروریستی متهم کند. این اتهامات در شرایطی است که واشنگتن در حال حاضر بیشترین کمک را به نیروهای تروریست در سوریه می‌کند و در مسائل داخلی عراق، سوریه و لبنان شاهد کارشکنی این کشور هستیم و مجموع این وضعیت نشان می‌دهد که آمریکا در تلاش است تا نفوذ خود را گسترش دهد و هژمونی جهانی خود را مجددا برقرار کند.
**ایران برنامه هسته‌ای را به روال قبل از امضای معاهده برجام بر می‌گرداند
در بخش پایانی از اظهارات خود، هانی‌زاده در ارتباط با گفته‌های وزیر امور خارجه کشورمان که ایران در صورت لغو برجام تمامی‌گزینه‌ها را پیش‌رو دارد، اظهار کرد: «ایران به هرحال به تعامل خود با کشورهای اروپایی، چین و روسیه ادامه خواهد داد. اگر چه آمریکا به صورت یک‌جانبه برجام را لغو کند، ایران بعد از دادن هشدارها و یک‌سری مذاکرات سیاسی با جریان‌های سیاسی مختلف در جهان علیه اقدام آمریکا، تهران می‌تواند به نقطه قبل از انعقاد برجام، یعنی نقطه آغازین بازگردد. در نتیجه ایران می‌تواند فعالیت‌های هسته‌ای خود را با روال سابق با قدرت بیشتری در پیش بگیرد. آمریکا نیز در صورت خروج از برجام به طور حتم منزوی خواهد شد و ملت‌های جهان به این امر پی خواهند برد که آمریکا نسبت به تعهدات خود پایبند نخواهد بود و بازیگری قابل اعتماد در مناسبات بین‌المللی نیست.»
*منبع: روزنامه روزان، 1396.7.16
نظر شما
