امروز آخرین روز از حیات خانه تاریخی بچاری در آبادان بود که با تصمیم مالک، همت بولدوزرها، کامیونها و تلاش‌های بی حاصل و انفعال مسئولان میراث فرهنگی محقق شد.
مثل هر وقت دیگر که شخصی با یک تماس تلفنی خبر فوتی را می رساند، این بار زنگ تلفنم خبر از نابودی و مرگ خانه تاریخی بچاری داشت که گوینده این خبر در هنگام بیانش لحنی ناآرام، تاسف بار و مطالبه گر داشت، «خانه بچاری را شبانه تخریب کردن، او دیگر زنده نیست».
روز گذشته، مالک این بنای تاریخی که توانسته بود با حکم دیوان عدالت اداری این ملک را از فهرست آثار ملی خارج کند و حکم تخریب اش را نیز از شهرداری بگیرد، عملیات تخریب را آغاز و شب گذشته در سکوت محض مسئولان و دوستداران میراث فرهنگی که تنها به انجام مصاحبه های مختلف بسنده کردند، تخریبش کرد.
سرپرست ادارات میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرهای آبادان و خرمشهر در گفت و گو با خبرنگار مهر ضمن ابراز تاسف از این موضوع، مالکیت شخصی بنای یاد شده را دلیل عدم توانمندی این اداره در ممانعت از تخریب این بنا خواند و گفت: پیشنهاد این اداره در تعویض ملک مذکور با زمینی معادل ارزش آن در منطقه ای دیگر از شهر به مالک، از سوی وی که مبلغ بیشتری را مطالبه داشت، مورد موافقت قرار نگرفت.
سجاد پاک گهر افزود: نرخ درخواستی مالک غیرواقعی و بسیار بالاتر از قیمت واقعی آن بود که براساس اصل ۴۴ قانون، دولت نمی توانست برای خرید این ملک با نرخ مورد نظر مالک عمل کند.
به گفته وی، مبلغ درخواستی مالک خانه بچاری از کل اعتبارات یک ساله استان خوزستان بیشتر است. متاسفانه موضوع تخریب بناهای تاریخی که مالک خصوصی دارند یک مشکل اساسی در کل کشور است که نیاز به توجه ویژه و اتخاذ تصمیمات کلی در سطح کلان دارد.
معاون اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خوزستان نیز در این باره در گفتگویی اظهار داشته بود: خانه بچاری آبادان با رای دیوان عدالت اداری شماره ثبت خود را از دست داد ولی بخش خصوصی تلاش بسیاری برای خریداری و ثبت مجدد آن دارد.
مرجان شوشتری گفت: خانه بچاری از ثبت خارج شد اما از نظر کارشناسان میراث فرهنگی، هرگز از لیست بناهای ارزشمند میراث فرهنگی خارج نشده است.
وی افزود: متاسفانه در پی شکایت مالک بنا و رای دیوان عدالت اداری خانه بچاری شماره ثبت خود را از دست داد اما سئوالی که مطرح می‌شود این است که آیا با خروج از ثبت، ارزش‌های این بنا نیز از بین رفته است؟ آیا با خروج از ثبت هویت تاریخی بنا از بین رفته یا کمرنگ تر شده است؟
وی با اشاره به اینکه حذف شماره ثبت هرگز این واقعیت را که این بنا دارای ارزش‌های معماری است، تغییر نمی‌دهد، تصریح کرد: با نگاه به نمای این بنا نخستین چیزی که به ذهن متبادر می‌شود این است که «این خانه، بنایی قدیمی و اسلامی است».
معاون اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خوزستان گفت: خانه بچاری در فهرست آثار ارزشمند آبادان قرار داشت که در سال ۱۳۸۲ به شماره ۹۹۶۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
شوشتری افزود: به طور قطع بناهای ثبت شده با توجه به قوانین، بناهای حفاظت شده هستند، اما بناهای با ارزش نیز از بناهایی هستند که سازمان میراث فرهنگی از آنها با توجه به احساس مسئولیت خود نسبت به حفظ آنها پیگیری های لازم را برای حفاظت از آنها انجام می دهد.
وی اظهار کرد: پس از خروج این بنا از ثبت، تلاش‌های بسیاری برای خریداری آن توسط بخش خصوصی و ثبت مجدد در حال پیگیری است اما متاسفانه عملیات تخریب این بنا بدون هیچ‌گونه اطلاع‌رسانی به اداره‌ی میراث فرهنگی شروع شد.
معاون میراث فرهنگی خوزستان ادامه داد: خارج شدن بنا از ثبت، وظیفه‌ی شهرداری را نسبت به مکاتبه با میراث فرهنگی برای اعلام نظر و صدور مجوز تخریب و ساخت و ساز سلب نمی‌کند.
شوشتری در پایان یادآور شد: بخشی از وظایف شهرداری مراقبت از هویت شهری است که در این زمینه از آنها انتظار می‌رود همکاری با میراث فرهنگی در حفاظت هویت شهر را از اولویت‌های مهم خود بدانند.
خانه بچاری مربوط به دوره قاجاریه در خوزستان است و در آبادان خیابان دبستان روبروی سینما نفت واقع شده است، این اثر در ۲۳ شهریور ماه ۱۳۸۳ به شماره ثبت ۹۹۶۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده بود./ مهر
نظر شما
