روزنامه شهروند در گزارشی سفر رییس ستاد کل نیروهای مسلح به ترکیه را بررسی کرد و آورد: این نخستین بار است که یک رئیس ستاد کل نیروهای مسلح به سفر خارجی میرود و در عین حال با رئیس جمهوری ترکیه نیز دیدار میکند.
در گزیده ای از این مطلب آمده است: همزمان با سفر سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح به ترکیه، شبکه المیادین مدعی شد که سپاه پاسداران ایران در عملیاتی میدانی و مستقیم علیه داعش در سوریه شرکت کرده است. البته سردار شریف، سخنگوی سپاه پاسداران بهسرعت به این خبر واکنش نشان داد و گفت: «سپاه پاسداران عملیات زمینی مستقل در سوریه نداشته است.»
از سخنان سردار شریف اینگونه برمیآید که او شرکت سپاه در عملیات را تکذیب نکرده است و تنها اعلام و تأکید کرده است که سپاه مستقلا دست به این عملیات نزده است.» وقتی از عملیات مستقیم سخن به میان میآوریم، منظور حمله موشکی چند ماه پیش سپاه پاسداران به مواضع داعش در دیرالزور سوریه است که در پاسخ به عملیات تروریستی داعش در تهران در حمله به مجلس شورای اسلامی و حرم امام(ره) صورت گرفت. سردار شریف اما گفته است: «انتقام سخت از داعش و تکفیریها به واسطه شهادت شهید حججی و مدافعان حرم در دستور کار سپاه قرار داشته و در زمان مقتضی عملیاتی میشود.»
این خبر در حالی اعلام میشود که سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح روز سهشنبه در رأس هیأتی نظامی به ترکیه سفر کرد. این نخستین سفر یک رئیسکل ستاد کل نیروهای مسلح ایران به یک کشور خارجی است. انتخاب ترکیه برای این سفر نشان میدهد که ممکن است طیف گستردهای از موضوعات امنیتی منطقهای نظامی نظیر بحران سوریه، فعالیتهای داعش در عراق و سوریه، ساخت دیوار مرزی از سوی ترکیه در مرزهای ایران و حتی برگزاری رفراندوم استقلال در کردستان عراق موضوع مذاکرات باقری در ترکیه باشد.
برنامه کاری باقری در ترکیه برنامه ای سنگین است و دیدارهایش در سطح عالی صورت میگیرد. برای مثال او امروز با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه دیدار و گفت وگو کرده است.
باقری روز سهشنبه نیز با ژنرال خلوصی آکار، همتای ترک خود در مقر ستاد مشترک کل ارتش ترکیه در این شهر دیدار کرده بود. باقری خود در بدو ورود به آنکارا محورهای اصلی مذاکرات با مقامات ترکیه را مسائل مربوط به امنیت دو کشور، امنیت مرزها و مقابله با تروریسم دانست. او در فوردگاهاسنبوغای آنکارا گفت که به دعوت همتای ترکش به ترکیه آمده است.
باقری گفت: «ما دارای روابط دوستانه چند صد ساله با کشور ترکیه هستیم و مرزها و امن و آرامی داریم، اما برای تبادل نظر و همکاری بیشتر درباره موضوعات نظامی و مسائل مختلف منطقهای لازم بود که این رفتوآمد انجام بشود.»
البته این نخستین اعتراض ایران به مواضع ترکیه در قبال عراق نیست. کمتر از ١٠ روز پیش از آن نیز ایران اعلام کرد که ترکیه نباید بهگونهای رفتار کند که شائبه نقض حق حاکمیت عراق به میان آید. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امورخارجه اخیرا در سخنانی گفت: «به هیچ عنوان قابل قبول نیست که کشوری، تحت پوشش مبارزه با تروریسم، تلاش کند تا به حاکمیت کشوری دیگر تعرض کند.» از این منظر بعید نیست که مقامات ترکیه در خصوص مسأله برگزاری رفراندوم استقلال کردستان نیز مذاکراتی با سرلشکر باقری داشته باشند.
نعمان قورتولموش، معاون نخست وزیر وقت ترکیه در واکنش به روابط نزدیک تهران و بغداد گفته بود: «ترکیه چشم طمع به خاک عراق ندوخته است و ما هیچ طرح و برنامهای برای الحاق کرکوک یا موصل به خاک ترکیه نداریم. ایران عامل مشکلات عراق است نه ترکیه! ما با همه گروههای شیعی عراق روابط خوبی داریم و رابطه ما با شیعیان عراق هیچگاه آسیب ندیده است» و در پی این اظهارات بود که بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امورخارجه از احضار سفیر ترکیه در ایران به وزارت خارجه خبر داد. وی در پاسخ به سخنان معاون نخستوزیر ترکیه گفت: «نفوذ معنوی جمهوری اسلامی ایران برآمده از حسن نیت توأم با احترام به حفظ استقلال و تمامیت ارضی همسایگان است که درک آن نباید برای برخی ناظران سخت باشد.»
به هر حال باید منتظر ماند و دید که نتیجه این سفر عالیرتبه نظامی به ترکیه در آینده چه خواهد بود. این سفر آنقدر مهم است که نگاهها به نتایج آن معطوف باشد. یکی از جهات مهم این سفر این است که ایران و ترکیه تصمیم گرفتهاند که مذاکراتی در سطح عالی نظامی و نه دیپلماتیک داشته باشند.
*منبع:روزنامه شهروند، 1369.5.26