رئیس‌جمهوری ترکیه که قبای میانجیگری پوشیده بود تا شاید بتواند کشورهای حاشیه خلیج‌فارس را به وحدت دوباره فرا بخواند، بدون آنکه نتیجه‌ای از تور خلیج‌فارس خود به دست آورد، به خانه بازگشت.
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی، نوشت: رئیس‌جمهوری ترکیه که قبای میانجیگری پوشیده بود تا شاید بتواند کشورهای حاشیه خلیج‌فارس را به وحدت دوباره فرا بخواند، بدون آنکه نتیجه‌ای از تور خلیج‌فارس خود به دست آورد، به خانه بازگشت.
در گزیده ای از این گزارش آمده است: رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه روز دوشنبه قطر را بدون هیچ دستاوردی به مقصد خانه ترک کرد، در حالی که پیش از دیدار با امیر قطر دو روز هم مذاکرات فشرده با سایر رهبران کشورهای عربی که دوحه را بایکوت کرده‌اند، داشت. کشورهای عربی همچون عربستان سعودی، بحرین، امارات متحده عربی و مصر در ماه ژوئن قطر را به دلیل آنچه حمایت از تروریسم می‌خوانند مورد تحریم قرار دادند. این کشورها می‌گویند قطر از گروه‌های افراطی و شبه‌نظامی حمایت می‌کند. قطر اما بارها این موضوع را تکذیب کرده است.
ترکیه در حال حاضر مهم‌ترین متحد قطر به‌حساب می‌آید و تاکنون دو گروه از سربازان خود را به پایگاه خود در دوحه فرستاده است. ترکیه به نشانه حمایت از دوحه سربازان خود را به این کشور گسیل داشته است. این در شرایطی است که یکی از شروط 13گانه کشورهای عربی برای عادی‌سازی رابطه خود با قطر، خروج سربازان ترکیه از دوحه بوده است.
کویت و کشورهای عربی هم سعی کرده‌اند تا به این بحران پایان دهند اما دستاورد کمی از تلاش‌های خود داشته‌اند. کشورهای عربی می‌گویند زمانی رابطه خود را با دوحه بهبود خواهند بخشید که قطر رابطه خود را با ایران کاهش دهد، سربازان ترکیه را از این کشور بیرون کند و در نهایت دستور به تعطیلی شبکه خبری الجزیره بدهد. خبرگزاری دولتی قطر موسوم به «قنا» در گزارشی درباره سفر اردوغان به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نوشت: اردوغان با امیر قطر درباره تحولات منطقه‌ای گفت‌وگو و ابراز امیدواری کرد که بحران به‌وجود آمده از طریق تلاش‌های دیپلماتیک حل شود.
اردوغان آخرین مقام بلندپایه‌ای بوده که برای حل بحران به‌وجود آمده به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس سفر کرده است. پیش‌تر رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه ایالات‌متحده و وزرایی از کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان نیز به همین منظور به این کشورها سفر کرده‌اند.
اما به نظر می‌رسد که طرف دیگر این ماجرا، یعنی کشورهای تحریم‌کننده چندان مایل به گفت‌وگو دور یک میز نیستند. الرای الیوم در خبری اعلام کرد که هنوز اردوغان به خاک کشورش نرسیده بود که کشورهای عربی مخالف دوحه، تحریم‌های جدیدی علیه این کشور اعمال کردند. بنابر این گزارش کشورهای تحریم‌کننده قطر از اضافه کردن اسامی 9 نهاد و 9 شخصیت دیگر به لیست تروریسم خبر دادند. در این راستا عربستان، مصر، امارات و بحرین در بیانیه مشترکی اعلام کردند: فعالیت‌های تروریستی این نهادها و شخصیت‌ها دارای ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با مقامات قطری است.
سه قطری و یک کویتی که جزو لیست هستند در جمع‌آوری اموال برای حمایت از جبهه النصره و دیگر گروه‌های تروریستی در سوریه مشارکت داشته‌اند. در این بیانیه آمده است: سه یمنی و سه نهاد در یمن در حمایت از القاعده و انجام اقدامات نیابتی با حمایت نهادهای قطری که در لیست تروریسم قرار گرفته‌اند، نقش دارند. دو لیبیایی و 6 نهاد تروریستی مرتبط با گروه‌های تندرو در لیبی از حمایت مالی مقامات قطری برخوردار بوده و نقش فعالی در برهم زدن اوضاع لیبی داشته‌اند.
در بیانیه مشترک کشورهای تحریم‌کننده قطر آمده است: ما ملاحظه کردیم که قطر پیش‌تر یادداشت تفاهم توقف حمایت از تروریسم را با آمریکا امضا و بعد قانون مبارزه با تروریسم را اصلاح کرد. ما معتقدیم که این اقدام هر چند در راستای تسلیم شدن در برابر خواسته‌های جدی ما برای مبارزه با تروریسم باشد اما کافی نیست.
*منبع: روزنامه دنیای اقتصاد، 1396.5.4
نظر شما
