روزنامه جام جم در گفت وگو با کارشناسان به بررسی نقش دستگاه قضا در پیگیری حقوقی مسایل و قضایای بینالمللی پرداخت.
در ادامه در گزیده ای از این گفت وگو می خوانیم: در سالهای اخیر، دشمنیهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران شکل تازهای به خود گرفته و این کشور در دزدی آشکار بینالمللی با صدور احکامی در دادگاههای داخلی خود علیه جمهوری اسلامی ایران، در چند مورد اموال کشورمان را غارت کرده است.
آمریکا در کنار این اقدام از پروندهسازی علیه کشورمان در نهادهای بینالمللی نیز فروگذار نکرده و هرازگاهی به بهانههای مختلف از جمله ادعای حمایت از تروریسم، نقض حقوق بشر و غیرقانونی بودن فعالیتهای موشکی، فشارهایی علیه جمهوری اسلامی ایران وارد کرده و در تلاش است تا سایر کشورها را نیز در این زمینه با خود همراه کند.
دستگاه دیپلماسی کشور البته همواره درتلاش است تا با این اقدامات آمریکا مقابله کند و در رایزنی با سایر کشورها و استفاده از دیپلماسی عمومی در نهادهای بینالمللی، توطئههای آمریکا را خنثی کند. اما به نظر میرسد در کنار وزارت امور خارجه برخی دیگر از نهادهای داخلی نیز میتوانند موثر واقع شوند که یکی از آنها دستگاه قضایی است.
حضرت آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب در همین ارتباط در دیدار اخیر مسئولان دستگاه قضایی، پیگیری حقوقی مسائل و قضایای بینالمللی را بسیار مهم دانستند و تأکید کردند: قوه قضاییه باید در موضوعاتی همچون تحریمها، مصادرههای آمریکاییها، تروریسم یا حمایت از شخصیتهای مظلوم دنیا همچون شیخ زکزاکی یا حمایت از مسلمانان میانمار و کشمیر، از جایگاه حقوقی وارد شود و نظر حمایتی یا مخالفت خود را قاطعانه اعلام کند تا در دنیا منعکس شود.
**تنظیم امورات بینالمللی در جلسات هماهنگی سران قوا
الهیار ملکشاهی، رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در همین زمینه با اشاره به اینکه دستگاه قضایی جایگاه حقوقی برجستهای در دنیا دارد، گفت: مسائلی که از طرف قوه قضاییه به عنوان یک نهاد مستقل پیگیری میشود از اهمیت زیادی در امور بینالملل برخوردار است.
وی در گفتوگو با جامجم با تاکید بر اینکه در بحث مسائل خارجی از جمله مصادره اموال و مجازات افراد در خارج از کشور، برخی احکام غیرقانونی صادر میشود و وظیفه ذاتی قوه قضاییه است که آن را پیگیری کند، افزود: البته در قوه قضاییه ستادهایی مثل حقوق بشر برای پیگیری مباحث بینالمللی وجود دارد، اما بهنظر میرسد که دستگاه قضا باید در پیگیری امور بینالملل بخصوص در مورد پروندههایی مثل مصادره اموال جمهوری اسلامی ایران و بنیاد علوی، معاونت حقوقی خود را که از قضات متبحر و حقوقدانانی عالیقدر تشکیل شده، فعال کند و نسبت به پیگیری همه مسائل ورود کند.
ملکشاهی گفت: البته برای اینکه بتوانیم موفقیت بیشتری در کارها داشته و برآیند کار، نتیجه مثبتی داشته باشد لازم است که هماهنگی بین دستگاه دیپلماسی و قوه قضاییه بهوجود آید تا با هماهنگی و همصدایی امورات پیش برود.
**همکاری دستگاه دیپلماسی و قوه قضاییه، مغفول مانده است
فرهاد تجری، عضو کمیسیون اصل 90 هم با تاکید بر اینکه قوه قضاییه در کشور طبق قانون اساسی، در مدیریت کشور و مدیریت بینالمللی و تبعات اقدامات بینالمللی، دایره شمول گسترده و وسیعی دارد، گفت: البته هنوز از جهت نگاه کلان ملی از ظرفیت موجود دستگاه قضا استفاده نشده است.
نماینده قصر شیرین در گفتوگو با جامجم با اشاره به اینکه پیگیری بخش عمدهای از مباحث حقوقی در جامعه بینالملل باید از طرف قوه قضاییه صورت گیرد، افزود: دستگاه قضا سرمایههای حقوقی ارزشمند و نیروهای قدرتمندی دارد، بنابراین میتواند مستندات جنایات جریانات تروریستی را براحتی در محاکم بینالمللی ارائه و پیگیری کند.
عضو کمیسیون اصل 90 گفت: احکام زیادی به ناحق و با تکیه بر تبلیغات در محاکم آمریکایی علیه ایران صادر میشود که بخش بزرگی از دادگستری و اداره حقوقی و تشکیلات منتسب به قوه قضاییه کشور میتواند با تکیه بر مستندات و با همکاری دستگاه دیپلماسی از حقوق ملت دفاع کرده و خلأ موجود را پوشش دهند.
وی با اشاره به اینکه همکاری دستگاه دیپلماسی با قوه قضا از قدیم تعریف شده درهمینزمینه تاکنون استفادهای از این ظرفیت نشده، افزود: تعامل بین دستگاه قضا و دیپلماسی، باید به گونهای باشد که چنانچه موضوع خلاف واقع، عدالت و انصاف علیه کشور مطرح شد بلافاصله بخشی از دستگاه قضا آن را تحلیل کند و پاسخ حقوقی بدهد.
**قوه قضاییه دچار ملاحظهکاری نشود
محمد دهقان، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس هم با بیان اینکه قوه قضاییه در مسائل داخلی و بینالمللی باید صریح عمل کند، گفت: بهنظر میرسد قوه قضاییه ابتدا باید در بررسی پروندههای داخلی از ملاحظهکاری فاصله بگیرد و با متخلفان برخورد کند.
نماینده چناران و طرقبه افزود: در بحث پروندههای خارجی، قوه قضاییه باید در مورد جانبازان شیمیایی یا استیفای حقوق ملت ایران در عرصه بینالملل علیه آمریکا که به بهانههای مختلف در مورد ایران پروندهسازی میکند ورود کرده و اجازه ندهد چنین احکامی در آمریکا یا کشورهای اروپایی اعمال و اموال کشور توقیف شود.
وی افزود: در حالی که آمریکا بیشترین جنایات را علیه جمهوری اسلامی ایران داشته و دارد ما باید بسیاری از جرایم مثل جنگ تحمیلی یا تحریمهایی که بر مردم وارد شده را در پروندهای پیگیری کنیم تا آمریکاییها محکوم و این محکومیت اجرایی شود.
*منبع: روزنامه جام جم، 1396.4.14