تاملی بر علل ناپایداری برندهای ایرانی

برند،سرمایه ای بالقوه و حائز اهمیت برای واحدهای تولیدی،خدماتی و اقتصادی محسوب می شود که متاسفانه در ایران از پایداری مطلوبی برخوردار نیست،عارضه ای که در گزارش ذیل،دلایل و عوامل موثر در ناپایداری مذکور بررسی می شود.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، بِرَند در حوزه فعالیت های تولیدی و اقتصادی از نقش حائز اهمیتی برخوردار است،به واقع برند به نام و عنوان محصولی خاص معطوف می شود که می تواند در قالب حروف،اعداد،اشکال هندسی و یا لُگویی خاص به تصویر کشیده شود.

به نعبیری دیگر،برند به عنوانی تلقی می شود که بواسطه تبلیغات گسترده،محصولات با کیفیت،مورد توجه بخش قابل توجهی از مردم قرار می گیرد و همین سرمایه به ثروتی پایدار و بالقوه تبدیل می شود که ضامن فروش و عرضه محصولات،خدمات و یک فعالیت خاص اقتصادی خواهد شد.

عبدا...اُسوِه،دانش آموخته رشته اقتصاد در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به نقش حائز اهمیت برند در پایداری،انسجام و دوام و قوام یک مجموعه تولیدی،صنعتی،اظهار داشت: علیرغم نقش نافذ و تعیین کننده مولفه مذکور،متاسفانه برندها در ایران عمر چندانی ندارند و بعد از مدتی دچار رِخوَت،انزوا و فراموشی می شوند.

وی افزود:قطعا هر آنچه به این موضوع توجه بیشتری لحاظ شود،حصول توفیقات اقتصادی در ارتباط با آن تسهیل و تقویت خواهد شد.

دانش آموخته رشته اقتصاد عنوان کرد:به اعتقاد بنده برای ایجاد انسجام و پایداری فزاینده تر  در این خصوص (برند) ، باید بستر و زمینه مشارکت فعالانه بخش خصوصی به نحو شایسته تری فراهم شود و هر آنچه از اقتصاد دولتی فاصله بیشتری گرفته شود و عرصه برای نقش آفرینی بنگاه های خصوصی فراخ تر شود،فضای رقابتی میان مجموعه های اینچنینی نیز تشدید و تقویت می شود و در چنین حالتی،ظهور و برز برندها،نمود هر چه بیشتری پیدا خواهد کرد.

اسوه گفت: برای برند سازی موثر باید،به عناصری همچون تفاوت و تمایز،نوآوری،خلاقیت،توجه به ذائقه جامعهِ هدف و مصرف کننده،ارتقای کیفی محصولات و تولیدات توجه بیشتر شود و قطعا در چنین شرایطی شاهد معطوف شدن اذهان عمومی و طیف مصرف کننده به محصول و یا خدماتی خاص خواهیم بود.

وی افزود،در کنار موارد فوق،مدیریت و برنامه ریزی صحیح و کارآمد،از دیگر الزامات پایداری برندها خواهد بود در غیر اینصورت به تدریج برندهای مطرح و صاحب نام رو به اضمحلال،نابودی و فراموشی خواهند رفت و در خوشبینانه ترین حالت،تنها برای حیات و بقاء تلاش خواهند کرد،بدون آنکه شاهد حصولِ توسعه، شکوفایی و رشد قابل توجهی در آنها باشیم که به تبع استمرار این رویکرد نیز از دوام کافی برخوردار نخواهد بود و بالاخره شاهد پایان یافتن و خاتمه یافتن انقضاء و فعالیت های برندها خواهیم بود.

دانش آموخته رشته اقتصادی با اشاره به دو برند تولید کفش در ایران همچون بلا و ملی عنوان کرد: دو عنوان مذکور،در یک دوره ای،صاحب نام و شهره بوده اند،اما امروزه جز نام و خاطراتی قدیمی از نسل پیشین،شاهد نقش آفرینی برجسته ای از برندهای مذکور نمی باشیم.

وی افزود:البته هستند برندهایی که در حال حاضر فعالیت نسبتا مطلوب و شایسته ای دارندکه در صورت عدم اتخاذ تدابیر موثر و برنامه ریزی های میان مدت و بلند مدت سازنده،شاهد تکرار سرنوشت تلخ برندهای ارج،آزمایش و... در خصوص آن ها خواهیم بود.

قاچاق کالا،موروثی شدن مدیریت بنگاه های خصوصی،مانع جدی استمرار برندها

محمد رضا صدری،محقق و پژوهشگر اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با شاره به لزوم حمایت از تولید داخلی و تلاش برای اِعمالِ مدیریت صحیح،علمی و کارآمد از سوی متولیان بنگاه های تولیدی و اقتصادی عنوان کرد: بدون تردید،بدون حمایت و پشتیبانی جدیِ درون سازمانی و برون سازمانی از یک مجموعه تولیدی،صنعتی یا خدماتی،انتظار برند شدن و پایداری بقاء و حیات آن مُیَسَر نخواهد شد.

وی افزود:این یک اصل و قاعده است و نه تنها در ایران،بلکه در بسیاری از کشورهای مطرح و صاحب نام صنعتی نیز مصداق دارد.

صدری عنوان کرد:به تبع در شرایطی که یک مجموعه صنعتی و تولیدی از درآمد زایی مطلوبی برخوردار باشد قادر خواهد بود روند کمی و کیفی تولید و یا خدمات خود را ارتقاء دهد و به تناسب و به فراخور شرایط نسبت به بهینه سازی و بهره گیری حداکثری از ظرفیت ها و همچنین به روز شدن خود اقدامات لازم را عملیاتی نماید در غیر اینصورت در عرصه ای که شرکت های متعدد تولیدی و صنعتی یا خدماتی در رقابتی تنگاتنگ در صدد بهبود شرایط و جذب هر چه بیشتر جامعه هدف می باشند،قادر به تحرک و رشد نخواهد بود و به تدریج به انزوا و حاشیه کشیده خواهند شد.

محقق و پژوهشگر اقتصادی گفت: به تبع توجه به نیروی انسانی فعال،احساس مسئولیت نیرو در قبال مجموعه صنعتی،تولیدی یا خدماتی،رضایت شغلی،تبلیغات موثر و کارآمد از مولفه هایی به شمار می رود که در خروجی چنین واحدها و بنگاه هایی موثر می باشد و قطعا نتیجه چنین فعالیتی،با جلب نظر جامعه مصرف کننده و اقبال عمومی به عنوان نخستین لازمه برند سازی همراه خواهد شد.

وی افزود:در عرصه برون سازمانی (منظور نظر خارج از چارچوب بنگاه های صنعتی،تولیدی و خدماتی) مقابله با قاچاق کالا از ضروریاتی است که باید به آن توجهی ویژه و جدی را مبذول داشت در غیر اینصورت در سایه سنگین واردات بی رویه و غیر مجاز،واحدهای صنعتی،تولیدی و مجموعه ها اقتصادی که به تبع باید مُعَرِفِ توانمندی های بومی و داخلی باشند،قادر به ادامه فعالیت و بقاء نخواهند بود.

صدری عنوان کرد: ممکن است یک کمپانی خارجی با اتکای به برخی از مولفه ها،بازار داخلی را تسخیر کند و در این خصوص موفق نیز ظاهر شود،اما نظر بنده در ارتباط به برند سازی و استمرار حیات و بقای آن،ناظر به عرصه داخلی و ظرفیت های بومی کشور می باشد و به تبع از این زاویه،قاچاق کالا عنصری تهدید کننده برای تولید داخلی محسوب می شود که امکان تبدیل شدن آن به برند را سلب خواهد کرد و حداقل اینکه حصول آن بسیار سخت و دشوار و نزدیک به غیر ممکن خواهد بود.

محقق و پژوهشگر اقتصادی گفت: در شرایطی که برخی از برندای ایرانی به دلیل واردات بی رویه و قاچاق با شکست،کاهش ظرفیت و تعدیل نیرو و خسارات جدی مواجه شده اند،تبدیل شدن یک واحد تولیدی در چنین بستر و فضایی به برندی صاحب نام بسیار خوشبینانه به نظر می رسد.

وی افزود: البته در حال حاضر برندهای صاحب نامی در کشور مشغول به فعالیت هستند که به تبع زمانی می توان از آن ها به عنوان الگویی موفق یاد نمود که این شهرت و آوازه در دراز مدت استمرار یابد در غیر اینصورت حیات مقطعی فلان برند،مارک یا عنوان از حیث مفهوم وکارآمدی مستمر برندها،قابل فهم و بررسی نخواهد بود.

صدری گفت: یکی دیگر از نارسایی های شرکت ها،کارخانجات و بنگاه های به اصطلاح صاحب نام و برند به این عارضه معطوف می شود که متاسفانه بعداز مدتی،مدیریت چنین مجموعه هایی از پدر به پسر و فرزندان تفویض می شود،در شرایطی که جانشینان مدیریت قبلی صرفا از حیث نَسَبی و ارتباط خونی بر کرسی مدیریت مجموعه های اینچنینی می نشیند و شایسته سالاری و انتخاب هوشمندانه و آگاهانه در آن نقش چندانی ندارد.

محقق و پژوهشگر اقتصادی عنوان کرد: به تبع در شرایطی که فلان شخص و نفر از فنون،تکنیک ها و ظرافت های مدیریتی در حوزهه های تخصصی مرتبط با فعالیت تفویض شده به خود ناآگاه است و یا اینکه اشراف دقیقی ندارد،استمرار نام و آوازه و جذابیت آن برند برای جامعه هدف و مشریان خود،تضمین شده نخواهد بود و به تدریج با اُفتِ کمی و کیفی ناشی از تغییر رویکرد مدیریتی،جایگاه کسب شده نیز تنزل پیدا می کند و این نخستین گام در حرکت به سمت و سوی مرگ و پایان آن برند به شمار می رود.

وی در خاتمه یادآور شد:در صورت تدوین و طراحی نقشه راه و افق و چشم انداز مشخص،تغییرات اینچنینی تاثیر چندانی در تنزل واحدها و مجموعه های اینچنینی نخواهد داشت و به عبارتی با لحاظ کردن سیستم هوشمندانه و قاعده مند ساختن آن،شاهد بروز و ظهور پس رفت نخواهیم بود،در غیر اینصورت با قائم به فرد بودن مجموعه،بنگاه یا یک واحد تولیدی و صنعتی،به تدریج و در  خلاء و فقدان فرد یا گروه های خاص، ناکارآمدی و تحمیل خساراتی جدی نمود پیدا خواهد کرد.