روزنامه ابتکار در گفت وگوی با سید علی خرم استاد حقوق بین الملل و سفیر سابق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل به بررسی طرح جدید تحریم های ایران توسط آمریکا و تاثیر آن بر برجام پرداخت.
روزنامه ابتکار در گفت وگوی با سید علی خرم استاد حقوق بین الملل و سفیر سابق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل به بررسی طرح جدید تحریم های ایران توسط آمریکا و تاثیر آن بر برجام پرداخت.
در ادامه در گزیده ای از این گفت وگو می خوانیم: دو هفته قبل کمیته روابط خارجی سنای آمریکا با تصویب طرح تحریم های جدید علیه ایران، طرح مذکور را برای رای گیری به سنای آمریکا ارجاع داد. هر چند قرار بود که این طرح روز پنجشنبه هفته گذشته از سوی سناتورها مورد بررسی قرار بگیرد، اما با هماهنگی های صورت گرفته، رای گیری در خصوص آن به روز دوشنبه موکول شد.
دوشنبه شب نیز سناتورهای آمریکا توافق کردند تا تحریم‌های جدیدی را علیه روسیه به عنوان یک متمم به طرح تحریم‌های ایران اضافه کنند و رای گیری درباره این طرح را به روزهای آینده موکول کنند.
گفتنی است، این امر با واکنش صریح مقامات کشورمان روبرو شده و عده ای کارشناسان آن را نقض برجام قلمداد می کنند. در همین راستا بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در نشست مطبوعاتی این هفته خود با خبرنگاران به آمریکایی ها هشدار داد که مجدداً دچار اشتباه نشوند. وزیر خارجه کشورمان نیز که به نروژ سفر کرده است در این خصوص به خبرنگاران گفت که ایران اقدامات متقابلی را برای هرگونه کارشکنی از سوی آمریکایی ها در نظر گرفته است.
با توجه به اینکه برجام یک توافق بین المللی مورد تایید شورای امنیت بوده و تنها یک طرف آن آمریکا قرار دارد و خروج یکطرفه از آن باعث ایجاد چالش های بین المللی برای کشور خاطی خواهد بود، در گفت و گویی با دکتر سید علی خرم استاد حقوق بین الملل و سفیر سابق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل به بررسی حقوقی و اجرایی برجام بر پایه طرح جدید تحریم های آمریکا علیه ایران پرداخته ایم.
**تحریم های جدید نقض برجام نیست
همانطور که شاهد بودیم پس از تصویب طرح تحریم های جدید علیه ایران در کمیته روابط خارجی سنا، این طرح برای رای گیری به سنا رفت و روز گذشته برای دومین بار به تاخیر افتاد. در این میان برخی از مقامات و تحلیل گران ایران، تصویب این طرح را نقض برجام می دانند. ارزیابی شما از این مساله بر پایه قوانین حقوق بین الملل چیست؟
گمانه زنی هایی در این خصوص شنیده می شود که مشخص نیست بر پایه کدام استدلال حقوقی مطرح می شود. تحریم های جدید آمریکا مربوط به برنامه موشکی ایران و بحث های دیگر غیر هسته ای است و به اعتقاد من این مساله نمی تواند ناقض برجام باشد. برجام صرفاً مربوط به تحریم های هسته ای ایران است و سایر تحریم ها از جمله تحریم های موشکی، حقوق بشر و تروریسم، نمی تواند نقض برجام باشد.
البته این مساله می تواند در عمل ایران را در مقام تحریک قرار داده که منتهی به نقض برجام شود. از آنجا که فعلاً متن تحریم‌های مربوط به ایران که قرار است در سنای آمریکا به رای‌گیری گذاشته شود مشخص نیست، نمی توان به صورت قطعی گفت که بر پایه چه استدلالی صحبت از نقض برجام صورت می گیرد.
**شواهد نشان می دهد که پس از روی کار آمدن ترامپ در آمریکا، سیاست مقابله با ایران توسط این کشور تشدید شده و حوادث اخیر منطقه از جمله نشست ریاض، تنش در روابط قطر و عربستان و همچنین موضع گیری مقامات آمریکا در قبال حوادث تروریستی تهران، موید این موضوع است. در این میان برخی از کارشناسان معتقدند که سیاست منطقه ای ترامپ ادامه راهبرد آمریکا در دوران بوش و افزایش فشارهای منطقه ای علیه ایران است. نظر شما در این باره چیست؟
اینکه ترامپ و تیم او، کاملاً ضد ایرانی هستند، مساله ای مشخص و واضح است. ولی اینکه آیا ترامپ بر اساس یک استراتژی عمل می کند؟ اعتقاد من این است که این امر بعید به نظر می رسد. رفتارها و سیاست های ترامپ تا به اینجای کار به صورت واکنشی بوده است. در دوران بوش شاهد بودیم که او از یک تیم کارشناسی و استراتژی مشخص برای محدود کردن ایران بهره می برد، ولی امروز ترامپ خصومت و دشمنی با ایران را بدون برنامه ای مشخص پیگیری می کند.
به عنوان نمونه وی در قضیه قطر به نفع عربستان وارد شد و قطری ها را به عنوان بانی تروریسم معرفی کرد. همین عمل سبب نزدیکی ایران، ترکیه و قطر به یکدیگر شده است که این مساله ضد استراتژی های آمریکاست. در نتیجه باید گفت، عقل کارشناسی در اقدامات ترامپ مغفول واقع شده است. فعلاً اقدامات دولت آمریکا در راستای یکدیگر قرار نداشته و باید گفت که اقدامات آنها را باید به صورت جداگانه مورد بررسی قرار داد نه در یک چارچوب و حرکت مشخص.
**شما قبلاً در گفت و گویی اعلام کرده بودید که شعار پاره کردن برجام توسط ترامپ از لحاظ حقوقی برای آمریکا امکانپذیر نیست، درنتیجه آنها سعی می کنند با افزایش فشارها بر روی ایران باعث خروج ما از برجام به صورت یکطرفه شوند. از سوی دیگر از طرف برخی از مقامات کشورمان نیز بحث مقابله به مثل با آمریکایی ها مطرح می شود. با توجه به شرایط کنونی، دورنمای اجرای برجام در چنین وضعیتی چگونه خواهد بود؟
در ابتدا باید بگویم که این مقابله به مثل ایران، قطعاً تاثیر خود را خواهد داشت. اما به شخصه معتقدم که حتی در صورت نقض برجام از سوی آمریکا، ایران نباید در صدد این کار برآید. ما می توانیم تا مدتی در جامعه جهانی این مساله را مورد گفت و گوهای دیپلماتیک قرار داده و تمام طرفین دیگر برجام را نسبت به اقدامات آمریکا هوشیار کنیم.
اگر نقض برجام واقعاً از لحاظ حقوقی و نه تبلیغاتی توسط آمریکا صورت بگیرد، فکر می کنم که ما در چنین شرایطی دست بالا را داشته و می توانیم در صورت انجام تعهدات خود با توجه به شرایطی که اکنون در میان آمریکا و اروپا برقرار است، یک اجماع و حمایت جهانی را در پشت سر خود ایجاد کنیم.
*منبع: روزنامه ابتکار، 1396.3.24
نظر شما
