پس از برجام، فصل جدیدی در روابط ایران و روسیه آغاز شده و روابط دو کشور در تمام ابعاد سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی، امنیتی و علمی گسترش پیداکرده است.
روزنامه جهان صنعت درباره فصل جدید روابط ایران و روسیه پس از برجام به ارایه گزارشی پرداخت و نوشت: پس از برجام، فصل جدیدی در روابط ایران و روسیه آغاز شده و روابط دو کشور در تمام ابعاد سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی، امنیتی و علمی گسترش پیداکرده است.
در گزیده ای از این گزارش آمده است: همچنین از آغاز کار دولت یازدهم در چارچوب برگزاری چندین دور نشست های کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و روسیه در تهران و مسکو به ریاست واعظی و الکساندر نوواک رییس روسی این کمیسیون، حوزه روابط اقتصادی و صنعتی بسیار گسترده شده است که شامل ساخت چهار واحد نیروگاه بخار در بندرعباس، دو رآکتور جدید نیروگاهی در بوشهر، افزایش همکاری‌های تجاری، برقی کردن خط راه آهن و همچنین امضای قراردادهای اقتصادی مختلف از جمله گذرگاه سبز گمرکی می‌شود.
دیدار و مذاکره با مقام‌ها و روسای هیات‌های کشورهای مختلف و طرح دیدگاه‌های ایران درباره محورهای مطرح در نشست سن پترزبورگ از دیگر برنامه‌های کاری مقام‌های جمهوری اسلامی در این اجلاس بود. همچنین در نشست اصلی، اجلاس تخصصی و همچنین ده‌ها پانل و کارگروه سن‌‌پ ترزبورگ، بیش از 12 هزار نفر از جمله مقام‌های ارشد کنونی و پیشین کشورها، سازمان های بین المللی و شخصیت های مختلف شرکت خواهند کرد که بررسی مسایل مهم و چالش‌های بین المللی از جمله اقتصادی و اجتماعی، اوضاع خاورمیانه، بحران های منطقه‌ای، آینده جهان و روابط بین کشورها از محورهای این نشست هاست که ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه نیز در آن حضور خواهد یافت.
این در حالی است که در نشست سازمان همکاری شانگهای و چشم انداز مشارکت بزرگ اورآسیایی که در شهر سن پترزبورگ روسیه برگزار شد نیز چهار مولفه نگاه ایران به سازمان همکاری‌های شانگهای اعلام شد که بر اساس آن امنیت و صلح جهان، تجارت و بازار و حمل ونقل و انرژی از اولویت‌های مهم ایران برای کسب عضویت دائمی در این سازمان به‌شمار می‌رود.
** بررسی موافقتنامه اقتصادی
بر همین اساس محمود واعظی گفت: پیشرفت مذاکرات مربوط به انعقاد قرارداد تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اورآسیا، رضایت‌بخش است.
وی با مهم خواندن سرعت‌بخشی بیشتر به مذاکرات در این زمینه، افزود: طرفین باید انعطاف بیشتری نشان دهند تا زودتر به نتیجه برسیم چراکه آمادگی لازم را در این باره داریم.
واعظی با اعلام دعوت از مقام اتحادیه اقتصادی اورآسیا برای سفر به ایران گفت: اراده لازم در دو طرف برای رسیدن به توافق وجود دارد و آماده‌ایم برنامه و جدول زمان‌بندی شده را جهت مذاکرات طراحی کنیم.
وی ادامه داد: ایران با 200 قلم کالا آغاز کرده است و می‌توانیم آن را افزایش بدهیم. طبق توافق قرار است پس از امضا سه سال تعرفه ترجیحی برقرار باشد و سپس به سمت تجارت آزاد حرکت کنیم.
** پایان مذاکرات تا پایان فصل تابستان
در ادامه نیکیشینا، وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اورآسیا نیز در این دیدار گفت: سران کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اورآسیا از پیشرفت مذاکرات با ایران رضایت دارند و تاکید کرده‌اند، گفت وگوها ادامه یابد. بنابراین امیدواریم در نشست بعدی روسای جمهور، متن پایانی برای بررسی ارائه شود. وی همچنین با ارزشمند خواندن نقش‌آفرینی مجتبی خسروتاج معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت در روند مذاکرات افزود: آماده‌ایم تا پایان فصل تابستان به مذاکرات پایان دهیم و خود برای رسیدن به این هدف اقدام خواهم کرد.
وی افزود: موافقتنامه شامل سه بخش متن، بندهای مربوط به کالاهای صنعتی و محصولات کشاورزی است که در بخش دوم حدود 99 درصد کار پیشرفت کرده است و نیاز است نکته‌های دیگر در متن روشن شود.
مقام اتحادیه اقتصادی اورآسیا با حساس خواندن مباحث و موارد مطروحه در بخش کشاورزی گفت: پیشنهادهای جدیدی در این حوزه داریم و اعمال تعرفه‌های ترجیحی برای برخی محصولات کشاورزی ایران از آن جمله است.
** ایفای نقش موثرتر در سازمان همکاری شانگهای
در ادامه محمود واعظی، در نشست سازمان همکاری شانگهای و چشم‌انداز مشارکت بزرگ اورآسیایی در شهر سن‌پترزبورگ روسیه شرکت کرد. در این نشست که به عنوان یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های همایش بین‌المللی اقتصادی سن‌پترزبورگ با حضور شمار زیادی از مقام‌های سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اقتصادی اورآسیا، مقامات کشورهای عضو و مهدی سنایی سفیر ایران در روسیه برگزار شد، افزون بر واعظی و رشید عالیموف، دبیرکل سازمان همکاری شانگهای، شماری از مقام‌های ارشد این سازمان و اتحادیه اقتصادی اورآسیا، وزرا، مقام‌ها و روسای سازمان‌های اقتصادی و بانکی کشورهای مختلف از جمله روسیه، بنگلادش و چین شرکت داشتند.
ایران به عنوان عضو ناظر سازمان همکاری شانگهای در حال مذاکره برای کسب عضویت دائمی است که پس از امضا و اجرای برجام، رفع محدودیت‌ها و تحریم‌های شورای امنیت، امکان آن فراهم شده است و روسیه نیز به عنوان یکی از اعضای اصلی و تاثیرگذار همیشه بر لزوم حضور ایران در این تشکل تاکید کرده است به‌طوری که سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه اول اردیبهشت‌ماه سال‌جاری اعلام کرد: ایران شرایط کامل عضویت در سازمان همکاری شانگهای را دارد و در نوبت عضویت سازمان همکاری شانگهای قرار دارد. برای رسیدن به این هدف نیز گفت وگوهای زیادی انجام و موضوع تحریم‌های ضدایرانی شورای امنیت هم حل شده است و اکنون تهران با معیارهای عضویت مطابقت دارد.
وی افزود: همکاری‌های منطقه‌ای یکی از نیازهای کنونی جهان است زیرا شرایط تغییر کرده و نیازمندیم صدای بلندتری برای پیشبرد اهداف داشته باشیم که این رویکرد تامین‌کننده است.
رییس کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و روسیه ادامه داد: سازمانی که جمعیت کشورهای عضو آن در آینده 45 درصد جمعیت جهان را در بر می‌گیرد، برای صلح جهانی بسیار مهم است و از سوی دیگر، باید برای توسعه تجارت به سازمان‌های منطقه‌ای توجه کرد.
وزیر ارتباطات ادامه داد: سازمان همکاری شانگهای با حضور دو عضو شورای امنیت سازمان ملل جایگاه مهمی دارد و در عرصه اقتصادی نیز بازار مطلوبی ایجاد خواهد کرد و از تکامل نسبتا خوبی برخوردار است ولی نهادهای داخلی نیاز به زمان دارند.
** نگاه چهارسویه ایران
واعظی همچنین با تشریح دیدگاه ایران گفت: ایران از چهار مولفه به این سازمان نگاه می‌کند که نخست امنیت و صلح جهان است. در شرایطی که در مناطق مختلف جهان ناامنی وجود دارد با تعامل منطقه‌ای می‌توان به صلح بیشتری دست یافت.
وی گفت: تجارت و بازار نیز دومین موضوعی است که فرصت خوبی در مجموعه شانگهای وجود دارد و ایران هم می‌تواند با یک بازار 80 میلیونی در این عرصه همکاری کند.
وزیر ارتباطات ادامه داد: سومین مولفه حمل و نقل است. ایران در گذشته بخشی از راه ابریشم بود و امروز نیز می‌تواند در چارچوب راهگذر شمال-جنوب نقش موثرتری ایفا کند و در همین چارچوب، راه آهن خود را به ترکمنستان و کشورهای هم سود (چند جمهوری سابق شوروی) متصل کردیم و از سوی دیگر در حال حرکت به سمت اتصال به جمهوری آذربایجان هستیم.
واعظی اظهار کرد: انرژی مولفه چهارم نگاه ایران به سازمان شانگهای است که در این چارچوب هم کشورهای تولیدکننده و هم مصرف‌کننده در این تشکل منطقه‌ای عضویت دارند و اگر شانگهای بتواند به خودکفایی همکاری برسد، فرصتی موثر برای اعضا خواهد بود.
در ادامه نیز ورونیکا نیکیشینا وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اورآسیا گزارشی از مذاکرات خود با واعظی با موضوع موافقتنامه همکاری اقتصادی با ایران را که در حال تدوین و رسیدن به مراحل نهایی است، ارائه کرد.
** توافق برای توسعه همکاری‌ها با اسلوونی
همچنین در ادامه مذاکرات محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و زدراوکو پاچیولشیک وزیر توسعه اقتصادی و فناوری اسلوونی که در سن‌پترزبورگ روسیه برگزار شد، برای توسعه همکاری‌های دو کشور در عرصه‌های گوناگون توافق شد.
واعظی همچنین با اشاره به تفاهمنامه امضا شده بین دو کشور در حوزه ارتباطات گفت: این سند می‌تواند همکاری‌های ایران و اسلوونی را در زمینه آی‌سی‌تی دگرگون کند، زیرا فرصت همکاری در این بخش زیاد است. وی با اشاره به رایزنی دو کشور و همچنین پیش‌بینی و برنامه ریزی برای همکاری در زمینه‌های ارتباطات و نیرو تاکید کرد: مصمم هستیم توافق های بین ایران و اسلوونی را اجرا کنیم.
همچنین پاچیولشیک، وزیر توسعه اقتصادی و فناوری اسلوونی نیز در این دیدار گفت: سال 2016 ارزش مبادلات بین دو کشور 40 درصد افزایش یافت، البته توان اقتصادی ایران بسیار بالاست که می‌توانیم باز هم همکاری‌ها را در این عرصه افزایش دهیم.
وی در ادامه نیز با نویدبخش خواندن گشایش سفارت اسلوونی در ایران برای افزایش هر چه بیشتر همکاری‌های اقتصادی، گام بعدی را ایجاد راهکار فاینانس به عاملیت گرونسکا بانک از طرف این کشور اعلام کرد.
پاچیولشیک همچنین بر اهمیت ترانزیت برق از طریق اتحادیه اروپا و ترکیه، مزیت‌های بندرگاه کوپر به عنوان کوتاه‌ترین مسیر تجاری به شرق و مرکز اروپا برای ایران، همکاری‌های فناورانه و حمل‌ونقل به عنوان زمینه‌های پردستاورد در توسعه روابط دو کشور اشاره کرد.
گفتنی است سازمان همکاری شانگهای به عنوان یک سازمان بین دولتی منطقه‌ای برای همکاری‌های چندجانبه امنیتی و اقتصادی سال 1385 تاسیس شد. این سازمان شامل چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان در برگیرنده معادل 30 میلیون و 189 هزار کیلومتر مربع مساحت، سه‌پنجم گستره آسیا و حدود یک میلیارد و 500 میلیون نفر جمعیت (نزدیک به 25 درصد جمعیت کره زمین) است.
با توجه به برنامه عضویت هند و پاکستان، این سازمان با افزایش جمعیت به سه میلیارد نفر و پهنه سرزمینی به 35 میلیون و 972 هزار کیلومتر مربع به یکی از بزرگ‌ترین قدرت‌های منطقه‌ای جهان تبدیل می‌شود که منافع دوجانبه و چندجانبه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برای اعضا و شرکای اقتصادی غیرعضو دارد.
*منبع: روزنامه جهان صنعت،1396،3،13
نظر شما
