داعش بزرگ‌ترین عملیات تروریستی در غرب اروپا را رقم زد

دنیای اقتصاد: دوشنبه شب (یکم خردادماه 96)، شب خونینی برای انگلیسی‌ها بود. انگلیسی‌ها به خواب هم نمی‌دیدند روزی یک حمله تروریستی مهیب دیگر گریبانگیر آنها شود. در برهه‌ای که «برگزیت» کلید خورده و تمام هم و غم انگلیسی‌ها چاره‌جویی برای خروج از اتحادیه اروپا بود و در شبی که جوانان انگلیسی در کنسرت «آریانا گرنده»- ستاره 23ساله پاپ آمریکا- در منچستر حضور یافته بودند یک انفجار تروریستی دست کم 22 کشته و 60زخمی بر جای گذاشت. گویی حادثه نوامبر 2015 باتاکلان در فرانسه این بار در انگلیس تکرار شده است.

 

در سالن کنسرت «باتاکلان» در پاریس که میزبان کنسرت گروه موسیقی «Eagles of death metal» بود ابتدا یک گروگانگیری رخ داد و پس از آن تیراندازی و انفجارهای متعدد به وقوع پیوست که بیش از 100 کشته بر جای گذاشت. ترس و وحشت تمام شهر منچستر را فرا گرفته و پرچم انگلیس نیز در خانه شماره 10 داونینگ استریت به حالت نیمه افراشته درآمد. به گزارش نیویورک‌تایمز، بیشتر کشته‌ها و زخمی‌های این کنسرت که داعش مسوولیت آن را بر عهده گرفت جوانان و نوجوانان و عمدتا دختران 10 تا 15 ساله بودند که اولین کنسرت بزرگ عمرشان را تجربه می‌کردند.

این انفجار حدود ساعت 10:35 دوشنبه شب در سالن سرپوشیده معروف به «منچستر آره‌نا» که ظرفیتی حدود ۱۸ تا ۲۰ هزار نفر دارد، رخ داد. این سالن دومین سالن بزرگ سرپوشیده در بریتانیا و یکی از بزرگ‌ترین سالن‌های کنسرت در اروپا است. به نوشته نیویورک‌تایمز، این حمله بزرگ‌ترین حمله تروریستی از زمان بمب‌گذاری در متروی لندن در سال 2005 به این سو بود. رئیس پلیس منچستر می‌گوید ما در ساعت 10:33 شب از این حادثه مطلع شدیم. مجروحان به 6 بیمارستان منتقل شدند. برخی گزارش‌ها حاکی است که عامل انتحاری در همان حادثه جان خود را از دست داده است. مقام‌های دولت آمریکا هم که از نزدیک این حادثه را رصد می‌کنند، اعلام کردند که این یک حادثه تروریستی است.

فاکس‌نیوز سه‌شنبه صبح (دیروز) اعلام کرد که تیمی از کارشناسان بمب و یک تیم تحقیق دیگر در محل حادثه حضور پیدا کرده و در عین حال، منطقه وسیع‌تری تحت بررسی قرار گرفته است. یکی از حاضران در کنسرت به «The Manchester Evening News» گفت پس از آخرین قطعه کنسرت در انتهای سالن صدای انفجار شنیده شد. او می‌گوید: «دختران جوان را با بدن‌هایی خون‌آلود می‌دیدیم. همه فریاد می‌زدند و از این سو به آن‌سو در حال دویدن بودند.» یکی دیگر از حاضران می‌گوید: «من در نزدیکی در خروجی اول بودم که ناگهان چیزی در نزدیکی ما منفجر شد. وقتی بلند شدم حدود ۳۰ نفر در اطراف من به زمین افتاده بودند، بسیاری مرده بودند. اولین کاری که کردم دویدم داخل سالن دنبال دخترم. آنجا نبود. بیرون آمدم و میان مجروحان و کشته‌شدگان دنبالش گشتم. نبود. دقایقی بعد زنده در بیرون سالن پیدایش کردم. شنیدم که بعضی گزارش دادند یک بادکنک بزرگ منفجر شده، اما من خودم آنجا بودم. این یک انفجار بود. یک انفجار بزرگ.» این وحشت و سردرگمی و اضطراب در فضای مجازی هم طنین‌افکن شد. بسیاری در فضای مجازی فراخوان دادند که فرزندشان در این کنسرت بوده و از دیگران می‌پرسیدند آیا خبری از فرزندشان دارند یا خیر.

سی‌ان‌ان در گزارشی به قلم «یوان مک کردی» به نقل از حاضران در کنسرت گرنده می‌نویسد: «آریانا از روی استیج پایین آمده بود که بلافاصله صدای انفجار مهیبی شنیدم و همه با جیغ و فریاد و غرق در خون به این‌‌سو و آن‌سو می‌دویدند.» به گزارش نیویورک‌تایمز، برخی از والدین هم نزدیک این سالن تجمع کرده بودند و از دخترانی که در سالن حضور داشتند تقاضای تلفن همراهشان را می‌کردند تا با دیدن تصاویر احتمالی دریابند آیا فرزندشان در این کنسرت حضور داشته یا خیر. سطح تهدید تروریستی از سوی MI5 از سال 2014 به بعد «شدید» اعلام شده است که دومین سطح تهدید محسوب می‌شود. این بدین معنا است که احتمال حمله‌ای دیگر بسیار بالاست. با توجه به اینکه داعش مسوولیت این حمله را بر عهده گرفته است، نیویورک‌تایمز می‌نویسد مقام‌های بریتانیایی از این نگران هستند که صدها مبارز آموزش دیده‌ای که این کشور و سایر کشورهای اروپایی را به سوی سوریه و عراق ترک کردند به کشورهای خود بازگردند. در این صورت، هر یک از این افراد همچون بمب ساعتی خواهند بود.

بی‌بی‌سی می‌نویسد احزاب بریتانیا کارزار تبلیغاتی انتخابات عمومی را تعلیق کردند. به‌دنبال آن ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا نیز با خانواده قربانیان ابراز همدردی کرد. جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر، حزب اصلی مخالف دولت هم در توییتر خود با کسانی که تحت تاثیر این سانحه قرار گرفته‌اند، همدردی و از امدادگران تجلیل کرد. کامرون، نخست‌وزیر سابق انگلیس، صدراعظم آلمان، رئیس‌جمهور چین، رئیس‌جمهور آمریکا و سایر رهبران کشورهای دنیا با دولت انگلیس همدردی کردند.

 

بزرگ‌ترین حمله تروریستی در اروپای غربی

نیویورک‌تایمز دیروز در گزارشی نوشت که حمله به منچستر یکی از مرگبارترین حمله‌ها از سال 2005 به این‌سو در اروپا بوده است. این گزارش معتقد است که بیشتر حملاتی که در اروپای غربی در سال‌های اخیر انجام گرفته پیوندهایی با «دولت اسلامی» داشته است. دو حمله از مرگبارترین حملات در نوامبر 2015 در پاریس و مارس 2016 در بروکسل از سوی افرادی انجام گرفت که یا عضو داعش بودند یا پیوندهایی با این گروه داشتند یا اساسا در عراق و سوریه دوره دیده بودند. پنج مورد از حملات با اسلحه بود و چهار مورد با استفاده از وسیله نقلیه به‌عنوان سلاح بود که جدیدترین مورد آن حمله سال گذشته به نیس در فرانسه بود که 85 کشته بر جای گذاشت. حمله به منچستر هم یکی از سه حمله‌ای بود که در آن از مواد انفجاری استفاده شده بود. بی‌بی‌سی به نقل از پلیس منچستر اعلام کرد که یک مرد ۲۳ ساله را در ارتباط با حمله انتحاری منچستر بازداشت کرده است.

 

پراکندگی حملات

پلیس این حمله را تروریستی اعلام کرده است. آنها بر این باورند که این انفجار از سوی مردی رخ داد که بمب دست‌ساز با خود به همراه داشت و طی این حمله نیز کشته شد. تقریبا تمام این حملات از سوی عوامل داعش انجام گرفته است. «بن ودمان» در گزارشی برای سی‌ان‌ان می‌نویسد با شدت یافتن عملیات ارتش عراق در کنار نیروهای ائتلاف علیه داعش، نیروهای «دولت اسلامی» تقریبا در حال واگذاری موصل و عقب‌نشینی از آن هستند. او می‌نویسد داعش اکنون 10درصد موصل را در دست دارد و بسیاری از نیروهای این گروه یا کشته شده‌اند، یا از عراق به سوریه گریخته‌اند، یا تسلیم شده‌اند، یا با قرص‌هایی که در جیب دارند در مواقع مقتضی خودکشی می‌کنند. به همین دلیل، این وضعیت موجب طرح این فرضیه شده که ممکن است آن دسته از نیروهای داعشی که از کشورهای اروپایی آمده‌اند در قالب «گرگ‌های تنها» به کشورهای خود بازگردند. حملات تروریستی که طی یک سال اخیر در قاره سبز رخ داده این باور را تقویت می‌کند که بخشی از نیروهای داعش در حال بازگشت به اروپا هستند.

باور دیگر این است که هسته‌های خفته داعش در حال فعال شدن هستند تا زمین بازی را از عراق و سوریه به داخل کشورهای غربی منتقل کنند. این اقدام چند مزیت برای داعش دارد: اول، این حس را به حامیان خود القا می‌کند که هنوز زنده است و به این وسیله می‌تواند همچنان به جذب نیرو و منابع پرداخته و برای خود مشروعیت‌سازی کند. دوم، ضرب شست نشان دادن به کشورهای غربی و زیرسوال بردن این فرض که داعش روزهای آخر خود را در خاورمیانه سپری می‌کند. سوم، مارتین چولوف در گاردین می‌نویسد داعش می‌خواهد نشان دهد که همچنان از «روحیه»، «عزم» و «نیروی کافی» برای هدف قرار دادن «دشمن» برخوردار است.

داعش به این ترتیب می‌خواهد نشان دهد با اقدامات تروریستی در غرب، پیروزی ائتلاف غرب در خاورمیانه کوتاه‌مدت است. چولوف معتقد است از دست دادن سرزمین در منطقه اگرچه برای داعش مرگ‌آور است و ایدئولوژی و بقای این گروه را دچار مشکل می‌کند اما این به معنای نابودی این گروه نیست چرا که «سرزمین» را می‌تواند با انجام حملات انتحاری در قاره سبز به‌دست آورد و سایه شوم و هیبت خود را بر سر ساکنان اروپا نگه دارد.