روزنامه ایران از تاثیر تحریم ها بر روی تأسیسات واحدهای تولیدی و فرسودگی آنها به ارایه گزارشی پرداخت و نوشت: کافی است کلید واژه آتش سوزی را در اینترنت جست و جو کنید تا خبرها را پشت سر هم ببینید. انبوه خبرهایی که انگار تمامی ندارد و البته عکس های ضمیمه ای که آتش نشانان را در حال جنگ با شعله های سرکش نشان میدهد.
در ادامه این گزارش می خوانیم: هنوز تصاویر قهرمانانه شهیدان آتش نشان پلاسکو از خاطرمان پاک نشده. آنهایی که تاوان تمام ضعف های مدیریتی و سیستمی را با جان شان دادند. تصاویر دلخراشی که شاید تا سالها از ذهن هیچ ایرانی پاک نشود.
مهم نیست آتش ابتدا از کجا زبانه بکشد، به هر حال از گوشه انباری یا وسط کارگاهی در طبقه دهم. آیا سیر صعودی حوادث آتش سوزی همه از سر بیمبالاتی و سهلانگاری است؟ این فرضیه شاید چندان درست نباشد چراکه روز به روز مردم با حساسیت بیشتری حوادث آتش سوزی را دنبال میکنند و در پی پیشگیری هستند. آیا تاسیسات کارگاهها، انبارها و مخازن فرسوده است؟ آیا مدیریت این حادثه با مشکل رو به روست و یا...؟
محمد مهدی اسلامی فر کارشناس ایمنی: متاسفانه حوادث منجر به آتش سوزی به ویژه در واحدهای تجاری و کارگاه ها رو به افزایش است و باید فکری اساسی برای آن کرد. به اعتقاد من یکی از دلایل مهم این حوادث به سالهای سیاه تحریم برمیگردد. تحریمها از یک سو توان مالی کارگاهها و کارخانهها و واحدهای تجاری و تولیدی را کم کرد و از یک سو انتقال و به روزرسانی فناوریهای مرتبط با ایمنی را با مشکل رو به رو ساخت.
«تنها در سال 93 حدود 21 هزار و 583 آتش سوزی در کشور اتفاق افتاده که به طور میانگین روزی 55 حادثه بوده است. این درحالی است که از سال 80 به بعد میزان آتش سوزی ها در کشور به شکل معناداری رو به افزایش بوده است.»
این گفته حامد مظاهریان معاون وزیر راه و شهرسازی است. حالا دیگر روزی نیست که آتش سر از جایی درنیاورد و از گوشه ای شعله نکشد. آتش سوزی در ساختمان پلاسکوی تهران، آتش سوزی در پتروشیمی رجال، آتشسوزی در هتل پارس مشهد، آتش سوزی در هتل رضوان اهواز و... انگار هیچ کس از شر آتشسوزی در امان نیست.
هر حادثه هم به یک دلیل؛ اتصال سیم برق، خرابی دستگاه ها، نشت گاز و... مهم نیست آتش ابتدا از کجا زبانه بکشد، به هر حال از گوشه انباری یا وسط کارگاهی در طبقه دهم. آیا سیر صعودی حوادث آتشسوزی همه از سر بیمبالاتی و سهلانگاری است؟ این فرضیه شاید چندان درست نباشد چراکه روز به روز مردم با حساسیت بیشتری حوادث آتشسوزی را دنبال میکنند و در پی پیشگیری هستند. آیا تأسیسات کارگاهها، انبارها و مخازن فرسوده است؟ آیا مدیریت این حادثه با مشکل رو به روست یا...؟
کافی است کلید واژه آتش سوزی را در اینترنت جست و جو کنید تا خبرها را پشت سر هم ببینید. انبوه خبرهایی که انگار تمامی ندارد و البته عکسهای ضمیمهای که آتشنشانان را در حال جنگ با شعله های سرکش نشان میدهد. هنوز تصاویر قهرمانانه شهیدان آتشنشان پلاسکو از خاطرمان پاک نشده. آنهایی که تاوان تمام ضعف های مدیریتی و سیستمی را با جانشان دادند. تصاویر دلخراشی که شاید تا سال ها از ذهن هیچ ایرانی پاک نشود.
24 فروردین 96 ساعت 10:14 دقیقه شب بود که آتش از پنجره های بزرگترین هتل اهواز زبانه کشید. آتش از یکی از اتاقهای طبقه سوم هتل پارس شروع شد و بشدت پیشروی کرد و دود، تمام هتل را در بر گرفت؛ همان تصویر همیشگی. شعلههای سرکش خیابان ها در شب را روشن کرد و تنها دو دقیقه بعد آتشنشانان رسیدند. خوشبختانه در این اتفاق به کسی آسیبی نرسید اما هتل همچون شبحی سیاه در شب محو شد.
یک روز بعد یعنی 25 فروردین 96 ساعت 7 و 26 دقیقه دوباره صدای آژیر ماشین های آتشنشانی این بار در اتوبان کرج به صدا درآمد و این اتوبان مملو از نورهای چراغ گردان شد. رانندگانی که از اتوبان میگذشتند با چشمان حیرت زده به شعلهها خیره میشدند و دودی که اتوبان را فرا گرفته بود. حریق در انبار کالایی 5 هزار متری در اتوبان کرج اتفاق افتاد و همه این انبار 3 طبقه در شعلههای آتش دود شد و به هوا رفت. 3 کارمند گرفتار در آتش هم دود گرفته و گیج با تلاش آتشنشانان بیرون آمدند تا از این حادثه مصدومی برجای نماند اما انبار با همه کالاهایش سوخت.
یک ماه بعد ظهر روز21 اردیبهشت 96 پاساژ 2 طبقهای در نزدیکی میدان شهدای اهواز به محاصره شعلههای آتش در آمد؛ یکی از بزرگترین مراکز فروش چسب، لوازم گلسازی و خیاطی و خرازی. 8 مأمور آتشنشانی در جریان اطفای حریق دچار سوختگی و خفگی شدند. نبیالله خون میرزایی فرماندار اهواز در گفت وگو با یکی از خبرگزاریها علت حریق را اتصال برق در یکی از مغازههای طبقه دوم اعلام کرد و گفت: «متأسفانه پاساژهای زیادی در معرض چنین خطری هستند. بنابراین دستگاههای اجرایی مربوطه نظیر شهرداری باید در رابطه با مراکز تجاری که اصول و ضوابط را رعایت نمیکنند پیگیری لازم را انجام دهند.» پیگیریهایی که انگار هیچ وقت اتفاق نمیافتد تا روزی که شعلهها از راه برسند و پیگیریهای لازم را انجام دهند.
پیش از سال 80 سالانه 4 هزار و 442 مورد آتش سوزی در کشور اتفاق افتاده که به طور میانگین روزی 12.2 حادثه بوده و در سال 80 این آمار به روزی 14.9 حادثه افزایش یافته است. در سال 85 حدود 9 هزار و 156 حادثه اتفاق افتاده که به طور متوسط حدود روزی 25 حادثه بوده و سال 93، 21 هزار و 583 حادثه با میانگین روزی 55 آتشسوزی. روزی 55 حادثه حریق رقمی نیست که بشود براحتی از آن گذشت. جست و جوهای اینترنتی نشان میدهد بعضی روزها همزمان چند حادثه مهیب آتشسوزی در ایران اتفاق افتاده است.
1 اردیبهشت 95 ساعت 4:23 دقیقه بعد از ظهر مشهدیها شاهد آتش گرفتن مجتمع تجاری رنگ و ابزار در بلوار قرنی بودند. بهترین جا برای تغذیه آتش. آتش سوزی از یک واحد در این مجتمع شروع شد و طبق معمول پیشرفت سریعی داشت. بسرعت بشکههای تینر و رنگ منفجر شدند و آتش سریعتر از همیشه همه را غافلگیر کرد و به همه مغازه ها سرکشید. ارتفاع شعله ها به 10 متر نیز رسید که حضور آتشنشانان آرامش را به ساکنان مغازه های اطراف برگرداند. خوشبختانه آتش نشانان بموقع آتش را مهارکردند و از وارد آمدن خسارت به سایر واحدهای تجاری دراین مجتمع جلوگیری شد.
در این آتش سوزی حدود 6 مغازه رنگ و تینر فروشی و لوازم بهداشتی و ساختمانی در آتش سوختند و خوشبختانه کسی صدمه ندید. مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد بلافاصله از وجود هزار کانون خطر آتشسوزی در مشهد خبر داد. حرفی که درستی آن خیلی زود ثابت شد و مشهد پس از آن بارها دچار حریق شد؛ آتشسوزی در برج سلمان، آتشسوزی در یک مجموعه اقامتی 5 طبقه در خیابان آیتالله شیرازی، آتشسوزی یک کافیشاپ در بلوار خیام جنوبی و...
2 اردیبهشت 96 آتشسوزی در کارگاه شیشه همدان با 2 ساعت تلاش آتشنشانان و مصدومیت 2 آتشنشان و 2 نفر از کسبه مهار شد. 9 اردیبهشت 96 ساعت 2 و 27 دقیقه بامداد، آتشسوزی در انبار کفش ملی همدان دوباره خبرساز شد. آتشنشانان باز به دل آتش زدند و به سختی آن را مهار کردند.
16 اردیبهشت 96 آتشسوزی در پتروشیمی رجال بندر ماهشهر 9 نفر مصدوم را راهی بیمارستان کرد. در این حادثه 2 کپسول 5 تنی و یک تنی حاوی مواد گازی منفجر شدند و بسیاری از شهروندان از ترس شهر را تخلیه کردند.
براستی چرا؟ این همه نمونه از یک مقطع زمانی محدود، چه چیزی را نشان میدهد؟ محمد مهدی اسلامی فر کارشناس ایمنی در گفتوگو با «ایران» میگوید: «متأسفانه حوادث منجر به آتشسوزی بویژه در واحدهای تجاری و کارگاه ها رو به افزایش است و باید فکری اساسی برای آن کرد. به اعتقاد من یکی از دلایل مهم این حوادث به سالهای سیاه تحریم برمیگردد. تحریمها از یک سو توان مالی کارگاهها و کارخانهها و واحدهای تجاری و تولیدی را کم کرد و از یک سو انتقال و به روزرسانی فناوریهای مرتبط با ایمنی را با مشکل رو به رو ساخت.»
وی در ادامه با اشاره به چند حادثه آتش سوزی در پتروشیمی ها می افزاید: «پتروشیمی ها و پتروپالایشگاه ها مثال خوبی است. در سال های تحریم روند عادی این واحدها مختل بود؛ نه درآمدی داشتند که به فکر بهینه سازی ایمنی باشند، نه انتقال فناوری صورت میگرفت و نه خود پرسنل آموزش پیوستهای داشتند. همه اینها باعث شد وقتی تحریمها برداشته شد و واحدها با افزایش تولید مواجه شدند تازه فهمیدند که چقدر در زمینه ایمنی با مشکل مواجه هستند. این موضوع در مورد کارگاه های کوچک و کارخانهها هم مصداق دارد.
آنها در این سال ها بنیه مالی خود را از دست دادند. بنابراین بهینه سازی ایمنی تبدیل به یک موضوع فانتزی شد.»
وی معتقد است آموزش و مدیریت حادثه ما نیز با مشکلات عمدهای رو به روست و به همان اندازه که حساسیت مردم بالا رفته، هنوز اطلاعات آنها در مورد این حوادث بالا نیست. آیا حالا که بنیه مالی واحدهای تولیدی و تجاری رو به بهبود است و در زمینه انتقال فناوری و آموزش کارکنان نیز مانع عمدهای وجود ندارد، سیر صعودی آتشسوزیها متوقف شده و روند آن معکوس خواهد شد؟
*منبع: روزنامه ایران،1396.3.1