سرپرست مرکز ارتباطات و روابط عمومی بانک شهر، در یادداشتی به مناسبت 27 اردیبهشت، روز ملی ارتباطات، روابط عمومی را ارتباطی دوسویه در فرایند پیام رسانی دانست.
محیط کسب و کار طی چند دهه گذشته شاهد آن است که تکنولوژی و صنایع High-Tech وجه افتراق سازمانهای موفق و پیشرو بازار هستند با تغییر پارادایم های صنعت و بازار در اواخر سده 20 و فراگیر شدن دسترسی به صنایع زیر ساختی و جریان اطلاعات ( به لطف جهش چشم گیر صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات)، می توان اظهار نمود تمامی سازمانها به یک سطح از فناوری و جریانهای اطلاعاتی تاثیر گذار در بازار مجهز شده اند. پس کدام عامل می تواند تفاوت میان سازمانهای موفق در این محیط را توجیه نماید؟
به تعبیر تونی مارتینز، یکی از موفق ترین کارآفرینان معاصر، تصویر ذهنی خوب و قابل اعتماد، مهم ترین عامل در جذب مشتری و تصمیم گیری وی در فرایند خرید می باشد. بسیاری از شرکتهای عظیم با داشتن سرمایه های میلیاردی به دلیل عدم توجه به تصویر ذهنی و برند سازی مناسب در رویارویی با سازمانهای جوان و فقیر از لحاظ مالی اما غنی از بعد روابط عمومی و تبلیغات، با شکست مواجه شده اند.
سازمانهایی در رقابت تنگاتنگ موفق خواهند بود که بتوانند به طور مستقیم در فرایند تصمیم گیری خرید مشتری از طریق ایجاد اعتماد و تصویر سازی ذهنی مناسب، تاثیر گذار باشند و این امر محقق نخواهد شد مگر با حضور تیم روابط عمومی قدرتمند. مجموعه روابط عمومی در سازمانها ضمن تلاش برای تعامل سازنده با محیط پیرامونی و واکنش مناسب نسبت به رویداد ها همواره در پی آن است تا تصویر مناسبی از چهره سازمان به نهاد های بالادستی، هم رده ، مشتریان و جامعه ارائه دهد. بنابراین مسئولیت اصلی برند سازی و خلق تصویر ذهنی (Corporate Image) بر عهده روابط عمومی خواهد بود.
در سازمانهای سنتی عدم کنترل تمامی کانالهای ارتباطی سازمان ( مانند پوشش کارکنان، ساختمان مرکزی، نحوه رفتار نیروی صف و .. ) با محیط پیرامون سبب بروز مشکلاتی برای سازمان می شود. یکی از موثر ترین این کانالهای ارتباطی تبلیغات می باشد.یکی از مزیت های اصلی رویکرد بازاریابی و ارتباطات یکپارچه (Integrated Marketing and communication) که امروزه به عنوان یک اصل نهادی در سازمانهای پیشرو مورد توجه قرار می گیرد، بخدمت گیری تمامی ارکان ارتباطی سازمان با محیط پیرامون به صورت متحد و هم کلام است.
مجموعه ابزار های روابط عمومی عموماً دارای ارتباطات دوسویه در فرایند پیام رسانی هستند به این معنا که کانالهای موجود قابلیت دریافت بازخور پیام به صورت لحظه ای و برخط را دارند که نحوه تعامل و پاسخگویی به این بازخوردها از وظایف مهم و تاثیر گذار یک تیم روابط عمومی موفق است. کانالهای انتقال پیام در سایر حوزه ها نظیر تبلیغات معمولا به اشتباه یک سویه نامیده می شود در صورتی که بازخور این ابزار به صورت غیر مستقیم و از طریق سایر کانالهای ارتباطی واحد های دیگر به سازمان منعکس خواهد شد.
این بازخور اغلب تحت تاثیر پارازیت های مختلف محیطی و عوامل انسانی و در بازه زمانی طولانی تر اتفاق می افتد و شاید بازخور نهایی با راندمان پایین تری به سازمان منعکس گردد. بنابراین در یک مجموعه موفق روابط عمومی و بازار تلاش بر آن است که با تلفیق این حوزه ها و استفاده از کانالهای موازی انتقال پیام، علاوه بر تقویت ارسال پیام مورد نظر به مخاطب، کانالهای بازخور نیز به صورت موازی تقویت و پایش گردد.
شبکه های اجتماعی کانال های ارتباطی چند رسانه ای هستند که نه تنها قابلیت انتشار بالا و اختصاصی برای هر مخاطب را داراست، بلکه فاکتور بازخور پذیری سریع و کارآمد آن نیز به خوبی مشهود است. اجتماع چندین مزیت ارتباطی مناسب –قابلیت انتشار وسیع، شخصی سازی پیام، بازخور سریع، محیط چندرسانه ای جذاب، قیمت بسیار مناسب، انعطاف در زمان انتشار و ...- در این کانال جدید الورود به مجموعه کانالهای ارتباطی و ارسال پیام روابط عمومی سبب شده تا بسیاری از شرکت های پیشتاز، در استراتژی تبلیغاتی خود بازنگری های عیمقی داشته باشند و در مدت بسیار کوتاه ( کمتر از یک دهه) بازار شاهد انتقال منابع بودجه از رسانه های سنتی و خوشنامی مانند نشریات و تبلیغات چاپی به سمت رسانه های دیجیتال و مجازی باشد و برآورد می شود تا سال 2020، 50% از کل بودجه تبلیغات و روابط عمومی سازمانها در اختیار محیط های مجازی و شبکه های اجتماعی قرار گیرد.
کوتاه سخن آنکه اگر سازمانی به دنبال موفقیت در بازار رقابتی پر چالش امروزی است می بایست با تکیه بر تیم روابط عمومی خبره و آگاه به مسائل روز خود تصویر ذهنی مناسبی از سازمان در بازار ایجاد کند و بیشترین بهره برداری را از پتانسیل تمامی کانالهای ارتباطی خود بویژه کانالهای ارتباطی نوین دنیای امروزی (نظیر شبکه های اجتماعی) حاصل نماید.
حمید رضا عظیمی
سرپرست مرکز ارتباطات و روابط عمومی بانک شهر