مناظره، تخریب یا آگاهی!

 بانكداري ايراني - دو بخش از مناظره مستقیم نامزدهای ریاست جمهوری انجام گرفت و جمعه آینده با مناظره سوم پایان می‌پذیرد. در این دو بخش از مناظره، مردم نزدیک به 10 ساعت پای تلویزیون نشستند تا مگر نامزدهای ریاست جمهوری نقد سالمی از گذشته همراه با ارائه برنامه‌ها و راهکارهای جدید برای آینده‌ای بهتر ارائه دهند.

روزنامه اطلاعات در یادداشتی به قلم ابوالقاسم قاسم زاده، آورده است: متأسفانه، در این 10 ساعت چرخه عمده و اصلی مناظره بر اصل «تخریب»، وعده‌های شعار زده و غیر قابل اجرا چرخید. تا آنجا که به‌جای «نقد سالم» و رعایت حداقل‌های اخلاقی، بیشتر به تسویه حساب شخصی و ملکوک کردن شخصیتی سپری و کمتر بر آگاهی مردم برای انتخاب اصلح توجه شد. در پایان هر مناظره، بینندگان چندان پاسخ پرسش‌های خود را از زبان نامزدهای انتخاباتی دریافت نکردند. این شیوه انجام مناظره موجب شده است تا بعد از هر بخش آن، مردم بهم بگویند، «برنده» چه کسی بود!؟

اینکه به جای چه کسی حقیقت را گفته، چه کسی نقد سالمی را ارائه داده و چه کسی برنامه پیشنهادی برای آینده داشته، در پایان هر مناظره، اصطلاح «برنده» چه کسی بود رایج شده است، خودگویای واقعیت تلخی از فرهنگ و ادب گفتگو در این مناظره‌ها است! هدف، تخریب یکدیگر است و نه آگاهی مردم. شاید گفته شود این هم شیوه‌ای است. یا کپی‌برداری برخی از مناظره‌ها در غرب است. و یا مردم از تخریب رقیب انتخاباتی به آگاهی دست پیدا می‌کنند. اما آگاهی برآمده از تخریب، جامعه را مشوش می‌سازد و همه ملاک‌های اخلاقی را زیرپا می‌گذارد و بداخلاقی‌ها را اشاعه می‌دهد. آگاهی برآمده از تخریب، هیچ راهکاری و امیدی برای آینده ندارد. همان می‌شود که امام در هشدارهای خود، به‌خصوص در فصول انتخابات بیان کرد: هدف اینگونه گفتارها و مناقشه‌ها‌ این است که، «من باشم تو نباشی!»

نمی‌دانم شش نامزد حاضر در مناظره‌ها می‌دانند یا نه، که مخاطبان آنها از کارنامه شخصی و ملاک‌های شخصیتی و گرایش‌های سیاسی ـ اقتصادی و فرهنگی آنها آگاهند. از تجربه عملکرد آنها در مسئولیت‌های قبلی‌شان اطلاع دارند و حتی سطح دانش آنها را محک زده‌اند. هر شش نامزد در مدت 37 سال گذشته شناسنامه و تجربه کاری آن هم در بالاترین سطوح در جمهوری اسلامی دارند و این خود معرف شخصیت فردی و مسئولیتی آنها در مدت 37 سال گذشته است.

ریاست جمهوری در قانون اساسی چنین تعریف شده است که، «پس از مقام رهبری رئیس جمهور عالی‌ترین مقام رسمی کشور است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط می‌شود، برعهده دارد.» «اصل یکصد و سیزدهم ـ قانون اساسی»

ای کاش در هر مناظره‌ای، مجری برنامه همین اصل را بیان می‌کرد تا شرکت‌کنندگان در مناظره دریابند برای پذیرش چه مسئولیت خطیر و بزرگی رقابت می‌کنند. از این که چنین تصویری به مردم ارائه شود که کشور ویرانه‌ای بیش نیست، سنگ بر سنگ بند نخواهد شد. اینکه هرج و مرج و سوء مدیریت سراسر کشور را فرا گرفته است و تنها درصد بسیار معدودی از درآمد و زندگی راحت برخوردارند و اکثریت مردم چنان در فقرزدگی و تلاش معاش بسر می‌برند که دیگر هیچ امیدی به زندگی خود و آینده کشور ندارند، همان تعریف کامل «تخریب» از برگزاری مناظره‌ها شده است. 

به رخ کشیدن مشکلات گوناگون، به خصوص مشکلات معیشتی مردم اگرچه سخن جدیدی نیست و مطبوعات رقیب دولت در طول چندین سال گذشته همواره با ارائه لیست بلند بالایی از آنها، دولت را در تهاجم تخریبی قرار داده‌اند، اکنون در مناظره‌ها نیز به شیوه‌ای برای از میدان به در کردن رقیب با هر بیان ضد اخلاقی و حتی غیرواقع همراه با «تهمت» مبدل شده است. کجای این کار ملی است، که خود را با انجام چنین شیوه‌ای آماده پذیرش آرای مردم برای قرار گرفتن در عالی‌ترین مقام رسمی کشور پس از مقام رهبری کرده‌اید!؟

پرسش اصلی و محوری مردم از شما نامزدهای انتخاباتی یک جمله بیش نیست و آن جمله این است: «از اینجا به کجا(؟) با مدیریت شما انجام خواهد گرفت»؟

می توان در پاسخ به این پرسش مردم دو کارکرد: راه اول اینست که اگر صادقانه باشد با ارزیابی دقیق امکانات، ارائه برنامه شود، آنهم بصورت علمی و نه شعاری، تا مردم شما را با برنامه‌هایتان بسنجند. راه دوم، راهی است که فقط وعده می‌‌دهد. از ایجاد 5 میلیون شغل جدید تا چندین و چند برابر کردن درآمدها، تا 2 یا 3 برابر کردن یارانه‌ها، تا وعده وامهای گوناگون آنهم بصورت صدقه‌‌ای یا بخشیدن از خزانه ملی کشور!

گمان نبرید که مردم هشیار نیستند. شما نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری در طول 37 سال گذشته ـ‌ هرکدام ـ در مدیریت کلان کشور حضور داشتید و شریک خوب و بد در این قافله طولانی مدیریتی کشور بوده و هستید. اگر قرار بر پاسخگویی باشد، همه شما باید پاسخگو باشید. اگر هم قرار بر اصلاح گذشته باشد، راهکار و برنامه ارائه دهید. اگر رای آگاهانه مردم را می‌خواهید، اول دفتر فریب ندادن مردم است. حداقل هنوز که انتخاب نشده‌اید و بار مسئولیت بردوش شما گذاشته نشده است با مردم «صادق» باشید. مناظره برای آگاهی دادنِ بیشتر به مردم است و نه تخریب همه گذشته (کارنامه گذشته‌ی کشور)، آن هم فقط برای از میدان بدر کردن رقیب!

*منبع:روزنامه اطلاعات،1396،2،18