گام دوم ساماندهي سهام عدالت

دنیای اقتصاد: 17 اسفندماه سال گذشته مراسم رونمایی ساماندهی طرح سهام عدالت در حالی برگزار شد که در نخستین گام به مشمولان اجازه داده شد تا صورتحساب خود را از سامانه سهام عدالت دریافت کنند.این اقدام اولین مرحله ساماندهی «سهام عدالت» بود.روز گذشته رئیس سازمان خصوصی سازی از آغاز مرحله دوم طرح ساماندهی سهام عدالت خبر داد. بر این اساس سامانه سهام عدالت از ساعات آغازین روز چهارشنبه هفته جاری (30 فروردین) آماده دریافت شماره حساب مشمولان به صورت کد شبا است. به این ترتیب دومین مرحله از فازهای سه‌گانه ساماندهی سهام عدالت کلید خورد.

رئیس‌کل سازمان خصوصی ‏سازی در این خصوص توضیح داد: در این فرآیند لازم است مشمولان حتما با دریافت شناسه شبا مربوط به حساب شخصی خود، این شناسه را در سامانه سهام عدالت ثبت کنند. بنابراین کد شبا باید متعلق به حسابی باشد که به نام مشمول سهام عدالت باشد.عبدالله‏ پوری‌حسینی ادامه داد: کد شبا، شماره‏ای ۲۶ رقمی است و با IR شروع می‏شود، بنابراین وقتی مشمولان وارد سامانه می‏شوند، به صورت اتوماتیک راهنمایی می‏شوند تا کد را به صورت صحیح وارد کنند. بنابراین اگر استانداردهای کد شبا، به صورت اشتباه وارد شود، خود سامانه اشتباه را اعلام خواهد کرد.وی تاکید کرد: فرآیند بررسی کد شبای وارد شده از سوی مشمولان 10 تا 15 روز زمان می‏برد و پس از آن در صورت عدم پذیرش شماره درج شده، مراتب از طریق پیامک به مشمولان اطلاع‏رسانی می‏شود. بنابراین مشمولان حتما شماره تلفن همراهی که در دسترس باشد، به سامانه اعلام کنند. عدم دریافت پیامک می‏تواند نشانه‏ای از تایید شماره شبای ثبت شده باشد. در عین حال افراد پس از گذشت زمان ذکر‌شده (10 تا 15 روز) می‏توانند با مراجعه به سامانه سهام عدالت از این موضوع اطمینان حاصل کنند.

 

«آیین‏نامه اجرایی افزایش ثروت خانوارهای ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون براساس توزیع سهام عدالت» در تاریخ ۹ بهمن ۸۴ و پس از اصلاح متن اولیه که خود در ۲۳ آبان سال ۸۴ مصوب هیات وزیران شده بود، به تصویب این هیات رسید. با تصویب این اساسنامه، سهام مزبور پیش از آغاز سال ۸۵ در چهار استان به تعدادی از مشمولان طرح اعطا شد. در مرحله اول واگذاری سهام عدالت به برخی از افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان بیکار فاقد شغل تقسیم شد و در مرحله طرح، روستاییان و عشایر فاقد شغل و درآمد ثابت تا تاریخ 31 شهریور 85 ساکن روستا بودند، مشمول دریافت سهام عدالت شدند و برگه‏هایی به عنوان برگه سهام عدالت نیز به مشمولان طرح سهام عدالت داده شد. ارزش این برگه‏ها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک میلیون تومان افزایش یافت. از همان ابتدا مقرر شد برای گروه‏های کم درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت 10 سال از محل سود شرکت بازپرداخت شود.

ابهامات موجود در خصوص سهام عدالت طی سال‌های متمادی ادامه داشت تا اینکه اواخر سال گذشته، گام اول ساماندهی سهام عدالت با دریافت صورتحساب از سوی مشمولان برداشته شد. یکی از مهم‌ترین بخش‏های سخنان دیروز رئیس سازمان خصوصی‏سازی نیز ارائه گزارش عملکرد مرحله اول ساماندهی سهام‏ عدالت بود. وی در این خصوص عنوان کرد: 17 اسفندماه سال ۹۵ آیین رونمایی از سامانه سهام‏عدالت برگزار و از همان روز، پذیرش ۴۹ میلیون نفر سهامدار سهام‏عدالت آغاز شد. تا به امروز، نزدیک به ۳۰میلیون مراجعه به سامانه انجام گرفته که البته حدود 5/ 3 میلیون از این مراجعات به صورت تکراری ثبت شده است. بر این اساس به‌طور خالص 5/ 26 میلیون نفر در این مدت به سامانه سهام عدالت مراجعه کرده و صورتحساب خود را دریافت کرده‌اند. عبدالله ‌پوری‌حسینی اضافه کرد: با توجه به ۲ میلیون سهامدار متوفی ثبت مشارکت ۵۳ درصدی مردم در مرحله اول ساماندهی سهام عدالت، رکوردی جالب توجه در خصوص ارتباط بین جامعه هدف با یک سازمان دولتی در ایران یا حتی دنیا است.

 

وی در ادامه به میزان مشارکت گروه‏ها پرداخت و گفت: در میان 18 گروهی که ثبت‏نام شده قطعی سهام‏عدالت هستند، روستاییان و عشایر با ۷۰ درصد مشارکت بیشترین حضور در سامانه را ثبت کردند و پس از مشمولان دو دهک تخفیفی (اعضای کمیته امداد و سازمان بهزیستی) با مشارکت 64درصدی و کارگران فصلی و ساختمانی با ثبت مشارکت ۵۱ درصدی بیشترین میزان حضور در مرحله نخستین طرح ساماندهی سهام عدالت را داشتند. این در حالی است که کارمندان و بازنشستگان دولتی با ثبت مشارکت 32 درصدی در زمره کمترین میزان مشارکت در این طرح ملی قرار گرفتند. رئیس‌کل سازمان خصوصی‏سازی در ادامه به ارائه این آمار به تفکیک استان‏های کشور پرداخت و گفت: با بررسی تراکنش‏ها در میان 31 استان کشور مشاهده شد استان‏هایی که بیشترین میزان قشر محروم را در خود جای داده‏اند بیش از دیگر استان‏ها در این طرح شرکت کرده‏اند. در این زمینه ایلام با ۸۵ درصد مشارکت صدرنشین حضور در سامانه و نظارت صورت‏‌حساب‏های مالی است. پس از آن نیز استان‏های کردستان، کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد و لرستان با مشارکت بیش از 80درصدی بیشترین آمار دریافت صورتحساب سهام عدالت را به خود اختصاص داده‏اند.

همانطور که اشاره شد معاون وزیر اقتصاد، کمترین میزان مشارکت در این طرح ملی را به کارمندان و بازنشستگان دولتی نسبت داد. وی با ارائه آماری در این خصوص گفت: کارمندان و بازنشستگان دولتی ساکن تهران با مشارکت ۱۹درصدی در قعر جدول مشارکت‏کنندگان قرار گرفته‏اند و پس از آنها نیز مشمولان استان‏های یزد، اصفهان، سیستان و بلوچستان و قم با مشارکت 20 درصدی در رده بعدی کمترین میزان مشارکت قرار گرفتند که نشان می‏دهد جامعه هدف سهام عدالت، مشمولان استان‏های محروم هستند. عبدالله ‌پوری‌حسینی افزود: دو میلیون نفر از زمان راه‏اندازی سامانه، اظهار تمایل برای پرداخت مابه‏التفاوت درج شده در صورتحساب داشته‏اند. بر این اساس تاکنون ۳ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان به حساب سازمان خصوصی‏سازی واریز شده است. این در حالی است که با پرداخت مابه‏التفاوت باقیمانده از سوی تمامی مشمولان این رقم به ۱۹ هزار و ۵۰۰میلیارد تومان می‏رسید.

وی با تاکید بر اینکه سهام تخصیص یافته برای هر فرد یک میلیون تومان در نظر گرفته شده است، گفت: با این حساب مجموع رقم سهام تخصیص یافته به تمامی مشمولان به ۴۷ هزار میلیارد تومان می‏رسد و در حال حاضر ۲۶ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان قابل آزادسازی است و الباقی سهام مهرماه سال جاری (پس از پایان مهلت مقرر برای پرداخت مابه‏التفاوت در شهریور ماه) به دولت بازگردانده می‏شود. بر این اساس به‌طور شفاف باید گفت از کل مبلغ یک میلیون تومانی سهام عدالت، چنانچه 470 هزارتومان از اقساط باقیمانده از سوی مشمولان تسویه نشود این رقم از معادل دارایی سهام عدالت به مشمولان سازمان خصوصی‏سازی تعلق ندارد و دولت مالک آن خواهد بود. رئیس سازمان خصوصی‏سازی تصریح کرد: مرکز پاسخگویی به مراجعه‏های تلفنی مشمولان تا به امروز پذیرای حدود ۴۱۵ هزار تماس بوده است. بر این اساس تقریبا از هر ۱۰۰نفر مشمول، یک نفر تماس تلفنی با سامانه داشته‏اند.

 

رئیس سازمان خصوصی‏سازی در ادامه به بیان دورنمایی از مرحله سوم و پایانی ساماندهی سهام عدالت پرداخت و گفت: در آخرین مرحله از ساماندهی سهام عدالت بحث آزادسازی سهام را داریم. این در حالی است که همچنان ابهامات مربوط برطرف نشده و مجوزهای لازم نیز به سازمان خصوصی‏سازی داده نشده است، هنوز مشخص نیست که این مجوز چه زمانی به سازمان داده می‏شود، اما هر زمان که این اجازه داده شد، سازمان مقدمات را فراهم خواهد کرد و بنابراین اطلاع‌رسانی خواهیم کرد که چگونه برگه سهام‏عدالت را در اختیار مردم قرار دهیم.وی خاطرنشان کرد: تصور من این است که زمان آزادسازی سهام ‏عدالت دور نیست. بنابراین تا این زمان، وظایف خود را در باب سهام‏عدالت انجام خواهیم داد.

 

 

عبدالله‏ پوری‌حسینی درباره کارنامه خصوصی‏سازی در سال ۹۵ نیز اظهار کرد: در سال ۹۵ برای ۱۹۰ بنگاه مزایده برگزار شد و با موفقیت 76 درصدی ۱۴۳ بنگاه از این تعداد نیز به فروش رسید که در نوع خود بی‏نظیر است. وی اضافه کرد: برای برخی از این بنگاه‏ها، بیش از یک بار مزایده برگزار شده و تعداد مزایده‏های برگزار شده، ۲۵۵ مورد است که از این رقم ۱۴۳ مزایده موفقیت‌آمیز بوده است. در عین حال در سال گذشته از 16 هزار و 500 میلیارد تومان تعهدات بودجه‏ای، 15 هزار و 726 میلیارد تومان به میزان 95درصد وصول شده است. عبدالله ‌پوری‌حسینی با بیان اینکه در سال 93 سازمان خصوصی‏سازی مکلف به واگذاری همه بنگاه‏ها شده بود، گفت: در حالی طی هفته آینده فهرست واگذاری‏ها ابلاغ می‏شود که سازمان خصوصی‏سازی جدول بنگاه‏ها قابل واگذاری را شامل 120عنوان شرکت و در مجموع 325 بنگاه اقتصادی برای واگذاری در سال 96 را به‌منظور تصمیم‏گیری در هیات واگذاری ارائه خواهد داد که در صورت موافقت این هیات باید امسال 325 بنگاه مختلف که دارای بیش از 100 عنوان شرکت سرمایه‏پذیر نیست، در مجموعه‏های آنها وجود دارد، از طریق مزایده واگذار شود، از جمله این شرکت‌ها می‏توان به شرکت پشتیبانی امور دام، پخش فرآورده‏های نفتی و شرکت غلات بازرگانی اشاره کرد که در درون خود از چند سیلو نیز برخوردار هستند که تحت عنوان شرکت روی میز واگذاری‏ها قرار خواهند گرفت. وی با بیان اینکه هنوز برای 11 عنوان شرکت در سبد سهام عدالت قیمت‏گذاری صورت نگرفته، گفت: این تعداد بیش از 12هزار میلیارد تومان از ارزش سهام عدالت را به خود اختصاص داده‏اند، درحالی‌که از سود ناچیزی برای مشمولان این دارایی برخوردار بوده‏اند. رئیس سازمان خصوصی‏سازی در ادامه عنوان کرد: در سال‏های گذشته تمام سود سهام عدالت مربوط به خزانه بود اما سود حاصله طی سال 95 بر اساس سهمی که در اختیار مشمولان قرار دارد، پرداخت می‏شود. بر اساس برآوردها به نظر می‏رسد برای سهام عدالت بتوان در سال مالی 96، حدود 500 میلیارد تومان سود نقدی واریز کرد. در عین حال باید سودها به‌منظور واریز به حساب مشمولان به حداقلی دست یابد که بتوان آن را توزیع کرد. وی با تاکید بر اینکه صندوق‏های سرمایه‏گذاری قابل معامله (ETF) از دیدگاه سازمان خصوصی‏سازی تنها راه باقیمانده برای آزادسازی سهام عدالت است، گفت: امید است به‌زودی مصوبه مربوط ابلاغ شود. با این حال هر آنچه در نهایت به سازمان خصوصی‏سازی ابلاغ شود، مبنای انجام تکالیف خواهد بود. معاون وزیر اقتصاد گفت: با وجود اینکه بنا بود تا پایان سال 93 تمامی بنگاه‌ها به فروش برسد اما این موضوع تاکنون محقق نشده است. قرار بر این است طی هفته آینده هیات واگذاری تشکیل شود و فهرست شرکت‌هایی که قرار است امسال در فهرست قرار گیرند، اعلام شود. بر این اساس ۱۲۰ عنوان شرکت و ۳۲۵ مورد بنگاه، برای واگذاری در سال ۹۶ می‏توانند در فهرست واگذاری قرار گیرند.