ایران هجدهمین اقتصاد بزرگ جهان

دنیای اقتصاد: موسسه «پرایس واترهاوس کوپر» جدیدترین پیش‌بینی خود از جایگاه اقتصادهای جهان در سال 2050 را منتشر کرده است. براساس این پیش‌بینی، ایران که هم‌اکنون هجدهمین اقتصاد بزرگ جهان است تا سال 2030 به شانزدهمین و تا سال 2050 به هفدهمین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل خواهد شد. بازارهای نوظهور اما بر فهرست ده اقتصاد بزرگ جهان سلطه خواهند یافت و بسیاری از اقتصادهای پیشرفته امروز را عقب می‌رانند. چین، هند،‌ آمریکا، اندونزی، برزیل، روسیه، مکزیک، ژاپن، آلمان و بریتانیا به ترتیب بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان در سال 2050 خواهند بود.

 ستارگان اقتصاد جهان در سال 2050 کدام‌ کشورها خواهند بود؟ آیا قدرت‌های بزرگ اقتصاد جهان خواهند توانست این برتری خود را تا بیش از 30 سال دیگر نیز حفظ کنند؟ موسسه خدماتی «پرایس‌واتر‌هاوس‌کوپر» که دومین موسسه خدماتی بزرگ انگلستان است، در یک بررسی جامع تلاش کرده است تصویری از آینده اقتصاد جهان تا سال 2050 را به نمایش درآورد. در این بررسی، پیش‌بینی‌هایی درازمدت برای رشد 32 اقتصاد بزرگ جهان تا سال 2050 ارائه شده است. این 32 اقتصاد بزرگ جهان در حال حاضر حدود 85 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص می‌دهند. در نتایج این بررسی مشخص شده است این احتمال وجود دارد که اندازه اقتصاد جهان تا سال 2050 به بیش از دو برابر افزایش یابد، افزایشی که از روند افزایش جمعیت بسیار سریع‌تر خواهد بود. علت این افزایش اندازه اقتصاد جهان و تداوم بهبود در تولیدات تکنولوژی‌محور عنوان شده است.

بر این اساس همچنین بازارهای نوظهور با سرعتی دو برابر اقتصادهای پیشرفته گروه 7 رشد خواهند کرد. در نتیجه این موضوع، ‌شش مورد از 7 اقتصاد بزرگ جهان در سال 2050 از میان اقتصادهایی خواهند بود که هم‌اکنون جزو اقتصادهای نوظهور محسوب می‌شوند. از جمله آنها می‌توان به چین (رتبه 1)، هندوستان (رتبه 2) و اندونزی (رتبه 4) اشاره کرد. در رتبه‌بندی تولید ناخالص داخلی اقتصادهای جهان، آمریکا به رتبه 3 افت خواهد کرد و سهم 27 کشوری که هم‌اکنون عضو حوزه یورو هستند در تولید ناخالص داخلی جهان در سال 2050 به کمتر از 10 درصد سقوط خواهد کرد. بر این اساس، اقتصاد انگلستان در سال 2050 در رتبه 10 قرار خواهد گرفت، فرانسه در فهرست 10 اقتصاد برتر جهان نخواهد بود و نام ایتالیا نیز در میان 20 اقتصاد برتر جهان مشاهده نخواهد شد. دلیلش هم این است که اقتصادهای نوظهوری همچون مکزیک، ترکیه و ویتنام به ترتیب رشدهایی سریع‌تر از آنها را رقم خواهند زد (نگاه کنید به جدول). با وجود اینکه موسسه پیش‌بینی کرده است که چین و هندوستان در سال 2050 بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان خواهند بود، گزارش مذکور اعلام کرده است که اگر اقتصادهای نوظهور می‌خواهند این پتانسیل رشد درازمدت خود را به واقعیت تبدیل کنند، لازم است نهادها و زیرساخت‌های خود را بسیار مجهزتر از امروز کنند.

براساس این پیش‌بینی، ویتنام، فیلیپین و نیجریه بیشترین جهش را در رتبه‌بندی بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان برای خود به ثبت خواهند رساند. این پیش‌بینی نشان می‌دهد، ویتنام که در سال 2016 در جایگاه سی و دومین اقتصاد بزرگ جهان بوده است، با 12 پله جهش در سال 2050 به رتبه بیستمین اقتصاد بزرگ جهان خواهد رسید و به این ترتیب به برنده‌ترین اقتصاد جهان طی این سال‌ها تبدیل خواهد شد. فیلیپین که در سال 2016 در رتبه بیست و هشتمین اقتصاد بزرگ جهان بوده است، در سال 2050 با 9 پله جهش به رتبه نوزدهمین اقتصاد بزرگ جهان خواهد رسید و دومین بهبود بزرگ را به نام خود ثبت خواهد کرد. نیجریه که در سال 2016 در جایگاه بیست و دومین اقتصاد بزرگ جهان بوده است، در سال 2050 با 8 پله جهش به رتبه چهاردهمین اقتصاد بزرگ جهان ارتقا خواهد یافت و سومین برنده بزرگ در عرصه این رقابت‌ها خواهد بود.

 

وضعیت ایران در 2050

پیش‌بینی موسسه «پرایس‌واتر‌هاوس‌کوپر» حکایت از آن دارد که ایران با رتبه هجدهمین اقتصاد بزرگ جهان در سال 2016 خواهد توانست تا سال 2030 به رتبه شانزدهمین اقتصاد بزرگ جهان ارتقا یابد، اما این ارتقای رتبه تا سال 2050 کمی تعدیل خواهد شد و اقتصاد کشورمان در 2050 به هفدهمین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل خواهد شد که در مجموع نسبت به وضعیت فعلی بهبودی یک پله‌ای خواهد داشت. این موسسه فهرستی از اقتصادهایی را معرفی کرده است که در ویرایش جدید پیش‌بینی خود به‌عنوان بازارهای نوظهور نسبتا بزرگ به فهرست نوظهورها افزوده شده‌اند. نام ایران نیز در میان این فهرست دیده می‌شود. این اقتصادها عبارتند از بنگلادش، کلمبیا، مصر، ایران، نیجریه، پاکستان، فیلیپین، تایلند و ویتنام. بر این اساس، پیش‌بینی می‌شود تولید ناخالص داخلی ایران براساس برابری قدرت خرید در سال 2030 بالغ بر 2 تریلیون و 354 میلیارد دلار خواهد بود. این رقم در سال 2050 به 3 تریلیون و 900 میلیارد دلار بالغ خواهد شد. این موسسه یادآور شده است که این پیش‌بینی براساس قیمت‌های 2016 انجام شده است. براساس این پیش‌بینی، نرخ رشد سالانه جمعیت ایران تا سال 2050 به‌طور میانگین 4/ 0 درصد، میانگین رشد سرانه واقعی سالانه ایران 5/ 2 درصد و میانگین رشد تولید ناخالص داخلی سالانه براساس نرخ پول ملی 9/ 2 درصد خواهد بود. بر این اساس، میزان سرمایه‌گذاری در ایران در سال 2016 به‌عنوان درصدی از تولیدناخالص داخلی 30 درصد بوده است که تا سال 2050 به 19 درصد افت خواهد کرد. بنا بر این بررسی، در سال 2016 تولید ناخالص داخلی ایران براساس نرخ مبادله‌ای ارز معادل 412 میلیارد دلار بوده است که ما را از این منظر در جایگاه بیست و سومین اقتصاد بزرگ جهان قرار داد. این پیش‌بینی نشان می‌دهد تولید ناخالص داخلی کشورمان بر این اساس در سال 2030 بالغ بر یک تریلیون و 5 میلیارد دلار خواهد بود که ما را از این منظر در جایگاه بیست و یکمین اقتصاد جهان قرار می‌دهد و در سال 2050 تولید ناخالص داخلی کشورمان براساس نرخ مبادله‌ای ارز بالغ بر 2 تریلیون و 586 میلیارد دلار خواهد بود که همچنان رتبه بیست و یکمین اقتصاد را در این فهرست به خود اختصاص خواهیم داد.

 

مقایسه با پیش‌بینی قبلی برای ایران

موسسه «پرایس‌واتر‌هاوس‌کوپر» در گزارش پیشین خود که در فوریه 2015 منتشر کرده بود وضعیت ایران را بسیار بدتر از پیش‌بینی جدید اعلام کرده بود و در واقع گزارش جدید ویرایش اصلاحی بزرگی را در مورد ایران به ثبت رسانده است. در گزارش پیشین این موسسه آمده بود ایران که در سال 2014 در جایگاه هجدهمین اقتصاد بزرگ جهان بود، تا سال 2030 به جایگاه نوزدهمین اقتصاد بزرگ جهان افت می‌کند، اما در سال 2050 جایگاه بیست و پنجمین اقتصاد بزرگ جهان را تجربه خواهد کرد. در گزارش پیشین تولید ناخالص داخلی ایران براساس برابری قدرت خرید چنین آمده بود: در سال 2014 برابر با یک تریلیون و 284 میلیارد دلار، در سال 2030 برابر با یک تریلیون و 914 میلیارد دلار و در سال 2050 برابر با 3 تریلیون و 234 میلیارد دلار. به این ترتیب موسسه مذکور حالا شرایطی بسیار بهتر از آنچه را که در گزارش پیشین خود برای ایران پیش‌بینی کرده بود انتظار دارد.