ترکیه یکبار دیگر دچار آشفتگی شد. سفارت آمریکا از روز سهشنبه در لاک حفاظتی فرو رفته؛ نمایندگیهای ایران در این کشور نیز در حالت تعطیلی به سر میبرند، روسیه تصمیم گرفته در رژیم لغو روادید برای اتباع تُرک، تجدیدنظر کند، وزارت خارجه ایران هم اطلاعیههایی را درباره خودداری از سفرهای غیرضروری به این کشور صادر کرده است، با این حال اما، سفر ایرانی ها به کشور همسایه کم و بیش و بدون توقف ادامه دارد.
اگرچه طبق گزارش آژانسهای ایرانی، شمار پروازها و تورهای ترکیه این فصل در مقایسه با سال گذشته کاهش چشمگیری داشته، اما ترور سفیر روسیه در آنکارا و التهابات داخلی در این کشور، آنچنان که باید ایرانیها را از رفتن به ترکیه منصرف نکرده است. قیمت بلیت پروازها و تورهای ترکیه نیز در این چند روز تغییر چندانی نداشته، هرچند آژانسدارها میگویند که این مقصد روزهای زیاندهِ خود را سپری میکند و تورهایش زیر قیمت عرضه میشود.
به گزارش ایسنا، مدیر فروش تورهای ترکیه در یکی از آژانسهای داخلی میگوید: حوادث اخیر در ترکیه آنچنان بازار سفر ایرانیها را تکان نداده است، چون همه سفرها به این کشور جنبهی تفریحی ندارد، خصوصا در این فصل که خیلیها برای کار و تجارت به ترکیه میروند. این قشر معمولا کمتر برنامه سفرشان را تحتالشعاع اتفاقات منطقهای قرار میدهند. دستکم در یک سال اخیر که اینگونه بوده است.
بهروز صفری ـ عضو هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان تهران ـ نیز به ایسنا میگوید: تحولات چند روز اخیر ترکیه مقداری در تقاضای سفر به این کشور تاثیر گذاشته، اما آنقدر محسوس نبوده است. البته الان فصل سفر به ترکیه نیست، ولی به هر حال مدتی میشود که پروازهای این مقصد تحتالشعاع قرار گرفته و تعداد آنها کاهش یافته است.
او نیز به انگیزه تجاری و کاری برخی ایرانیها برای سفر به ترکیه اشاره میکند و ادامه میدهد: به خاطر نزدیکی تعطیلات نوروز، بسیاری برای خرید پوشاک به این کشور میروند و سفر آنها کاملا جنبه تجاری دارد و معمولا هم اتفاقهایی شبیه آنچه به دنبال ترور سفیر روسیه در آنکارا رخ داده، برنامهی آن قشر را دستمایه تغییر قرار نمیدهد.
هر چند «صفری» اشاره میکند که حجم سفر ایرانیها به ترکیه در چندماه اخیر کاهش داشته و در ادامه اظهار میکند: تعداد پروازها نسبت به سال گذشته کمتر شده، برای مثال سال گذشته یکی از شرکتهای هواپیمایی ایرانی همین موقع هفتهای چهار پرواز به ترکیه داشت و حالا دو پرواز در هفته. البته تورِ کنسل شده مثل زمان کودتا نداشتهایم، اما تعداد سفرهای تفریحی به این کشور کمتر شده است، ما سال پیش همین موقع هفتهای ۱۵۰۰ مسافر به ترکیه میفرستادیم و حالا ۳۰۰ مسافر.
او در پاسخ به اینکه چرا با وجود این کاهش تقاضا، قیمت تورها و بلیت پروازها تغییر چندانی نکرده است؟ میگوید: به نظر من قیمتها همینطوری هم پایین است. بیشتر آژانسها با ضرر کار میکنند، شرایط تغییر کرده است، از یک طرف ناامنی کشورها و از سوی دیگر پایین آمدن توان خرید مردم. ما واقعا در حال ضرر دادن هستیم، اما چون سر و کارمان با سفر خارجی است، این چالش برای مسؤولان چندان اهمیتی ندارد.
وی به قیمت تورهای ترکیه، ارمنستان و گرجستان اشاره میکند و میافزاید: وقتی پیغامی دریافت میکنید که قیمت تور گرجستان را ۶۰۰ هزار تومان اعلام کرده، مطمئن باشید آژانس برای آن ضرر داده است، چون ما پروازهای این مقاصد را معمولا چارتر کردهایم و اگر نتوانیم بفروشیم یعنی همه پولمان را از دست دادهایم، پس چارهای جز فروش زیرقیمت تور نداریم.
اما مدیر یکی دیگر از آژانسهای عمده فروش تورهای ترکیه به ایسنا میگوید: سفر به ترکیه مدتها است با کاهش تقاضا همراه شده، برای همین خیلی واضح نمیتوان درباره تاثیر مقطعی ترور سفیر روسیه در آنکارا بر تصمیم مسافران ایرانی نظری داد، مخصوصا آنکه الان فصل سفر تفریحی به این کشور نیست و بیشتر مردم با انگیزههای کاری و تجاری و یا دیدارهای خانوادگی به این کشور مراجعت دارند که آنها هم مجبورند به این سفر بروند.
ایرانیها پس از شکرآب شدن روابط روسیه و ترکیه مهمترین گردشگران این کشور به شمار میآیند، دولت آنکارا در یکسال اخیر همیشه مشوقهایی را رو کرده تا گردشگران ولخرج ایرانی را که معمولا تحت تاثیر ناامنیهای منطقهای قرار نمیگیرند، حفظ و حتی رفتوآمدشان را تقویت کند.
آنها پس از کودتا و برقراری تورهای ایران به مقصد ترکیه که برای یک ماه ممنوع شده بود، نیز وعدههایی دادند که هنوز عملی نشده است، وعدههایی برای تامین امنیت گردشگران و همینطور جبران خسارت آژانسهای گردشگری ایران در شب کودتا و تغییر قراردادهای آژانسها که دستمایه آن خسارتهای مالی شد. ترکیه به روسیه نیز اجرای بخشی از این وعدهها را متعهد شده بود، اما دولت روسیه پس از ترور دیپلماتش اعلام کرد که ترکیه باید اقدام بیشتری برای تامین امنیت افرادی که به این کشور سفر میکنند، انجام دهد، برای همین هم تا زمان فراهم شدن شرایط لازم و اتخاذ تدابیر امنیتی پیشگیرانه از سوی ترکیه، مذاکرات لغو نظام روادید برای شهروندان این کشور را متوقف میکند.