«صفحه اول» ترامپ، مبارزات انتخاباتی بود که به صورت یک شورشی علیه واشنگتن، مرکز سیاستمداری آمریکا، ظاهر و پیروز میدان شد. او تا دو ماه دیگر سوگند ریاست جمهوری را قرائت خواهد کرد و از آن پس رئیس جمهور رسمی‌آمریکا می‌شود.
«صفحه اول» ترامپ، مبارزات انتخاباتی بود که به صورت یک شورشی علیه واشنگتن، مرکز سیاستمداری آمریکا، ظاهر و پیروز میدان شد. او تا دو ماه دیگر سوگند ریاست جمهوری را قرائت خواهد کرد و از آن پس رئیس جمهور رسمی‌آمریکا می‌شود.
در ادامه این یادداشت که به قلم ابوالقاسم قاسم زاده منتشر شد می خوانیم: درباره صفحه اول و چه شد که ترامپ برنده انتخابات گردید، مقالات بسیاری خوانده اید و گفتگوهای بسیاری را شنیده‌اید. در این دو ماه ترامپ آرام، آرام از شعارهای انتخاباتی که سرداد فاصله می‌گیرد و با درک واقعیت‌ها در واشنگتن به ترمیم آنها خواهد پرداخت.
او در اولین مصاحبه بعد از پیروزی گفت: «هر دولتی با ما کنار بیاید، ما هم با آن دولت کنار می‌آئیم». این جمله نشان می‌دهد به جای یک سیاستمدار پیچیده، یک «بساز بفروش» حرفه‌ایی قرار است چهارسال رئیس جمهور و فرمانده کل قوا در آمریکا شود. در همین چند روز، شعار پاره کردن توافق بین‌المللی برجام را پس گرفت و مشاور سیاسی او که عرب‌تبار است اظهار کرد، ترامپ به جای پاره کردن برجام، همراه کنگره بار دیگر آن را بازبینی و در مواردی «اصلاح» خواهد کرد.
در مورد بیمه درمانی اوباما نیز بعد از ملاقات با اوباما در کاخ سفید گفت: «نمی‌خواهد این طرح را باطل کند، بلکه مواردی از آن را ترمیم خواهد کرد.» آنچه که در این چند روز آشکار شده است، نشان از ترامپ تاجر و بساز و بفروش حرفه‌ایی دارد که شورشی بودن او تنها برای کسب آرای مردم آمریکا بود و اینک صفحه اول انتخاب را تمام شده می‌داند و در آغاز راه «صفحه دوم» مسئولیت‌ها و مدیریت پیچیده ریاست جمهوری آمریکا است.
صفحه دوم هنوز سفید است و تا دو ماه آینده با حدس و گمانه‌زنی‌ها همراه خواهد بود. اگر چه می‌توان در یک تقسیم‌بندی داخلی و خارجی چگونگی آن را شمارش و بررسی کرد. ابتدا به سیاست‌های داخلی در صفحه ریاست جمهوری او با اختصار پرداخته می‌شود.
1ـ همه سیاستمداران آمریکا از هر دو حزب جمهوریخواه و دمکرات بر این باورند که فردی به کاخ سفید می‌رود که فاقد دانش و تجربه لازم برای مسئولیت سنگین ریاست جمهوری آمریکا است. از سوی دیگر جامعه آمریکا از پی این انتخابات به جای وحدت ملی، دچار شدیدترین شکاف‌ها و گسست‌های اجتماعی شده است. مطالبات مردم از ابعاد اقتصادی تا فرهنگی و اجتماعی به حالت فوران عمومی‌در آمده است و مردم دیگر صبر و تحمل ندارند و نتایج مطالبات خود را خیلی فوری می‌خواهند.
ترامپ در مواجهه با آمریکای امروز، هر قدرتی را نمایش دهد، می‌داند که زمان در اختیار او نیست و باید هر چه سریع‌تر و با انتخاب پاره‌ای از تصمیم‌ها به رأی‌دهندگان و شعارهای خود در دوره مبارزات انتخاباتی پاسخ دهد. این انتخابات نه تنها وحدت ملی را فربه نکرده است بلکه شکاف‌های اجتماعی را وسیع‌تر و عمیق‌تر کرده است. پرسش امروز این است، ترامپ چگونه می‌خواهد گسترش این شکاف‌ها و گسست‌ها را مسدود سازد و جامعه آمریکا را از یأس فراگیر به آینده بهتر امیدوار سازد؟
2ـ حزب ترامپ، حزب جمهوریخواه، اکثریت کنگره (مجلس و سنا) را بدست آورده است. ترامپ در دوره مبارزات انتخاباتی مورد بی‌مهری سران حزب جمهوریخواه قرار گرفت بطوریکه برخی از سیاستمداران سرشناس این حزب او را نماینده جمهوریخواهان ندانستند.
ترامپ اگر چه نیازمند همکاری کنگره با او است اما این پرسش بعد از پیروزی او در انتخابات سربر آورده است که آیا ترامپ، حزب جمهوریخواه ولاجرم کنگره را مدیریت خواهد کرد؟ یا این نمایندگان جمهوریخواه در کنگره‌اند که دیدگاه‌های سیاسی خود را به ترامپ دیکته خواهند کرد؟ ترامپ هیچ تجربه‌ای در واشنگتن، مرکز پیچیده و خطرناک سیاسی آمریکا ندارد. صفحه دوم تجربه ریاست جمهوری ترامپ در روابط او با کنگره هنوز نامعلوم است. بخصوص که در کنگره، نمایندگان افراطی حضور دارند که در سیاست‌های داخلی و خارجی به «راست افراطی» مشهورند.
3ـ پاسخ به اقتصاد رکودزده و بحرانی آمریکا، مشکل دیگر ترامپ است. او در دوره مبارزات انتخاباتی بازگشت به گذشته پررونق اقتصادی آمریکا را از محورهای شعارها و برنامه‌های خود معرفی کرد و سخت‌گیری ورود کالاهای خارجی، بخصوص از چین و ژاپن و اروپا به آمریکا را با تغییر تعرفه ها وعده داد اما اجرای آن مسیر آسانی نیست و پیچیدگی اقتصاد سرمایه داری آمریکا که با روابط اقتصادی با دیگر کشورها تنیده شده است، مانع بزرگ برای اجرای وعده‌های اقتصادی او است. از زمان اعلام پیروزی ترامپ، بازار سرمایه در آمریکا وحشت‌زدگی خود را در بازار بورس نیویورک و دیگر مجامع مالی نشان داده است. پیروزی ترامپ، آرامش مالی در نیویورک را بهم ریخته است.
4ـ ترامپ شعار رد ورود خارجی‌ها به آمریکا را تا مرز شعارهای نژادپرستانه برجسته کرد. اجرای چنین شعاری در آمریکایی که گسترده‌ترین روابط بین‌المللی و مهاجران را دارد، چندان سهل و آسان نخواهد بود. کشیدن دیوار برای بازگشت به درون که از شعارهای ترامپ بود مشکلات بسیاری در پی خواهد داشت.
آمریکا در 66 کشور جهان پایگاه نظامی‌دارد و بخشی از قدرت خود را در وسعت مدیریت جهانی با باور «قدرت برتر» نهادینه کرده است. روابط با اروپا و با کشورهای دیگر از جمله در آمریکای لاتین، در آسیا و آفریقا، بخصوص در خاورمیانه آنچنان است که هیچ رئیس‌جمهوری قادر نیست به تنهایی و یکباره تغییرات بنیادین در آن ایجاد کند. البته سخت‌گیری در ادامه روال گذشته، آنهم برای مدتی کوتاه، امکان پذیر است که خود فضای سیاسی و تبلیغاتی سختی را برای ترامپ ایجاد خواهد کرد.
بخصوص که ترامپ یک تاجر بین‌المللی است و سود و زیان «تجارت باز» با دیگر کشورها را می‌داند و آن را بر هر اقدام سیاسی محدود کننده ترجیح می‌دهد.
5ـ اما در سیاست خارجی، مهمترین نشانه آن تجدید روابط، گفتگو و رسیدن به نوعی هماهنگی میان مسکو واشنگتن است. پوتین از اولین روسای جمهور کشورها بود که پیروزی ترامپ را تبریک گفت و خبر دیدار ترامپ پوتین بعد از ادای سوگند ریاست جمهوری داده شده است.
تیرگی روابط آمریکا و روسیه بسیاری از مسیرهای سیاسی، بخصوص مسیر حل و فصل بحران خاورمیانه را مسدود کرده است. دیدار پوتین و ترامپ می‌تواند نقطه عطف در شکستن این بن‌بست باشد، اگر دو رئیس‌جمهور روسیه و آمریکا به نزدیکی نگاه و توافق دست پیدا کنند. هم ترامپ تاجراست و هم پوتین معامله‌گری زیرک در عرصه سیاست!
6ـ ترامپ در دوران انتخابات، چندین بار وعده داده است که در ماه‌های اول ریاست جمهوری به امواج تروریسم در عراق و سوریه پایان خواهد داد! نابودی داعش و دیگر تشکل‌های تروریستی را در دستور اقدام فوری خود قرار می‌دهد! این نگاه سیاسی او با آنچه که «نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی می‌خواهد در تضاد است و ترامپ حمایت استراتژیکی از رژیم صهیونیستی را قسم نامه خود می‌داند. آمدن ترامپ به کاخ سفید نتانیاهو و همه جناح‌های راست افراطی و نژادپرست صهیونیستی در اسرائیل را شادمان کرده است. سیاست اسرائیل تشدید و ادامه بحران در کشورهای اسلامی‌از عرب و غیرعرب در خاورمیانه است.
7ـ درباره ایران، بازنگری مجدد توافقنامه برجام، آنهم از طریق کنگره که در اختیار جمهوریخواهان مخالف جمهوری اسلامی‌ایران است، شکل دیگری در صفحه دوم از طراحی سیاسی رئیس جمهور جدید آمریکا خواهد بود.
ایران قدرتمندترین کشور منطقه است و انتخاب دستور کاری برای تقابل با آن، هزینه سنگینی را در پی خواهد داشت که ترامپ به این زودی‌ها به آن نزدیک نخواهد شد. همین مشکل را اتحادیه اروپا با شعارهای ترامپ دارد. اروپا که همراه و متحد اصلی آمریکا است، اجازه نمی‌دهد با تغییر سیاست‌ها بار سنگین و جدیدی از هزینه‌ها را متحمل گردد. در یک کلام، اقتصاد جهانی در آنچنان شرایطی قرار دارد که هرگونه اقدام سیاسی که بر نظامی‌گری تکیه کند را پس می‌زند.
صفحه دوم ترامپ بعد از صفحه اول در دوران آشوب‌زده مبارزات انتخاباتی که به صورت یک شورشگر ظاهر شد، آنچنان حساس است که حداقل در سال اول ریاست جمهوری او با پرسش‌های مهم و ابهام بسیار مواجه است.
*منبع: روزنامه اطلاعات، 23 آبان 1395
نظر شما
