استاندارد دوگانه هسته‌ای ژاپن تحت فشار آمریکا

مخالفت اخیر ژاپن با قطعنامه ممنوعیت تسلیحات هسته‌ای سازمان ملل تحت فشار آمریکا نه تنها با افکار عمومی ژاپن در تضاد است بلکه باعث تضعیف تاثیر ژاپن در تلاش‌های بین‌المللی در راستای خلع تسلیحات هسته‌ای جهان خواهد شد.

به گزارش ایسنا، روزنامه ژاپن تایمز در گزارشی نوشت: رای هفته گذشته ژاپن در سازمان ملل در هفته گذشته در مخالفت با قطعنامه آغاز مذاکرات دستیابی به معاهده منع تسلیحات هسته‌ای تاسف بار است. این رای با موضع درازمدت

ژاپن در مورد درخواست برای نابودی تسلیحات هسته‌ای بعنوان تنها کشوری که قربانی این تسلیحات بوده است، در تضاد است. آخرین موضع توکیو که نشان دهنده وابستگی ژاپن به چتر هسته‌ای آمریکا برای تامین امنیت ملی خود است

نه تنها با خواسته‌های بازماندگان بمباران هسته‌ای هیروشیما و ناکازاکی توسط آمریکا در سال ۱۹۴۵ در تضاد است بلکه باعث تضعیف تاثیر ژاپن در تلاش‌های بین‌المللی در راستای خلع تسلیحات هسته‌ای می‌شود به عنوان تنها کشوری کهقربانی این تسلیحات بوده است، ‌در تضاد است. آخرین موضع توکیو که نشان دهنده وابستگی ژاپن به چتر هسته‌ای آمریکا برای تامین امنیت ملی خود است نه تنها با خواسته های بازماندگان بمباران هسته‌ای هیروشیما و ناکازاکی توسط آمریکا در سال ۱۹۴۵در تضاد است، بلکه باعث تضعیف تاثیر ژاپن در تلاش‌های بین‌المللی در راستای خلع تسلیحات هسته‌ای می‌شود.

در ۲۷ اکتبر کمیته اول مجمع عمومی سازمان ملل که با خلع تسلیحات وامنیت بین‌المللی سروکار دارد با رای مثبت ۱۲۳ کشور ورای مخالف ۳۸ به همراه ۱۶ رای مخالف این قطعنامه را به تصویب رساند.

پنج قدرت هسته‌ای (آمریکا، روسیه، فرانسه، انگلیس و اسرائیل) به این قطعنامه رای مخالف دادند که با حمایت متحدان آمریکا مثل ژاپن، کره جنوبی، آلمان و استرالیا همراه شد. سه کشور هسته‌ای چین، هند و پاکستان به این قطعنامه رای ممتنع دادند و کره شمالی که خود اخیرا پنجمین آزمایش هسته‌ای خود را انجام داده بود به این قطعنامه رای موافق داد.

اتریش، برزیل، ایرلند، مکزیک، نیجریه و آفریقای جنوبی نقش کلیدی را در به تصویب رسیدن این قطعنامه داشتند که ۵۷ کشور دیگر با اعلام نگرانی های عمیق خود در مورد پیامدهای فاجعه بار انسانی هرگونه استفاده از تسلیحات هسته‌ای به طور مشترک این قطعنامه را حمایت کردند؛ بنابراین قطعنامه قرار است یک کنفرانس سازمان ملل در ماه مارس با هدف مذاکره در مورد ابزار الزام‌آور منع تسلیحات هسته‌ای در راستای نابودی کامل این تسلیحات انجام شود و قرار است در ماه دسامبر در مجمع عمومی سازمان ملل به رای گذاشته شود.

این گزارش می‌افزاید:‌ حتی اگر انجام این کنفرانس در مجمع عمومی به تصویب برسد به احتمال بسیار زیاد قدرت‌های هسته‌ای که مخالف این قطعنامه هستند از پیوستن به این مذاکرات خودداری خواهند کرد. حتی اگر چنین قطعنامه ای اجرای شود، بعید به نظر می‌رسد که هرگونه تاثیر عملی بر نابودی سریع تسلیحات هسته‌ای داشته باشد؛ چراکه قدرت‌های هسته‌ای همکاری لازم مربوطه را انجام نخواهند داد. با این حال به تصویب رساندن یک قطعنامه الزام‌آور می‌تواند نقش قابل توجهی در برداشته شدن گام‌های اساسی درجهت خلع تسلیحات هسته‌ای ایفا کند.

قدرت‌های جهانی باید به ناامید کردن کشورهای غیر هسته‌ای در مورد کمبود پیشرفت کافی جهت خلع تسلیحات هسته‌ای توجه کنند. معاهده جامع منع آزمایشی هسته‌ای 20 سال پس از آغاز آن هنوز وارد فاز اجرایی نشده است. در میان کشورهای که این معاهده را تصویب یا به امضا نرساندند، نام کشورهای آمریکا، چین، اسرائیل، کره شمالی، پاکستان و هند دیده می‌شود. جهان هم اکنون دارای زرادخانه  با بیش از ۱۵ هزار کلاهک هسته‌ای است که حدود ۹۰ درصد از آن ها در زرادخانه های هسته‌ای آمریکا و روسیه است.

فومیو کیشیدا، وزیر خارجه ژاپن در توضیح مخالفت این کشور با قطعنامه منع تسلیحات هسته‌ای گفت که این رای مخالف ژاپن در راستای تلاش‌های ژاپن برای دستیابی به یک جهان عاری از تسلیحات هسته‌ای نیست و مذاکره در راستای دستیابی به معاهده ممنوعیت تسلیحات هسته‌ای آن هم زمانی که امنیت شمال شرق آسیا با برنامه هسته‌ای و موشکی کره شمالی و تهدیدات چین میان موافقان و مخالفان در اختیار داشتن تسلیحات هسته‌ای اختلاف را عمیق‌تر می‌کند.

وی اما در ادامه تاکید کرد که ژاپن آماده است تا به مذاکرات سازمان ملل در این باره بپیوندند. در واقع ژاپن خواستار موضع نابودی تدریجی تسلیحات هسته‌ای از طریق همکاری میان قدرت‌های هسته‌ای و کشورهای غیر هسته‌ای است. اگرچه آن‌چه مشخص است آمریکا برای مخالفت با این قطعنامه بر متحدان خود فشار وارد کرد. دولت آمریکا نامه‌ای را به متحدان خود در ناتو مبنی بر «رای مخالف با مذاکرات ممنوعیت تسلیحات هسته‌ای» ارسال کرد و از این کشورها خواسته بود تا از پیوستن به این مذاکرات خودداری کنند.

در این نامه آمده بود در صورتی که این معاهده وارد فاز اجرایی شود می‌تواند باعث تاثیر مستقیم بر توانایی آمریکا در راستای انجام تعهدات بازدارندگی هسته‌ای خود نسبت به متحدان ناتو و آسیا – اقیانویسه شود و نیزباعث کاهش توانایی متحدان امریکا برای شرکت در عملیات دفاعی مشترک با آمریکا و قدرت‌های هسته‌ای دیگر خواهد شد.

یک مقام ارشد دولت آمریکا فاش کرده است که آمریکا این مسائل را با ژاپن نیز در میان گذاشته است. این که فرض کنیم مقامات ژاپن معتقد بودند که به دلیل وابستگی به چتر هسته‌ای آمریکا برای تامین امنیت خود نمی‌توانند با فشار آمریکا مقابله کنند. اما آیا این موضوع که مخالفت با این قطعنامه باعث از بین رفتن اعتبار ژاپن در تلاش‌های خود برای دستیابی به یک جهان عاری از تسلیحات هسته‌ای برای ژاپن مشخص نبود آیا ژاپن نمی‌توانست همچون هلند یکی از کشورهای ناتو به این قطعنامه رای ممتنع بدهد حتی به عنوان یک ژست سیاسی. این‌که فکر کنیم آمریکا در مورد موضع خاص و منحصر به فرد ژاپن با توجه به تنها کشور قربانی تسلیحات هسته‌ای اهمیتی قائل نبود، غیر منطقی است.

ژاپن توانست امسال قطعنامه دیگری را برای حذف تسلیحات هسته‌ای در همان روزی که قطعنامه ممنوعیت تسلیحات هسته‌ای در مجمع عمومی به تصویب رسید را تصویب کند. با این تمایز که آمریکا امسال از قطعنامه ژاپن حمایت کرد. این امر باعث افزایش شک و تردیدها در مورد اینکه توکیو به عنوان پیش شرط حمایت آمریکا ازقطعنامه خود با قطعنامه ممنوعیت تسلیحات هسته‌ای مخالفت کرد.

با توجه به رفتارهای دوگانه ژاپن برای ژاپن بسیار سخت خواهد بود که بار دیگر اعتماد کشورهای دیگر سازمان ملل را که خواستار حذف تسلیحات هسته‌ای هستند به دست آورد.