روزهای بهاری بورس گویا آغاز شده است، شاخص بعد از هفت ماه رکوردهای مناسبی را ثبت میکند و آنگونه که فعالان بازار میگویند، رشد شاخص دیگر حبابی نیست و به نظر میرسد، اکنون اوضاع و احوال رو به گشایش اقتصادی را در آینه خود نشان میدهد. شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات روز چهارشنبه هفتهای که گذشت، با ۱۱ واحد رشد به نقطه ۷۹ هزار و ۶۷۰ واحد رسید و یک گام دیگر به کانال ۸۰ هزار واحدی نزدیک شد. اکنون دیگر ارزش روز بازار به ۳۳۲ هزار میلیارد تومان رسیده و معاملهگران بورسی بیش از ۶۸۹ میلیون برگه بهادار در قالب ۶۲ هزار نوبت و به ارزش ۱۷۵ میلیارد تومان را در آخرین روز هفته گذشته معامله و داد و ستد کردند.
برخی میگویند روزهای رونق بازار سرمایه آغاز شده است و در نیمه دوم امسال، اوضاع روز به روز بهتر هم خواهد شد. آنگونه که صاحبنظران و فعالان بازار سرمایه میگویند، رشد روزهای گذشته بورس، حکایت از تغییر و تحولاتی دارد که در اقتصاد ایران طی ماههای گذشته رخ داده و علیرغم هیجانی که در روزهای بعد از امضای توافق هستهای و اجرایی شدن برجام، بازار را حبابی کرده بود، اکنون رشد غیرحبابی است و به نظر هم میرسد که در ماههای آینده پایدار باشد. خبرگزاری مهر در گفتگو با کارشناسان بازار سرمایه، به پیشبینی چشمانداز بازار سرمایه طی ماههای آینده و نیمه دوم سال پرداخته است.
حمایت آیتمهای بنیادی از رشد بازار سرمایه
محمدهادی بحرالعلوم، کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: شرایط آینده بازار را از دو منظر باید بررسی کرد؛ اول از منظر تحلیلهای بنیادی یا فاندامنتال و دوم تکنیکال؛ اما باید توجه داشت که بازار هیچ وقت رشد نمیکند، مگر اینکه اتفاقی در بخش واقعی اقتصاد رخ دهد؛ این در شرایطی است که یک سری از رشدهای بازار سرمایه در شرایط بد و تحریم رخ داد که بازار به صورت حبابی رشد کرد؛ به همین دلیل برای مدتی بازار سرمایه ایران در دوره استراحت بلندمدت رفت و سبک بازار اقتصادی تغییری نکرد.
وی افزود: مجموعه اتفاقاتی البته در اقتصاد ایران رخ داد که از جمله آن، کنترل نرخ بهره بود و نرخهای بالای سود بانکی و بین بانکی از ۳۶ درصد به ۱۹ درصد رسید و سبب شد بازار جای رشد بیابد و سرمایهگذاری توجیه پیدا کند و این اولین اقدامی بود که به بورس تسری یافت و در شاخص اثرگذار شد. دومین مساله، کنترل تورم بود که اگرچه از یک سو اقدامی مثبت به شمار میرفت، ولی از جهت دیگر بد به شمار میآمد؛ چراکه بسیاری از شرکتها، امکان افزایش نرخ محصولات را طی دو تا سه سال اخیر نداشتهاند و در فشار شدیدی قرار گرفته بودند؛ اما با توجه به اینکه سیاست دولت در فاز دوم عملیات اقتصادی، بعد از کنترل تورم و برجام، حرکت به سمت گشایش اقتصادی و رفع رکود بود، احتمال اینکه تورم در برخی از محصولات بالا رود اکنون وجود دارد و بنابراین، در بسیاری از صنایع، رشد قیمت محصولات را شاهد خواهیم بود.
به گفته بحرالعلوم، همانطور که در صنایع غذایی یا در صنایع دیگر دیده میشود، قیمتها رو به افزایش است؛ این در شرایطی است که نرخهای جهانی بعد از سه تا چهار سال ثبات و تثبیت نرخ، اکنون به سمت بالارفتن خیز برداشتهاند و علیرغم اینکه در کالاهایی همچون سنگآهن، چندین سال است که نرخ روندی رو به کاهش را تجربه میکردند، اکنون نرخ رو به افزایش بوده و چشمانداز بازار آن نیز، مثبت است؛ از سوی دیگر، پتروشیمیها در سطح جهان نیز زیر فشار بودند و اکنون شاخص قیمت آنها رو به بالا است یا نرخ ذغالسنگ چندین پله بالا امده است و این طور نیست که رشد مختصری داشته باشد؛ بلکه جهش داشته است.
وی ادامه داد: در مورد قیمت نفت نیز ایران طی دو سال گذشته در فشار بوده و نرخ طلای سیاه از ۱۰۰ دلار به ۲۸ دلار هم رسید و الان این وضعیت تغییر کرده است و نرخ کالاهای مخلتف رو به رشد است. آیتم چهارم که در شاخص کل بورس نیز اثرگذار شده، اجرای سیاستهای رفع رکود از سوی دولت و کمک به اصلاح ساختار بانکی است؛ بنابراین به دلیل اینکه اقتصاد ایران، بانکمحور است و بیشتر بخشها از طریق بانکها، تامین مالی میشوند بنابراین نیاز است که ساختار بانکها اصلاح شود؛ پس بانک مرکزی به بانکها اجازه نداده تا اصلاح ساختار نکنند؛ برگزاری مجمع داشته باشند و اکنون این اصلاحات انجام و مجامع در حال برگزاری است.
کارشناس ارشد بازار سرمایه خاطرنشان کرد: بعد از تاکیدات بانک مرکزی، اگرچه بانکها از سودهای بیکیفت خود صرف نظر کرده و با تعدیلات منفی، مواجه شدهاند ولی در سنوات آینده سود باکیفیت در بانکها را شاهد خواهیم بود؛ اگرچه در بازگشایی نماد آنها، هنوز برخی نمادها بسته و با ریزش مواجه است ولی روند مناسبی را شاهد هستیم.
بحرالعلوم اظهار کرد: با تاکید دولت قرار است که بانکها مطالبات خود را پس بگیرند که اعداد بزرگی بوده و قرار است پیمانکاران نیز مطالبات خود را از دولت دریافت کنند که آن هم، رقم بزرگی است؛ بنابراین آیتمهای بنیادی زیادی بر شاخص بورس اثرگذار شده است. در کنار این، امکان انتقال پول در مبادلات بین المللی برای فعالان اقتصادی کشور کم کم در حال فراهم آمدن است و قراردادهای مختلفی در صنایع در حال انعقاد است، ضمن اینکه تعدیل در صنعت خودرو و قطعهسازی را به مرور شاهد هستیم و قراردادهایی نیز در دست پیگیری است؛ بنابراین آیتمهای بنیادی، از رشد بازار سرمایه حمایت میکند.
تاثیر انتخابات پیش رو بر افزایش شاخص بورس
وی اظهار داشت: به طور سنتی همواره هر زمان که به انتخابات نزدیک شدهایم، آیتم روانی کمک میکند که بازار سرمایه رونق بگیرد؛ بنابراین اگر از برخی ریسکهای پیشبینی نشده از جمله مسائل منطقهای مثل رخدادهای عراق، حلب و سوریه بگذریم که تاثیر منفی میگذارند و احیانا اتفاقات پیشبینی نشدهای که در امریکا رخ میدهد، عوامل بنیادین رشد بازار سرمایه را ساپورت میکنند.
بحرالعلوم خاطرنشان کرد: رشد هفت ماهه آینده از نظر تکنیکال نیز نشان میدهد که یک موج استراحت و اصلاحی را از سر گذراندیم. اما تارگتهای مناسبی را بعد از این استراحت میتوان دید؛ پس از حیث تکنیکال نیز میتوان به اعداد مناسبتری رسید و به رشد بورس امیدوار باشیم. حرف آخر این است که بورس هرگز حساب و کتاب ندارد و به صورت قطعی نمیشود در مورد آن نظر داشت؛ چراکه عوامل متعددی در رشد یا ریزش بورس دخیل هستند که به عنوان ریسکهای شناخته شده میتوان آنها را در نظر داشت؛ اما به هرحال جمعبندی عوامل احتمال رشد ۶ ماه آینده را نشان میدهد.
تداوم موج صعودی شاخص بازار سرمایه
همچنین نوید اختریزاده، کارشناس تکنیکال بازار سرمایه نیز در گفتوگو با خبرنگار مهر گفت: تقریبا دو سه هفتهای است که بازار روند رو به رشدی را طی میکند و نقدینگی خیلی خوبی وارد برخی سهامها به خصوص در گروه پتروشیمی و پالایشی شده است؛ البته رشد اخیر برای سهامداران منتفعکننده بود و فکر میکنم با توجه به اینکه در نیمه دوم سال به انتخابات ریاست جمهوری ایران نزدیک میشویم و چند روز دیگر نیز انتخابات امریکا است، شاخص رشد پایداری را طی ماههای پیش رو در بازار سرمایه شاهد خواهیم بود.
وی افزود: به نظرم امسال نیز روند شاخص بورس صعودی خواهد بود و این موج به این راحتیها تمام نمیشود؛ چراکه جریان نقدینگی که به بازار سهام وارد میشود، به راحتی از آن خارج نخواهد شد و اکنون، بازار شرایط مناسبی برای سرمایهگذاری میانمدت و بلندمدت در نیمه دوم سال خواهد داشت.
اختریزاده شرایط ورود به بازار سرمایه را اکنون برای مردم بسیار مساعد عنوان و خاطرنشان کرد: البته آنها نباید هر سهمی را خرید کنند؛ اما معمولا پیشبینی این است که گروه خودرویی از این تغییرات بورس اثر میپذیرند. به هرحال تجربه نشان داده زمانی که ما نزدیک یک رخداد سیاسی میشویم، خودروییها میتوانند لیدری شاخص را به عهده بگیرند و موج جدید شاخص را با گروه خودرویی شاهد باشیم.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: در بلندمدت، شاخص روند مثبتی را سپری خواهد کرد؛ البته همیشه صعود، با نوسان جزئی همراه بوده است؛ ولی موج نقدینگی ورودی به بخش پتروشیمی و پالایشی، بر روی مثبت نگاه داشتن شاخص اثرگذار است؛ ضمن اینکه گروه خودرو دو سه ماهی است بعد از رشد خوبی که شاهد بود، توقف کرده و در حال آماده شدن برای یک رشد خوب است که فکر میکنم بتواند لیدری بازار نیز به دست بگیرد.
بازگشت بازار بورس به روند طبیعی
اختریزاده خاطرنشان کرد: برای بلندمدت در کل چشمانداز مثبتی ترسیم میشود و هر چه به زمان انتخابات نزدیک شویم، میتوان شاهد موج صعودی بسیار خوبی باشیم؛ البته با توجه به سیاستهای خوب اقتصادی که تیم دولت در نظر گرفته است، بازار به رشد خود در نیمه دوم امسال ادامه خواهد داد؛ به این معنا که مهار تورم و اهمیت دادن به تامین مالی واحدهای تولیدی و جذب نقدینگی از سوی بورس یا انتشار اوراق مشارکت به نظر می رسد که افق خیلی خوبی پیش روی بازار سرمایه ایران باشد.
این کارشناس تکنیکال بازار سرمایه با بیان اینکه گزارشات شش ماهه، خیلی بهتر از گزارش سه ماهه بوده است، گفت: این موضوع نشان میدهد اقتصاد کشور به سمت بهبود پیش میرود و نظر شخصی من این است که روز به روز اوضاع بورس بهتر خواهد شد؛ به خصوص اینکه رشد بازار سرمایه پایدار خواهد بود و میتوان اطمینان داشت که گزارش نه ماهه و یکساله بسیار بهتر از گزارشات شش ماهه باشد و این رشد برای بازار سرمایه پایدار است و با توجه به سیاستهای خوب اقتصادی دولت، شاهد مناسب بودن وضع شرکتهای بورسی خواهیم بود.
همچنین ایمان مقدسیان، تحلیلگر بازار بورس نیز در گفتوگو با خبرنگار مهر گفت: هم اکنون بازار پرنشاطتر از ماههای دیگر امسال است و ما حس میکنیم به میزان زیادی، شور و اشتیاق به بازار سرمایه برگشته است؛ البته اینکه لزوما این نشاط منجر به افزایش یا کاهش شدید در شاخص بورس خواهد شد، شک داریم؛ ولی یکسری سهمها بالا و پایین میروند و امکان فعالیت در بازار بهتر فراهم شده است.
وی افزود: به نظر میرسد روند بازار کمی از حالت رکود قطعی به حالت طبیعی خود بازگشته؛ یعنی طبیعت بورس این است که باید نوسان کند و شاخص بالا و پایین شود؛ اما اینکه رشد پایدار داشته باشیم، هنوز پیشبینی زود است و باید مدتی بگذرد و ابهامات بازار کمتر شود و بعد از آن بهتر میتوان قضاوت کرد.
به گفته مقدسیان، نشانههای خوبی در بازار سرمایه پدیدار شده و افزایش نسبی قیمتهای جهانی یکسری از کالاهای پایه، کمک خوبی به رشد شاخص بازار سرمایه کرده است؛ اما به نظر میرسد موقعیت خوبی برای سرمایهگذاران بوجود آمده است، اگرچه سرمایهگذاران خرد باید با احتیاط بیشتر یا از طریق تشکیل صندوقهای سرمایهگذاری یا سبدهای سرمایهگذاری با تحلیل بیشتری وارد بورس شوند؛ اما سرمایه گذاران کلان میتوانند با تحلیل و یک دید بلندمدتتری وارد شده و منافع خود را تضمین کنند.
وی اظهار داشت: بازار از حالت رکود غیرطبیعی خارج شده است و در یک حالت میانهتر از طبیعت خود میتواند نوسان کنند؛ البته انتخابات پیش رو در آمریکا هم میتواند تاثیرگذار باشد که البته دیدگاههایی هم در این رابطه وجود دارد که روی کار آمدن هر یک از کاندیداها میتواند در رونق یا رکود بازار تاثیر داشته باشد.