جریمه ممانعت از تحصیل بیشتر شود

روزنامه آرمان در صفحه گزارش اجتماعی به گفت وگو با جبار کوچکی نژاد درباره بازماندگان از تحصیل که در مناطق محروم زندگی می کنند پرداخت و به نقل از وی نوشت: بازماندن از تحصیل واقعیت تلخی است که جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد و بر روند تولید علم، اثر منفی می گذارد.

در این گفت وگو که در شماره سه شنبه 16 شهریور 1395 هجری خورشیدی با عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس منتشر شد، آمده است: بر اساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران تعداد سه میلیون و 500 هزار کودک بازمانده از تحصیل در ایران وجود دارد. این در حالی است که نهضت سوادآموزی نیز اعلام کرده که از سال 85 تاکنون بیش از یک میلیون کودک دیگر به این آمار افزوده شده است. «بنیاد برکت» عنوان بنیادی است که به دستور مقام معظم رهبری برای توسعه مدارس در مناطق محروم ایجاد شد و این بنیاد تاکنون مدارس زیادی در نقاط مختلف کشور تاسیس کرده است. با وجود این، تعداد افراد بازمانده از تحصیل هنوز در کشور ما زیاد است. با یکی از اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در مورد بازماندگان از تحصیل که در مناطق محروم زندگی می کنند به گفت وگو نشسته ایم. جبار کوچکی نژاد می گوید:«بازماندن از تحصیل واقعیت تلخی است که جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد و بر روند تولید علم، اثر منفی می گذارد.»

** مدارس مناطق محروم با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند و تا چه اندازه کودکانی که در این مناطق زندگی می کنند موفق می شوند به مدارج عالی دست یابند؟

مناطق محروم و مدارسی که در آنها قرار دارد با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کنند. در اکثر این مناطق، مدارس در همه پایه ها و مقاطع وجود ندارد و برای مثال تنها در پایه ابتدائی مدرسه وجود دارد. به همین دلیل بسیاری از دانش آموزان روزانه برای ادامه تحصیل و در دوره دبیرستان و بعد از آن به شهرهای مجاور و شهرستان های اطراف می روند و بعد از تمام شدن ساعت مدرسه دوباره به منزل بر می گردند که از این نظر ایجاد امکان رفت و آمد و سرویس ایاب و ذهاب برای این دانش آموزان باید مهیا باشد. 

در مورد مقاطع پایین تر و مقطع ابتدائی در صورتی که در منطقه محرومی مدرسه وجود نداشته باشد، به دلیل سن کم دانش آموزان امکان رفتن آنها به شهرهای دیگر وجود ندارد و همین باعث می شود بسیاری از این کودکان بر خلاف میل باطنی خانواده بازمانده از تحصیل باشند. صرف نظر از برخی خانواده های روستایی و مناطق محروم کشور که راضی به ادامه تحصیل فرزند خود نیستند، برخی دانش آموزان به دلیل نبود امکانات در منطقه ای که زندگی می کنند از تحصیل باز می مانند که باید با تاسیس مدارس جلوی این مساله گرفته شود. بر اساس قوانین پدر و مادر موظفند فرزندان خود را به مدرسه بفرستند، اما برخی از این مساله سر باز می زنند. میزان جرایمی که در حال حاضر اعمال می شود ناچیز است و خواسته ما افزایش این جریمه هاست. البته این موضوع را باید بسیار مهم تلقی کرد که باید توجیه فرهنگی برای خانواده ها در راس قرار بگیرد که به این روش نتایج بهتری حاصل می شود.

** فرسودگی مدارس در مناطق محروم و اینکه بسیاری از این مدارس با خشت و گل ساخته می شود معضل دیگری است که در مورد مدارس مناطق محروم وجود دارد. برای نوسازی این مدارس چه تمهیداتی در نظر گرفته شده است؟

در قالب دو طرح و برنامه بالغ بر چهار میلیارد دلار برای بازسازی و مقاوم سازی مدارس در مناطق محروم در نظر گرفته شده است. با وجود این، برای مناطق محروم باید از ساختمان های پیش ساخته استفاده شود، زیرا تعداد دانش آموزان در آن مدام تغییر می کند. برخی مناطق محروم کشور به دلیل نبودن دانش آموز به حال خود رها شده اند. با وجود این، به دلیل نبود منابع ما کماکان در بحث نوسازی و مقاوم سازی مدارس نه تنها در مناطق محروم بلکه در کل کشور عقب هستیم و در حال حاضر تلاش می کنیم دولت بودجه سه میلیارد دلاری را برای تجهیز مدارس در برنامه ششم توسعه اختصاص دهد.

** در مورد معلمانی که در مناطق محروم تدریس می کنند عنوان می شود بسیاری از معلمان رغبتی به این کار ندارند. به نظر شما بهتر نیست با تشویق و دادن پاداش افراد را به این امر تشویق کنند؟

در گذشته به این معلمان پاداش های خاص و فوق العاده هایی اختصاص داده می شد. برای مثال دو بار در سال به آنها پاداش می دادند. در حال حاضر این پاداش ها هنوز وجود دارد ولی مبلغ آن به شدت کم شده که باید بیشتر شود. به ویژه در مورد معلمانی که در روستاها تدریس می کنند باید پرداختی و پاداش های این معلمان بیشتر شود، زیرا این افراد مشکلات زیادی را متحمل می شوند.

** بازماندگی از تحصیل به چه معناست و چه تعداد کودک بازمانده از تحصیل در کشور وجود دارد؟

منظور از کودک بازمانده از تحصیل، آن گروه سنی از جمعیت است که در سنین مدرسه یعنی بین شش تا 18سال باید در طول سال تحصیلی در چرخه‏ آموزشی کشور حضور داشته باشند، اما به هر دلیلی وارد چرخه‏ آموزش نشده‏اند یا بعد از مدت کوتاهی از آن خارج شده‏اند. بازماندن از تحصیل واقعیت تلخی است که جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد و بر روند تولید علم، اثر منفی می گذارد و برخورد جدی با خانواده ها شاید بتواند آنها را از عدم حضور فرزندانشان در مدارس باز دارد. آمار واقعی از کودکان بازمانده از تحصیل در کشور وجود ندارد و مسئولان مربوط آمارهای متفاوتی ارائه می دهند، اما باید تلاش کنیم تعداد افراد بازمانده از تحصیل را در کشورمان کاهش دهیم یا حداقل جلوی رشد آن را بگیریم که یکی از راه های عملی کردن این کار تاسیس مدرسه در مناطق محروم است. یکی از علل بسیار مهم خارج شدن کودکان از چرخه‏ تحصیل این است که خانواده‏ها به درآمد کودکان خود نیاز دارند.

** تلاش هایی که در قالب مدرسه سازی در نقاط محروم صورت گرفته، چقدر موفقیت آمیز بوده است؟

بنیاد برکت تا کنون 314 باب مدرسه در مناطق محروم کشور احداث کرده است.به فرمان رهبر معظم انقلاب، این بنیاد وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام، باید 1000 مدرسه در مناطق محروم کشور بسازد.روابط عمومی بنیاد برکت اعلام کرده است که ساخت مدرسه در مناطق محروم کشور براساس رهنمود های رهبر معظم انقلاب اسلامی توسط بنیاد برکت در سال 92 همچون سال های اخیر با قوت ادامه خواهد یافت. بر اساس این گزارش، شمار مدارسی که در پنج سال گذشته توسط بنیاد برکت در اقصی نقاط محروم کشور ساخته شده است 

به 195 باب رسیده است.این مدارس در مقاطع ابتدائی، راهنمایی، متوسطه و فنی و حرفه ای هستند و هزاران دانش آموز روستایی را تحت پوشش خود قرار می دهند. در ساخت این مدارس از بهترین پیمانکاران و مصالح مرغوب بهره گرفته شده و دارای امکانات متعدد از جمله سیستم های ایمنی، گرمایشی و سرمایشی مناسب، فضای حداقل 40 متری کلاس درس، سرویس های بهداشتی مناسب، فضای آزمایشگاهی، کلاس های مشاوره، سالن های ورزشی، سالن های چند منظوره و نمازخانه هستند. مدارس ساخته شده توسط برکت دارای استانداردهای ملی از جمله فضای آموزشی، فضای پرورشی، تجهیزات آموزشی، محوطه سازی و... هستند که پس از عملیات احداث، تحویل اداره کل آموزش و پرورش استان مربوطه شده و معمولا توسط خانواده معظم شهدا افتتاح می شود. 

در سالی که گذشت بیشترین تعداد مدارس بنیاد برکت در مناطق محروم استان های کردستان، زنجان و بوشهر به بهره برداری رسید. با وجود تلاش های فراوان وزارت آموزش و پرورش و خیران مدرسه ساز، فضاهای آموزشی در کشور همچنان به نقطه سر به سر نرسیده و هنوز به ساخت مدارس به ویژه در مناطق محروم نیاز داریم.بنیاد برکت با همکاری سازمان نوسازی مدارس کشور و با توجه به دستور رهبر معظم انقلاب برای ساخت مدارس کافی در مناطق محروم، مسئولیت ساخت یک هزار مدرسه را در کشور برعهده گرفته است. حضرت آیت ا... خامنه ای به این بنیاد توصیه فرموده اند تا در هر منطقه محرومی که دولت نتوانسته مدرسه بسازد، وارد شود و در ساخت مدرسه کمک کند

*منبع: روزنامه آرمان