گرچه هنوز هم رکود مسئله اصلی اقتصاد ایران است اما شواهد و قراین احتمالی نشان از تندترزدن نبض بازارهای کشورمان در ماههای آینده و بازگشت مشتریان با این بازارها بهدلیل فروکشکردن انتظارات کاهش قیمتها ناشی از اجرای برجام دارد.
این ادعا مستند بر استدلالهایی است که در پی میآید.
با اجراییشدن برجام، میزان تقاضا و خرید در بازارهای مختلف به امید سقوط قیمتها بهشدت کاهش یافت اما اکنون با گذشت چندماه از اجرای برجام اینگونه انتظارها برای کاهش قیمتها نیز فروکش کرده و مشتریان واقعی در حال بازگشت به بازارها هستند؛ به این معنا که متقاضیانی که خرید کالاهای مورد نیاز خود را از بیم سقوط قیمتها به تأخیر انداخته بودند، مجددا در حال ورود به بازارهستند.
در بخش مسکن نیز افراد یا بنگاههایی که به انتظار تکرار تورم سالهای 90و 91طی 3سال گذشته به این بخش با دریافت تسهیلات بانکی ورود کردند، اکنون در سختترین شرایط قرار دارند. بخش سرمایهای مؤسسات مالی و بانکها که بهصورت گسترده وارد بخش مسکن شده بودند، ازجمله این بنگاهها محسوب میشوند اما واقعیت آن است که اکنون تاسیس مؤسسه مالی و بانک به انگیزه نوسانگیری از بخش مسکن، غیراقتصادی شده است.
تعداد انشعابهای برق خانگی شاخصی است که میزان سرمایهگذاری در واحدهای مسکونی ناتمام را نشان میدهد.آمارهای این بخش بیانگر کاهش 60درصدی سرمایهگذاری در واحدهای مسکونی ناتمام است.
در سطح بازار خرده فروشی و بنکداری نیز اکنون انتظارات تورمی کاملا سرکوب شده و خرید به انگیزه نوسانگیری از تورم وجود ندارد. براین اساس متقاضیان، خرید را تا حد رفع نیاز کاهش دادهاند. در بخش خرده فروشی و عمده فروشی نیز که قبلا به انگیزه نوسانگیری از تورم ذخیره کالایی 3تا 5ماهه را در دستور کار قرار داده بودند اکنون این مدت زمان را به یک روز تا یکماه کاهش دادهاند.
واقعیت دیگر آن است که اقتصاد کوچک شده و به استثنای بخشهای مرتبط با نیازهای روزمره و فوق العاده ضروری در بقیه بخشها فروش 50تا 70درصد کاهش یافته است. از سوی دیگر کاهش سود بهدلیل رقابت حداکثری، حذف دلالها از بسیاری بخشهای اقتصادی را بهدنبال داشته و از تعداد واسطهها در همه بخشها کاسته شده است.
گرچه قیمت نفت برای 2ماه بهشدت کاهش یافت اما سیر صعودی قیمت این فرآورده دوباره آغاز شده، اما عملا برخی شرکتها که در ماههای گذشته نفت ارزان را خریداری کرده بودند، این فرآورده را به دوبرابر قیمت فروخته و سودهای کلانی به جیب زدند.
منبع : همشهری