یک هنرمند و مدرس دانشگاه با بیان این‌که برای هنرمندان بیش از فروش آثار، نمایش آن‌ها در اولویت است، اظهار کرد: اکسپوها اعتبار هنری چندانی ندارند و با توجه به اعتبار هنری زیاد بی‌ینال و آرتفر اگر این دو رویداد بتوانند در ایران خوب برگزار شوند، توجه منتقدان هنری را به جلب می‌کنند.
یک هنرمند و مدرس دانشگاه با بیان این‌که برای هنرمندان بیش از فروش آثار، نمایش آن‌ها در اولویت است، اظهار کرد: اکسپوها اعتبار هنری چندانی ندارند و با توجه به اعتبار هنری زیاد بی‌ینال و آرتفر اگر این دو رویداد بتوانند در ایران خوب برگزار شوند، توجه منتقدان هنری را به جلب می‌کنند.
بهنام کامرانی - هنرمند تصویری - درپی اعلام مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی وزارت ارشاد مبنی بربرگزاری آرتفر و بی‌ینال در سال آینده، به خبرنگار ایسنا گفت: ایران با توجه به فرهنگ، غنای هنری و وسعت اقوام، بیش از هر کشور دیگری در منطقه، ظرفیت برگزاری آرتفر، بی‌ینال و اکسپو را دارد.
او با بیان این‌که سه رویداد آرتفر، بی‌ینال و اکسپو ساختار منسجمی ندارند که بتوانیم برای آن‌ها تعاریف منسجم و مجزایی داشته باشیم، ادامه داد: بی‌ینال با دقت بر معاصر بودن هنر، بر دعوت از پیش‌روترین هنرمندان و آثار هنری در مدت دو سال تمرکز دارد. هدف این رویداد، نمایش است و در آن معمولا فروش اثر وجود ندارد، اما ممکن است در کنار آن گفت‌وگوهایی باشد که به بازار هنری کمک کند.
این مدرس دانشگاه افزود: بی‌ینال به فضایی بین‌المللی تبدیل شده است که به کمک آن، هنرمندان میزبان از تجربه‌های دیگران استفاده می‌کنند و می‌توانند با وضعیت هنر جهانی آشنا شوند.
این هنرمند توضیح داد: آرتفر و اکسپو بسیار به یکدیگر نزدیک هستند و هر دو آن‌ها به نمایش و فروش آثار هنری می‌پردازند، ممکن است برحسب شرایط در هر کدام از آن‌ها جنبه نمایش یا فروش بیشتر شود. زمینه هنری آرتفر از اکسپو قوی‌تر است و فکر می‌کنم آرتفر آیینه‌ای از گالری‌دارها است که نشر اثر در فضا، متراژ آن، طراحی غرفه نیز در آن مهم است، حتی در آرت‌فرهای لندن، آثاری بودند که سفارشی در محل اجرا می‌شدند مثلا هنرمندی که معماری کار می‌کرد، سفارش می‌گرفت و در محل، آن را می‌ساخت.
وی گفت: نکته دیگر این است که در آرتفر، گالری‌ها شرکت می‌کنند و هدف آن‌ها علاوه بر مطرح کردن خود و هنرمندان‌شان، افزایش ارتباط با دیگر گالری‌هاست. به همین علت بسیاری از مجموعه‌داران و خریداران برای خریدن و دیدن آثار به آرتفر می‌روند. جالب است که بسیاری از بی‌ینال‌ها، هنرمندشان را از روی آرت‌فرها انتخاب می‌کنند، یعنی بسیاری از آرت‌فرها زمینه‌ساز شناسایی هنرمندان و گالری‌های فعال هستند.
کامرانی با اشاره به این‌که اکسپو در سطح وسیع‌تری از آرتفر برگزار می‌شود و لزوما آثار هنری در آن به‌نمایش درنمی‌آید، برگزاری اکسپوی غذا در میلان را مثال زد و بیان کرد: ممکن است در کنار هر اکسپویی، از چند هنرمند برای نمایش آثار هنری دعوت کنند.
او همچنن تأکید کرد: تفاوت سه رویداد یادشده به اجراکننده آن‌ها مرتبط است و اغلب کیوریتورها برگزارکننده بی‌ینال، گالری‌دارها برگزارکننده آرتفر و نهاد یا اسپانسرهای مختلف برگزارکننده اکسپو هستند.
این استاد دانشگاه اعتبار آرتفر، بی‌ینال و اکسپو را در تداوم آن‌ها دانست و گفت: زمینه برگزاری هر سه رویداد در ایران فراهم است، اما دو مکان حقیقی و مجازی با عنوان دبیرخانه و سایت این رویدادها باید مدام فعال باشد. یک رویداد هنری هر اندازه هم خوب و وسیع برگزار شود، اگر تداوم نداشته باشد مورد توجه قرار نخواهد گرفت.
کامرانی ادامه داد: چند فرهنگی بودن محل برگزاری چنین رویدادهایی نیز بسیار اهمیت دارد، به‌عنوان مثال به‌تازگی شهر استانبول به علت جذب گردشگران مختلف در برگزاری رویدادهای هنری اوج گرفته، اما ایران چون در این زمینه به جایگاه خوبی نرسیده است، جای کار دارد. همچنین مخاطب‌ها و نهادهای مربوط برای برگزاری رویدادهای هنری باید تعامل داشته باشند تا آن‌ها در بطن خود خفه نشوند.
این هنرمند در بخش دیگری از سخنانش درباره برگزاری آرتفر در ایران، بیان کرد: گالری‌های ایرانی در اولین قدم برای حرفه‌ای شدن باید در آرت‌فرهای بین‌المللی شرکت کنند، اما برای برگزاری چنین رویدادی در ایران زمینه، خریدار یا مجموعه‌داری نداریم که به‌صورت فراگیر، خریدار آثار ایرانی و خارجی باشند.
کامرانی در توضیح زمینه‌سازی برای برگزاری آرتفر، گفت: در سال‌های اخیر، زمینه‌های اقتصادی هنر گسترش خوبی یافته است، اما هنوز ما زمینه‌ی حضور در نمایشگاه‌های جهانی، حضور کیوریتورهای بین‌المللی در ایران و برگزاری نمایشگاه گروهی در خارج از کشور به‌طور وسیع را نداریم. به نظر می‌آید باید اول به این سمت پیش برویم که هنر ایرانی را به جهان بشناسانیم و آن‌ها نیز بتوانند زمینه‌های فرهنگی و هنری ما را شناسایی کنند، بعد از آن، آرتفر اتفاق بیفتد.
او ادامه داد: وجود خریدار، زمینه‌ساز برپایی آرتفر است. من حتی به کسانی که می‌خواهند در شهرستان‌ها حراجی برگزار کنند، توصیه می‌کنم اول روی جمعیت خریدار و مجموعه‌دارها کار کنند و برآوردسنجی از خرید داشته باشند، آن‌گاه نسبت به برگزاری حراج اقدام کنند. وگرنه برگزار کردن آرتفر و حراجی بدون زمینه‌سنجی و فروش، یک شکست بزرگ خواهد بود.
این مدرس دانشگاه با گلایه از این‌که دانشگاه‌های ایران نیز هنوز ارتباطات بین‌المللی خوبی ندارند، تأکید کرد: برای برگزاری رویدادهای بین‌المللی باید زیرساخت‌های لازم ایجاد شوند.
کامرانی همچنین اظهار کرد: آثار ایرانی استاندارد خوبی برای فروش جهانی دارند، اما حضور در آرتفر ملزوماتی مانند کتاب چاپ‌شده از هنرمند، چاپ کاتالوگ، ارتباطات وسیع و پویا با خریداران و گالری‌دارها دارد. همچنین در کشور مقصد، برقراری ارتباط با برخی مجموعه‌داران و خریداران از جمله کارهایی است که تا فراهم نباشد، شرکت در آرت‌فرهای خارجی صرفا هزینه اضافی روی دست گالری‌دار می‌گذارد.
این هنرمند تصویری بیان کرد: من از بسیاری گالری‌دارها شنیده‌ام که می‌گویند ما فقط هزینه غرفه و جابه‌جایی آثار را می‌دهیم و این کار سودی برای‌مان ندارد؛ اما در شهرهایی مانند دبی یا استانبول به‌دلیل وجود خریدار ایرانی و خاورمیانه‌ای، احتمال فروش آثار ایرانی بیشتر است، در حالی که در آرت‌فرهای اروپایی، این کار سخت‌تر است.
کامرانی با بیان این‌که آرت‌فرها بیشتر مبتنی بر فعالیت گالری‌ها هستند، گفت: طبیعی است اگر گالری‌های ایران فعال باشند و بتوانیم از گالری‌های خارجی کمک بگیریم، آرتفر اتفاق خوبی است که می‌تواند زمینه‌های فرهنگی - هنری را در جامعه بسیار فعال کند.
وی با اشاره به این‌که در سال‌های اخیر آرت‌فرهای مهم گاهی جای برخی بی‌ینال‌ها را گرفته‌اند، افزود: جنبه‌های اقتصادی در هنر، اهمیت زیادی پیدا کرده است. به‌عنوان مثال آرتفر لندن جزو آرت‌فرهای بسیار معتبر است و چیزی از یک بی‌ینال کم ندارد.
او بیان کرد: اگر ما آرت‌فری را برگزار کنیم که فقط گالری‌دارهای ایرانی در آن شرکت کنند، شاخصه‌های بین‌المللی را پیدا نمی‌کند و این کار عملا گردهمایی گالری‌هاست. نمی‌توان به آرتفر بازار گفت، زیرا بسیاری از گالری‌ها در آرتفر شرکت می‌کنند تا ارتباط شان را گسترش دهند.
کامرانی گفت: کسانی که از گالری ایرانی خرید می‌کنند، روی هنر خاورمیانه سرمایه‌گذاری کرده‌اند. خریدن آثار خارجی به کارشناسی دقیق و ارتباط بین‌المللی نیاز دارد، ما تا چند وقت پیش، تحریم بودیم به همین علت جابه‌جایی پول و شرکت هنرمندان در رویدادهای خارجی سخت بود.
این هنرمند اضافه کرد: یک مجموعه‌دار زمانی که آثار خارجی را می‌خرد، اعتمادی به سرمایه‌گذاری روی آن ندارد، از سویی مجموعه‌داران ایرانی که خارج از کشور کار می‌کند، ممکن است آثار خارجی را بخرند، زیرا در خارج هستند و تبادلات مالی و نگهداری اثر برای آن‌ها راحت‌تر است.
نظر شما
