نداشتن يک تغذيه سالم مي‌تواند خطر کمبود بسياري از مواد معدني و ويتامين‌ها را در بدن بالا ببرد.
پروتئين از جمله مواد مغذي ضروري براي بدن محسوب مي‌شود که در بافت‌ها، ماهيچه‌ها، تاندون‌ها و ارگان‌هاي بدن تجمع مي‌کند. براي ساخت عضله و داشتن بدني سالم بايد به مقدار کافي از مواد پروتئيني مصرف کنيم. اگر شما هم جزو گياه‌خواران هستيد يا مقدار کافي پروتئين در رژيم غذايي خود نداريد بايد نسبت به برخي علائم هشداردهنده آگاه باشيد.
در دنياي امروز رژيم‌هاي مختلف غذايي از جمله گياه‌خواري و گوشت‌خواري وجود دارد که هر کدام با توجه به تمرکزي که روي مصرف برخي غذاهاي خاص دارند، ممکن است بدن فرد را با کمبود انواع ويتامين‌ها و مواد معدني لازم مواجه کند. تعداد زيادي از گياه‌خواران از خوردن گوشت قرمز خودداري مي‌کنند ولي در رژيم خود گوشت مرغ يا ماهي را مي‌گنجانند. رژيم گياه‌خواري با وجود اين که يکي از سالم‌ترين رژيم‌هاي غذايي به‌شمار مي‌رود، مي‌تواند کمبود پروتئين را به‌دنبال داشته باشد که عوارضي را براي فرد ايجاد مي‌کند. امروزه مردم آنقدر درگير فعاليت‌هاي روزمره خود هستند که فرصت زيادي براي خوردن و لذت بردن از آنچه مي‌خورند، ندارند و صرفا غذايي مي‌خورند تا سير شوند و بتوانند فعاليت‌هاي خود را انجام دهند.
همين نداشتن يک تغذيه سالم مي‌تواند خطر کمبود بسياري از مواد معدني و ويتامين‌ها را در بدن بالا ببرد. پروتئين از جمله مواد مغذي ضروري براي بدن محسوب مي‌شود که در بافت‌ها، ماهيچه‌ها، تاندون‌ها و ارگان‌هاي بدن تجمع مي‌کند. براي ساخت عضله و داشتن بدني سالم بايد به مقدار کافي از مواد پروتئيني مصرف کنيم. اگر شما هم جزو گياه‌خواران هستيد يا مقدار کافي پروتئين در رژيم غذايي خود نداريد بايد نسبت به برخي علائم هشداردهنده آگاه باشيد.
خستگي بيش از حد
بيشتر افراد گياه‌خوار معتقدند نسبت به زماني که گوشت مصرف مي‌کردند، انرژي بيشتري دارند. اما در اين ميان، احساس خستگي و خالي شدن بدن از انرژي در آنها يکي از علائم اوليه کمبود پروتئين در بدن به‌شمار مي‌رود. خواب‌آلودگي در طول روز يا عصر که در واقع يک خستگي غيرمعمول تلقي مي‌شود. اين نوع خستگي تنها يک حالت جسمي نيست بلکه فقدان انگيزه ذهني نيز مي‌تواند با کمبود پروتئين مرتبط باشد.
ضعف هنگام فعاليت بدني
وقتي بدن با کمبود پروتئين مواجه مي‌شود، ماهيچه‌ها توانايي لازم را براي ترميم و بازيابي توان خود بعد از انجام فعاليت ندارند. در چنين حالتي، ورزش و فعاليت شديد مي‌تواند زيان‌آور باشد و بدن ضعيف‌تر مي‌شود.
ماهيچه‌ها
کمبود پروتئين تنها روي عملکرد و کاهش قدرت ماهيچه‌ها اثر نمي‌گذارد بلکه از حجم و اندازه آنها نيز کاسته مي‌شود. وقتي بدن با کمبود پروتئين مواجه مي‌شود و نمي‌تواند آن را از مواد غذايي مصرفي تأمين کند، از هر جايي از بدن که بتواند آن را برمي‌دارد و ماهيچه‌ها اولين نقطه‌اي از بدن هستند که پروتئين خود را از دست مي‌دهند و بافت ماهيچه‌اي بدن شل مي‌شود و حالت طبيعي خود را از دست مي‌دهد.
تأخير در ترميم
کاهش روند بهبودي جراحات و زخم‌هاي بدن و طولاني‌تر شدن فرآيند درمان يکي از علل کمبود پروتئين در بدن به شمار مي‌رود. پروتئين براي ساخت بافت‌هاي جديد الزامي است بنابراين در صورت کمبود، بدن قادر به ترميم خود نخواهد بود.
ريزش مو
ارتباط ريزش مو با کمبود پروتئين شايد در ظاهر عجيب به نظر برسد ولي زماني که با کمبود اين ماده مواجه مي‌شويد، بدن در حالت مقاومت و صرفه‌جويي قرار مي‌گيرد و سعي مي‌کند کمترين مقدار پروتئين را مصرف کند، بنابراين پروتئين زيادي را در ساخت مو و ناخن استفاده نمي‌کند؛ در نتيجه، موها و ناخن‌ها حالت شکننده به خود مي‌گيرند و لطافت و نرمي خود را از دست مي‌دهند.
بيمار شدن مرتب
به‌طور قطع، پروتئين باعث فعال نگه‌داشتن سيستم ايمني بدن مي‌شود. وقتي بدن با کمبود پروتئين مواجه مي‌شود و پروتئين کافي در رژيم غذايي وجود نداشته باشد، پروتئين‌هايي در بدن که با مهاجماني چون باکتري‌ها و ويروس‌ها مبارزه مي‌کنند، از بين رفته و براي سوخت و ساز بدن مورد استفاده قرار مي‌گيرند. در نتيجه ترميم زخم‌ها و جراحات بدن دشوارتر شده، مبارزه با عفونت‌ها با سختي انجام مي‌شود و فرد سريع‌تر دچار سرماخوردگي مي‌شود.
اگر هميشه احساس گرسنگي مي‌کنيد و نمي‌توانيد دست از خوردن غذا بکشيد، ممکن است بدنتان از کمبود پروتئين رنج ببرد. مقدار کافي پروتئين در بدن باعث کاهش مصرف کالري بيش از حد مي‌شود. گنجاندن حدود 20 درصد مواد پروتئيني در هر وعده غذايي از قبيل يک تکه مرغ، يک تکه ماهي و تخم‌مرغ باعث مي‌شود زودتر احساس سيري کنيد و از پرخوري جلوگيري مي‌کند.
رژيم‌هاي کم‌کالري معمول که براي کاهش وزن مورد استفاده قرار مي‌گيرند، شايد در ظاهر مؤثر باشند ولي باعث کاهش حجم ماهيچه‌اي مي‌شود. به همين دليل افرادي که رژيم‌هاي لاغري را دنبال مي‌کنند معمولا ماهيچه‌هاي شل و افتاده و بدني استخواني دارند.
در واقع، با حفظ مقدار لازم پروتئين در رژيم غذايي روزانه، مي‌توان مانع از بين رفتن حجم عضلاني شد.
چه بايد کرد
برخلاف تصور افراد، فقط منابع حيواني و گوشتي داراي پروتئين نيستند بلکه برخي مواد غذايي از قبيل سويا، انواع لوبيا، دانه‌هاي خوراکي مانند آجيل، غلات و حتي سبزيجاتي چون بروکلي و اسفناج منابع خوبي از پروتئين‌ها محسوب مي‌شوند. استفاده از مکمل‌هاي پروتئيني از ديگر راهکارهايي که مي‌تواند کمبود پروتئين بدن را برطرف کند. شاهدانه، نخود، برنج و پودر پروتئين سويا همگي جزء سبزيجات حاوي پروتئين هستند.
اطمينان از مصرف انواع اسيدآمينه‌هاي ضروري براي بدن در طول روز مي‌تواند پروتئين کافي را تأمين کند.
به‌طور کلي مقدار نياز پروتئين روزانه براي هر فرد متغير است و هر شخص با توجه به قدرت بدني و فعاليتي که دارد، مقدار خاصي پروتئين نياز دارد. از اين‌رو، خود افراد نيز مي‌توانند اين مقدار را محاسبه کنند و مراقب مصرف اين ماده مغذي در طول روز باشند. افراد ورزشکار چنانچه وزن خود را به کيلوگرم در 4.3 گرم ضرب کنند، مي‌توانند مقدار پروتئين لازم در طول روز را محاسبه کنند.
به عنوان مثال اگر فردي 80 کيلوگرم وزن داشته باشد، براساس اين فرمول، بايد روزانه 272 گرم پروتئين مصرف کند تا نياز بدنش رفع شود. در اين ميان، افراد عادي بايد وزن خود را در عدد 2.2 ضرب کنند که براي يک فرد 80 کيلوگرمي، مقدار نياز روزانه پروتئين به 176 گرم مي‌رسد.
نظر شما
