بانکداری ایرانی –رییس صندوق توسعه ملی به انتقاد از عملکرد سیاست بانک مرکزی نسبت به این صندوق پرداخت و گفت: یکی از چالشهای صندوق توسعه ملی این است که بانک مرکزی برخلاف قانون بر منابع این صندوق مدیریت میکند.
صفدر حسینی که صبح امروز - 10 شهریورماه - در پنجمین نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران صحبت میکرد، در سخنانی گفت: صندوق توسعه ملی حاصل تجربهای است که بعد از برنامه سوم توسعه و ایجاد حساب ذخیره ارزی تجربه شد.
وی ادامه داد: پس از سالها برنامههای عمرانی به این نتیجه رسیدیم که برای وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی راهی پیدا کنیم. یک راهی که بعد از برنامه سوم توسعه پیدا شد این بود که حساب ذخیره ارزی داشته باشیم یعنی یک حساب ثباتدار. اینکه اگر درآمدهای نفتی تحریم و یا دچار شوک شد، بتوانیم از ذخیره این حساب برای رفع نوسانات استفاده کنیم.
رییس صندوق توسعه ملی عنوان کرد: قرار بر این شد که 50 درصد این حساب برای بخش خصوصی باشد که از طریق آن تسهیلات دریافت کنند و همچنین تکنولوژیهای مورد نیاز به کشور وارد شود.
صفدرحسینی ادامه داد: در طول مدتی که حساب ذخیره ارزی وجود داشت خوشبختانه شوک قیمتی نفت چندان نبود و همواره در آن زمان قیمت نفت در حال افزایش بود. به گونهای که از 25 دلار به حدود 115 دلار رسید.
وی ادامه داد: ما باید پولی که در این حساب وارد میشد را ذخیره میکردیم، اما آن را وارد بودجه کردیم و عملا 80 درصد این ذخیره مورد استفاده قرار گرفت و تنها 20 درصد به بخش خصوصی تعلق گرفت که البته این 20 درصد هم به دلیل مشکلات ارزی با مسالهی بازگشت مواجه شد.
رییس صندوق توسعه ملی در ادامه به شکلگیری صندوق توسعه ملی اشاره کرد و گفت: در برنامهی پنجم توسعه جمعبندیها به این سمت بود که حساب ذخیره ارزی تجربه موفقی نبوده است. هرچند به لحاظ نظری موفق بود اما به دلیل اینکه سازوکارهای مستحکمی نداشت در مسیر خوبی قرار نگرفت. برای همین در برنامه پنجم توسعه براساس سیاستهای کلی که مقام معظم رهبری ابلاغ کردند راهبرد جدیدی از سوی ایشان مطرح شد و در سیاستهای اقتصاد مقاومتی این راهبرد تکمیل شد. اینکه تمامی درآمدهای نفتی به صندوق توسعه ملی راه یابد که در واقع راه دقیقتری از حساب ذخیره ارزی است.
صفدرحسینی با اشاره به اهداف صندوق توسعه ملی ادامه داد: یکی از اهداف صندوق توسعه ملی تبدیل منابع است. اینکه منابع باید تبدیل به ثروتهای پایدار و زاینده شود و نه تبدیل به منابع کمبازده غیرمولد، همچنین هدف دوم صندوق این است که سهم نسلهای آینده حفظ شود که در واقع به نوعی این صندوق، صندوق بیننسلی نیز تلقی میشود.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش به ارکان مختلف صندوق توسعه ملی اشاره کرد و عنوان کرد: صندوق توسعه ملی ارکان مستحکمی نسبت به حساب ذخیره ارزی دارد. این صندوق دارای یک هیات امنا اصل قوه است همچنین یک هیات بازرسی از سه قوه و بخش خصوصی در آن حضور دارند که هیات امنا خط مشیها و راهبردها را مصوب میکنند.
رییس صندوق توسعه ملی همچنین به برخی چالشهای پیشروی صندوق توسعه ملی اشاره کرد و ادامه داد: البته صندوق توسعه با چالشهایی مواجه است. یکی از این چالشها این است که در قوانین عادی و بودجهای اساسنامه صندوق دچار تغییرات و حذف و اضافاتی میشود . چالش دیگر این صندوق این است که حسابهایش نزد بانک مرکزی قرار دارد. در قانون عنوان شده که حسابهای صندوق باید در نزد بانک مرکزی باشد، اما بانک مرکزی برخلاف قانون بر منابع صندوق مدیریت میکند. بانک مرکزی احساس میکند پول صندوق توسعه ملی مشاع است و حق سرمایهگذاری در آن دارد. بانک مرکزی عادت کرده است که درآمدهای نفتی را داشته باشد و با آن کار کند. برای همین بانک مرکزی هر کاری که بخواهد با پول صندوق توسعه ملی انجام میدهد که این یکی از چالشهای مهم برای صندوق توسعه ملی است.
صفدرحسینی در بخش دیگری از صحبتهایش تصریح کرد: خبر خوب برای صندوق توسعه ملی این است که مقام معظم رهبری این چالشها را در سیاستهای برنامه ششم توسعه حل کردهاند. براین اساس مجلس حق قانونگذاری نسبت به صندوق توسعه ملی را ندارد همچنین حسابهای صندوق از بانک مرکزی جدا خواهد شد و همچنین مصارف صندوق از تکالیف بودجهای مستقل خواهد بود و از سوی دیگر اساسنامه این صندوق دائمی خواهد بود که برهمین اساس اساسنامه صندوق توسعه ملی تعیین میشود.
رییس صندوق توسعه ملی همچنین عنوان کرد که تاکنون حدود 300 طرح ارزی در صندوق توسعه ملی تصویب شده است.