بعد از مطرح و منتفی شدن طرح راه اندازی بورس ارز در حدود سه سال پیش، بار دیگر بحث اجرایی شدن آن به طور جدیتری به ویژه پس از یکسان سازی نرخ ارز در دستور در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته است.
در سال1391 و با به اوج رسیدن نوسان در بازار ارز بود که بود که طرح راه ندازی بورس ارز مطرح شد و بانک مرکزی و سازمان بورس را درگیر خود کرد که بحث ها و پیشنهادات متفاوتی از سوی کارشناسان مطرح شد و اغلب معتقد بودند با وجود پیش نیازهایی که برای راه اندازی بورس ارز لازم است، می تواند در افزایش شفافیت مبادلات ارزی، کاهش سفته بازی و رانت خواری در بازار موثر باشد، ولی با این وجود طولی نکشید که موضوع منتفی و کنار گذاشته شد.
با این حال چند ماهی است که طرح راه اندازی بورس ارز مجددا مطرح شده و اخیرا رییس کل بانک مرکزی از بررسی آن در این بانک خبر داده و عنوان کرده است که آنچه مسلم است ارز نیازمند بازاری خواهد بود که بتواند در آن معامله و قیمت واقعی آن مشخص شود؛ حال این بازار میتواند بین بانکی یا در قالب بورس ارز باشد.
بورس ارز به یکسانسازی گره خورد
در همین رابطه صمد کریمی، مدیر کل صادرت بانک مرکزی در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، طراحی ابزارهای پوشش ریسک نرخ ارز (ابزارهای مشتقه) در بازار ارز را از برنامه های بانک مرکزی اعلام و عنوان کرد که بانک مرکزی درصدد اجرای آن، بخصوص پس از یکسانسازی نرخ ارز است.
کریمی با بیان اینکه بانک مرکزی، بانکهای تجاری و تخصصی، صندوقهای بازنشستگی، واردکنندگان و صادرکنندگان و سایر نهادهای مالی و غیر مالی به ابزارهای پوشش ریسک نرخ ارز نیاز مبرم دارند، گفت: بدیهی است با رفع تحریمها، یکسانسازی نرخ ارز و افزایش درجه نقد شوندگی داراییهای مؤسسات مالی و غیر مالی این مهم نیز از طریق بازار بین بانکی یا سایر روشهای متعارف نظیربورس ارز در مورد فیوچر ارز انجام خواهد پذیرفت.
آخرین اظهارات مدیرکل صادرات بانک مرکزی در حالی عنوان می شود که مدیرکل بورس کالا نیز معتقد است که بورس از آمادگی کامل برای راه اندازی بورس ارز برخوردار است.
سلطانینژاد کمک بانک مرکزی برای تنظیم بازار ارز را در ایجاد بورس ارز حائز اهمیت دانسته و تاکید کرده است که باید ارز تکنرخی شود و بورس ارز تعیین کننده نرخ ارز باشد این در حالی است که با توجه به اینکه بازار نفت و بازار آتی بورس کالا آمادگی کامل برای معامله این محصول را دارند، در این میان تنها نیاز است عرضهکنندگان ارز که از جمله بانک مرکزی و مصرفکنندگان هستند در آن حضور داشته تا برای صادرکنندگان جذاب باشد.
یکسان سازی نرخ ارز در شرایطی از پیش نیازهای برقراری بورس ارز عنوان می شود که طبق اعلام مقامات بانک مرکزی، با توافقات اخیر هسته ای و گشایشی که در روابط کارگزاری بین المللی بانکها ایجاد خواهد شد، بانک مرکزی می تواند حدود شش ماه پس از اجرایی شدن توافقات به طور قطعی به یکسان سازی وارد شود؛ بنابراین اگر شرایط طبق پیش بینی پیش رود، راه اندازی بورس ارز تا حدود یکسال آینده دور از ذهن نخواهد بود.