طبق آماری که از سوی مسئولان بیان می شود، هم اکنون ۶۰ درصد صنعت کفش ایران مخصوص شهر تبریز بوده و همین رقم برای برجسته بودن این شهر در عرصه کفش کشور و حتی جهان کافی است.
زمانی که نام کفش را می شنویم بلافاصله پس از آن منتظر آمدن نام شهر تبریز هستیم زیرا کمتر کسی است که برند کفش را به جایی جز این شهر نسبت دهد.
مرغوبیت و کیفیت کفش تبریز از دیرباز بر سر زبان ها جاری بوده و از سال های دور وقتی مسافری وارد تبریز می شد، برای خرید سوغات ابتدا وارد بازار کفاشان این شهر شده و کفش تبریز را به عنوان سوغاتی از بازار شهر اولین ها به یادگار می برد، روندی که هم اکنون با کمی تغییر روبرو شده است.
فروشندگان باسابقه کفش تبریز این روزها از راکد بودن بازار کفش در تبریز و خودنمایی کفش های چینی و ترکیه ای می گویند و از روزهایی که بازار خرید این کفش ها پر از مشتری بوده و خریداران همواره سراغ کفش تبریز را از این فروشندگان می گرفتند به خوشی یاد می کنند.
ترکیه ای ها و چینی ها در بازار کفش تبریز خودنمایی می کنند
یکی از فروشندگان کفش تبریز در گفتگویی با خبرنگار مهر از ورود کفش های ترکیه و چین به بازار کفش استان خبر داده و می گوید: این کفش ها به دلیل قیمت کم خود مشتری بالایی دارند و وقتی خریداری به بازار مراجعه می کند کمتر سراغ کفش های چرمی و دست دوز داخل می رود.
محمد کریم زاده به تمایل مردم برای خرید کفش های ارزان اشاره کرده و می گوید: هم اکنون مردم به دلیل برخی مشکلات اقتصادی تنها به دنبال جنسی ارزان هستند و در این میان کیفیت کمتر مورد توجه قرار می گیرد که البته این امر فقط در خصوص صنعت کفش صادق نیست بلکه در خرید دیگر اجناس نیز شاهد این روند هستیم.
این فروشنده باسابقه تبریزی همچنین از نبود فرهنگ خرید محصول داخلی انتقاد کرده و ادامه می دهد: از طرف دیگر فرهنگسازی خوبی در راستای خرید محصول داخلی در بین مردم ایجاد نشده است و حتی اگر به دنبال محصول با کیفیت نیز باشیم همواره جنس خارجی را به جنس تولید داخل ترجیح می دهیم در حالی که هم اکنون تمامی جهانیان از کیفیت بالای کفش تبریز خبر دارند و بسیاری از گردشگران خارجی در هنگام خرید سراغ کفش تبریز را از فروشندگان می گیرند و آن را خریداری می کنند و این در حالی است که خود مردم کشور و شهر تبریز از کیفیت این کفش غافل هستند.
وقتی کارگاه های تولید کفش تبریز یک به یک تعطیل می شوند
کریم زاده همچنین از کمبود کارگاه های تولید کننده کفش در تبریز خبر داده و می گوید: در سالیان نه چندان دور کارگاه ها و تولیدکنندگان بزرگی در شهر تبریز مشغول به کار بودند و این امر سبب شده بود تا میزان تولیدی کفش و تنوع آن بسیار بالا باشد و در تمامی فروشگاه ها و مغازه های کفش فروشی چندین نوع کفش دست دوز داخل یافت شود.
فروشنده باسابقه بازار کفاشان تبریز اشاره ای به تعطیلی یک به یک کارگاه های تولیدی کفش کرده و ادامه می دهد: اما هم اکنون بسیاری از فروشندگان تنها کالای خارجی به فروش می رسانند که البته در این میان فروشندگان نیز تقصیری ندارند زیرا به دلیل بسته شدن برخی کارگاه ها و کاهش آن ها به تعداد انگشتان دست به طور یقین از حجم تولیدات و تنوع کفش های تولید داخل کاسته شده است.
وی ادامه می دهد: اگر خواستار برند شدن در صنعت کفش هستیم باید در مقابل، تولیدی های خود را افزایش و تنوع جنس ها را بالا ببریم که البته بسیاری از تولیدکنندگان نیز از کمبود مواد اولیه و برخی مشکلات اقتصادی در کارگاه خود گله کرده و آن را عاملی برای کاهش تولیدات خود می دانند.
اجناس خارجی، شاد و جوان پسندانه تر از اجناس تولید داخل است
کارشناسان حوزه کفش تبریز یکی از علل رکود بازار این محصول برند را کم شدن تنوع در طرح و رنگ کفش های تولید داخل می دانند و شاید بتوان با گشتی کوتاه در بازار کفاشان تبریز و دیدن رنگ های قهوه ای و سیاه کفش های تولید داخل متوجه نظرات این کارشناسان شد.
این در حالی است که کفش های تولیدی کشور همسایه یعنی ترکیه با توجه به تنوع بالا و رنگ های شاد و جوان پسندانه، توانسته مشتری خود را در بازار تبریز بیابد.
یکی از کارشناسان عرصه کفش با اشاره ای به نبود طراحی مناسب در صنعت کفش تبریز به خبرنگار مهر می گوید: در بحث طراحی نتوانسته ایم پاسخگوی نیازهای مشتری باشیم و تنوع بالای اجناس خارجی نظر مشتریان را به خود جلب کرده و برای جلب نظر دوباره این افراد باید دست به تولیدات متنوع بزنیم.
علی محمدی با بیان اینکه باید سلیقه مخاطب را در تولید کفش در نظر گرفت، می گوید: تنوع محصول چه در طرح و رنگ، نیاز امروزی کفش های تولیدی داخل است زیرا قشر جوان به دنبال رنگ های شاد و جوان پسندانه هستند و نمی توان سلیقه مخاطب را در این موضوع در نظر نگرفت.
وی با تاکید بر ضرورت ورود دانشگاهیان برای به روز کردن طراحی های این صنعت می گوید: باید از علم روز برای طراحی های جدید کفش بهره ببریم که در این میان انتظار ایجاد رشته ای مرتبط در دانشگاه های استان و در پی آن انجام تحقیقات به روز برای یافتن الگویی خوب در جهت طراحی کفش را از این قشر داریم.
فعالان عرصه کفش تبریز پا به سن گذاشته اند
محمدی از پا به سن گذاشتن فعالان این عرصه اظهار نگرانی کرده و ادامه می دهد: اساتید مجربی در حوزه کفش تبریز فعالیت می کنند اما این اساتید به تدریج روبه سن گذاشته و مجبور هستیم برای سال های آینده به تربیت نیرو در عرصه تولید کفش اقدام کنیم.
کارشناس حوزه کفش می گوید: سال های نه چندان دور از تجربیات اساتید تبریزی در حوزه کفش استفاده می کردند اما هم اکنون بعد از گذشت چند سال مجبوریم به سراغ ترکیه ای ها برویم و از تجربیات اساتید و فعالان حوزه کفش آن ها بهره ببریم که این روند جای تعجب و البته تاسف دارد.
دولت برای حمایت از صنعتگران حوزه کفش وارد میدان شود
رییس اتحادیه کفاشان تبریز نیز در این میان از نبود حمایت های دولتی در حوزه کفش تبریز گله مند بوده و سهم تولیدکنندگان کفش از تسهیلات دولتی را صفر می داند.
علیرضا جباریان فام در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: اگر این عدم حمایت ها همچنان ادامه داشته باشد در آینده نه چندان دور، تبریز عنوان تولیدکننده بزرگ کفش ایران و حتی جهان را از دست داده و به عنوان یک وارد کننده بزرگ مطرح خواهد شد که این خطری برای کل تولیدکنندگان، فروشندگان و حتی مسئولان اقتصادی کشور و استان است.
وی در ادامه از راه اندازی موزه کفش تبریز نیز خبر داده و می گوید: این امر تا سال آینده به وقوع می پیوندد، همچنین از سوی دیگر در پی ثبت جهانی کفش تبریز در سازمان جهانی یونسکو هستیم.
بانک ها باید به فکر تولیدکنندگان داخلی باشند
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه با درصد سود کنونی تسهیلات بانکی نمی توان از تولیدکنندگان حمایت کرد، به خبرنگار مهر می گوید: بانک ها با درصد بالای سود تسهیلات خود راه را برای تولید کنندگان تنگ ترکرده اند و شاید به جرات گفت که با این درصد بالای تسهیلات هیچ تولید کننده ای نمی تواند از آن بهره ببرد.
رضا رحمانی ادامه می دهد: تولید کنندگان صنعت کفش تبریز هم همانند دیگر صنایع مهم استان دچار مشکلات بزرگی در نقدینگی شده اند که باید به داد این تولیدکنندگان رسید.
وی همچنین به ضرورت برندسازی برای کفش تبریز نیز اشاره ای کرده و می گوید: با وجود اینکه سالیان سال قطب کفش و چرم کشور و حتی جهان به دست تبریزی ها بوده است اما از سال های دور نسبت به موضوع برندسازی غافل بوده ایم که در این خصوص از تمامی صنعتگران این حوزه می خواهیم در این خصوص گام بردارند.
دیدن انبارهای پر از کفش تولید داخل و از سوی دیگر خودنمایی کفش های چینی و ترکیه ای در اکثر مغازه های کفش فروشی تبریز شاید برای فهمیدن مشکلاتی که کفش تبریز در سال های اخیر با آن مواجه شده است کافی باشد.
کفش تبریز که زمانی به عنوان برند این شهر معروف بوده، هم اینک به جای جولان دادن بیشتر در بازارهای خارجی در تلاش برای رقابت با کفش های چینی و ترکیه ای در بازار داخلی است و در این میان تمامی مسئولان، صنعتگران و حتی خود مردم باید به داد این صنعت بزرگ کشور برسند.