دو شرط حضور خودرو سازان خارجي در بازارهاي ايران

برداشته شدن تحريم‌هاي بين‌المللي ايران، دروازه‌هاي تجارت جهاني را رو به كشور باز مي‌كند. هرچند آمد و شد هيات‌هاي اقتصادي كشورهاي مختلف از ماه‌ها پيش آغاز شده، اما به نتيجه رسيدن پرونده هسته‌اي ايران بعد از 12 سال كشمكش بين‌المللي ايران را در آستانه تبديل شدن به يكي از آخرين بازارهاي بكر جهان قرار داده است.

در اين ميان كشورهاي مختلف با هيات‌هاي بلندپايه سياسي و اقتصادي روانه تهران مي‌شوند و به مذاكره و گفت‌وگو مي‌پردازند. آلمان اولين كشوري بود كه با حضور قائم‌مقام صدراعظم خود سفرهاي رسمي به ايران پس از توافق هسته‌اي را آغاز كرد. قرار است طي روزهاي آينده گروه‌هاي مختلف سياسي و اقتصادي نيز از فرانسه، اسپانيا، ايتاليا، اتريش، لهستان و برخي ديگر از كشورهاي اروپايي روانه ايران شوند.

ددر همين حال روز گذشته خبرگزاري فارس در گزارشي نوشته است كه در آستانه سفر فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه به ایران، حدود 10 تا 12 نفر از کارشناسان شرکت پژو فرانسه جلوتر از وزیر خارجه این کشور به ایران آمدند و در ایران خودرو مستقر شدند. بر این اساس کارشناسان شرکت پژو در برخی بخش‌های ایران خودرو از جمله ساپکو مستقر شده‌اند.

این اتفاق طی هفته جاری رخ داده و کارشناسان پژو قبل از انعقاد قرارداد بین ایران‌خودرو و این خودروساز فرانسوی به ایران آمده و کار خود را آغاز کرده‌اند. کارشناسان پژو در حالی پس از توافق هسته‌ای با دستپاچگی خود را به ایران رسانده‌اند که در بین هیأت اقتصادی آلمان هفته پیش به ایران سفر کرد، نمایندگانی از شرکت‌های فولکس واگن آلمان و مرسدس بنز حضور داشتند. 

نمایندگان پژو پیش قراولان فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه هستند که قرار است امروز به ایران سفر کند. فابیوس در حالی برای جبران ورشکستگی خودروسازان فرانسوی از طریق بازار ایران، به کشورمان سفر می‌کند که هنوز تکلیف ضرر و زیانی که از طرف این کشور اروپایی به اقتصاد ایران وارد شده، مشخص نشده است.

براساس اين گزارش به نظر می‌رسد نمایندگان پژو برای ربودن گوی سبقت از رقبای خود با دستپاچگی به ایران بازگشته‌اند و بر صندلی‌های سابق خود مستقر شده‌اند، صندلی‌هایی که با تشدید تحریم‌ها علیه ایران یک شبه آنها را ترک کردند، در آن زمان هم فرانسوی‌ها با دستپاچگی و به فرمان سیاسی مسئولان کشورشان از ایران خارج شدند. در شرایطی شاهد حضور دوباره فرانسوی‌ها در صنعت خودرو ایران هستیم که هاشم یکه‌زارع مدیرعامل ایران خودرو اخیراً از ادامه مذاکرات با پژو برای آغاز همکاری جدید خبر داده است. این در حالی است که مدیرعامل پژو هر گونه توافق دوباره برای تولید خودرو در ایران را منوط به رفع تحریم‌ها دانسته بود.

در همين حال روز گذشته دبیر انجمن خودروسازان در گفت‌وگو با ایلنا اظهار داشت: با توجه به اینکه راه‌ برای سرمایه‌گذاران خارجی در خصوص ساخت مشترک خودرو باز شده باید از این فرصت استفاده کرد. احمد نعمت‌بخش افزود: در حال حاضر ایران ظرفیت تولید یک میلیون خودروی سواری را با 80 میلیون جمعیت دارد و  ظرفیت مصرف خودرو در کشورهای حاشیه خلیج فارس و اطراف ایران نیز بسیار بالا است.

وي خاطر نشان کرد: خودروسازان خارجی برای پر کردن ظرفیت‌های خالی خود در تلاشند تا بازار ایران و منطقه را در دست گیرند. به گفته دبير انجمن خودروسازان؛ هم‌اکنون بهترین فرصت برای کسب امتیاز است. نعمت‌بخش همچنين در خصوص سرمایه‌گذاری تویوتا و میتسوبیشی در کشور نیز گفت: چندی پیش تعدادی از اعضای این دو شرکت به قصد سرمایه‌گذاری مشترک از منطقه آزاد چابهار  بازدید کردند و علاقه خود را برای تولید مشترک اعلام کردند.

وی گفت: یکی از مهمترین ضوابطی که برای تولیدات مشترک با شرکت‌های خارجی تعیین شده ، بهره‌گیری از تکنولوژی روز خودروسازی‌هاست و اینکه این خودروها بتوانند به لحاظ قیمت و کیفیت قابل رقابت بوده و متناسب با سیاست‌های بازار هدف ساخته شوند. نعمت‌بخش خاطرنشان کرد: یکی دیگر از ضوابط برای همکاری‌های مشترک ساخت 33 درصدی قطعات خودرو در داخل است تا قیمت‌ها ارزان‌تر و به صرفه‌تر شوند. او در خاتمه گفت: هرچند کالایی که در مناطق آزاد تولید می‌شود براساس قانون از تعرفه‌های گمرکی معاف هستند اما برای ورودآن کالا به سرزمین اصلی باید معادل ارزش افزوده آن تعرفه گمرکی بپردازند.

از طرف ديگر همچين رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران گفت: خودروسازان با رفع تحریم‌ها باید به سمت افزایش رقابت‌پذیری در تولید حرکت کنند و با همکاری و مشارکت با خودروسازان صاحب نام و برند خودروهایی تولید کنند که ضمن اینکه رضایت مصرف‌کنندگان داخلی را به دنبال دارد، موجب تقویت صادرات در این حوزه شود.

علی صدری افزود : امروز صنعت خودرو ایران نیازمند جذب سرمایه‌گذاران خارجی است قطعا در صورت هرگونه سرمایه‌گذاری شرکت‌های مطرح در حوزه خودروسازی و همکاری مشترک در تولید، صنعت خودرو ایران توسعه خواهد یافت. وی گفت: چنانچه درهای کشور به روی سرمایه‌گذاران و شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری مشترک گشوده شود باید در جهت ایجاد فضای رقابتی صورت گیرد تا در این میان بهترین شرکت‌ها انتخاب شده و مصرف‌کننده داخلی از بالاترین کیفیت‌ها متنبه شود. او خاطرنشان کرد: با رفع تحریم‌ها و امکان انتقال تکنولوژی تولید در بخش‌های مختلف صنعتی خصوصا صنعت خودرو و فعال‌سازی بخش‌های تحقیق و گسترش ارتباطات با سایر کشورهای صاحب صنعت می‌تواند در طراحی و عرضه خودروهای جدید نقش موثری داشته باشد.

صدري در ادامه با اشاره به قانون رفع موانع تولید و تاثیر آن بر بهبود فضای تولید کشور اظهار داشت: هر قانونی که در مجلس مصوب می‌شود چنانچه در قوه مجریه به درستی اجرا نشود هیچ كمكي به تولید کشور نخواهد کرد. این فعال صنعت و تولید کشور تاثیر رفع تحریم‌ها بر اقتصاد و تولید را از دوجنبه روانی و و اجرایی قابل بررسی دانست و اظهار داشت : با توافقات اخیر تا حدودی بخشی از فشارها و جنبه‌های روانی از مدیران بخش صنعت کشور جدا کرد. وي گفت: امروز کشور در مسیری  حرکت می‌کند که اگر این مسیر براساس توافقات صورت گرفته ادامه یابد قطعا رونق اقتصادی خوبی را در کشور شاهد خواهیم بود مشروط بر اینکه دیدگاه بخش خصوصی و دولت این مساله نباشد که همه مشکلات موجود را به تحریم‌ها مرتبط کند.

از طرف ديگر اسحاق مجيدزاده، كارشناس خودرو در گفت‌وگو با روزنامه تجارت مي‌گويد كه برداشته شدن تحريم‌هاي بين‌المللي و تسهيل واردات خودرو نيز مي‌تواند به صنعت خودروسازي كشور كمك كند. به گفته اين كارشناس خودرو؛ حضور خودروهاي خارجي در ايران به مانند يك زنگ خطر براي خودروسازان بزرگ كشور عمل كند و آنها را در مسير افزايش كيفيت محصولات خود به سمت جلو سوق دهد.

مجيدزاده با اشاره به ميزان بالاي نارضايتي از خودروهاي داخلي، ادامه داد: طي سال‌هاي گذشته اتفاق جديدي درباره افزايش كيفيت خودروسازان داخلي روي نداده و همين مساله موجب نارضايتي گروهي از مردم شده است. از طرف ديگر طي اين مدت مي‌بينيم كه خودروسازان همواره خواستار افزايش قيمت‌ها هستند و همين موضوع بازهم بيشتر بر نارضايتي‌ها دامن مي‌زند. اين كارشناس خودرو افزود: برداشته شدن تحريم‌هاي ايران با استقبال بسياري از كمپاني‌هاي خودروسازي جهان مواجه شده است و خودروسازان اروپايي براي حضور در بازار بكر ايران در حال رقابتي سخت با يكديگر هستند. بايد بپذيريم كه حضور خودروسازان خارجي در ايران اگر همراه با سرمايه‌گذاري و انتقال فناوري‌هاي روز باشد قطعا به سود كشورمان خواهد بود. با اين حال نبايد ايجاد بازارهاي صادراتي را نيز از ياد ببريم.

در همين حال روز گذشته هاشم یکه‌زارع، مديرعامل گروه خودروسازي ايران‌خودرو در نشست خبری خود با خبرنگاران در خصوص سرمایه‌گذاری‌های جدید آلمانی‌ها در صنعت خودروی ایران، گفت: پس از توافق هسته‌ای، هیات‌هایی به ایران سفر کرده‌اند که آلمان اولین تیم اقتصادی بود که برای حضور ابراز علاقه کرد و در حاشیه آن نیز مذاکراتی با دو شرکت خودرویی بنز و فولکس واگن در ایران صورت گرفت.

مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو افزود: شرکت بنز یکی از شرکت‌های قدری است که به واسطه موضوع تحریم، بازار ایران را ترک کرد که بر این اساس، اخیرا با بنز مذاکراتی صورت گرفته و این شرکت حاضر شده به صورت تمام‌قد وارد بازار ایران شود. وی تصریح کرد: دفتر بنز در ایران ظرف سه ماه آینده آغاز به کار خواهد کرد و براساس قرارداد ۱۰ ساله ای که با این شرکت منعقد خواهد شد، تولید خودروهای تجاری به زودی در ایران از سوی بنز آغاز خواهد شد.

مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو در ادامه در خصوص وضعیت انعقاد قرارداد ایران خودرو با شرکت پژو، خاطرنشان کرد: همزمان با ورود وزیر امور خارجه فرانسه، جلسه‌ای در وزارت صنعت معدن و تجارت برگزار خواهد شد که بنده هم در آن حضور دارم اما هیچ مقام خودرویی همراه با وزیر امور خارجه به ایران نخواهد آمد اما باید توجه داشت که پژو یک شرکت قدیمی است که فعالیت چند سال اخیرش در ایران منجر به فروش ۲۲ درصد از کل محصولات تولیدی آن در کشورمان شد، بنابراین بازار ایران یک بازار جذاب برای هر شرکتی و از جمله پژو است.

يكه زارع خاطرنشان کرد: پژو تا این لحظه نباید مطمئن باشد که قراردادش با ایران خودرو امضا خواهد شد و حتی اگر این قرارداد امضا شد، او شریک اول ما نخواهد بود، چرا که با توجه به ابراز علاقه شرکت‌های خارجی و منافع ملی، مذاکره با شرکت‌های مختلفی در دست انجام است که از بین آنها، ایران خودرو شریکی را انتخاب خواهد کرد که مقتدر، متعهد و دارای محصولات با تکنولوژی روز دنیا باشد، بنابراین پژو نباید از امضای قرارداد خود مطمئن باشد.

وي همچنين فولکس واگن را یک شرکت بزرگ آلمانی با شرکای مقتدر دانست و گفت: فولکس می تواند شریک خوبی برای ایران باشد و در مذاکرات هیات آلمانی نیز با این شرکت صحبت شد. يكه زارع اظهار داشت: سیاست ایران خودرو این است که با هر شرکتی که کار می‌کند، ساخت داخل و ایجاد مرکز تحقیقات مشترک را در دستور کار قرار دهد، ولی اینکه شریک فولکس واگن چه شرکتی است باید از سوی فولکس اعلام شود اما اگر ایران خودرو شریک او باشد، فولکس می‌تواند یکی از شرکای اصلی ایران خودرو هم باشد.