دنیای‌اقتصاد : بانک مرکزی آمارهای عملیات اجرایی سیاست پولی را به‌‌روز کرد. بر اساس اطلاعیه این بانک، موضع عملیاتی این نهاد سیاستگذاری در آخرین حراج برگزارشده براساس وضعیت نقدینگی در بازار بین‌‌بانکی همچون هفته‌های قبل، توافق بازخرید (ریپو) بود. بر این اساس، بانک مرکزی در حراج ۲۱شهریورماه اقدام به تزریق ۶۸هزار و ۷۷۰میلیارد تومان در قالب توافق بازخرید کرد. آمارها نشان می‌‌دهد که نرخ ریپو در حراج‌‌های شهریور دوباره افزایشی و به کانال ۲۱درصد وارد شد. بر این اساس نرخ توافق بازخرید در اولین حراج ماه آخر تابستان با افزایش ۵/ ۰واحد درصدی به ۲۱/ ۲۱درصد رسید و در حراج ۱۴شهریور این نرخ با اندکی کاهش در سطح ۲۱درصد ثابت ماند. در آخرین عملیات بازار باز نیز این نرخ همچنان در سطح ۲۱درصد باقی ماند. البته به‌‌رغم افزایش نرخ توافق بازخرید در شهریور نسبت به مرداد، مقدار ریپو در حراج‌‌های برگزارشده در آخرین ماه تابستان نسبت به آخرین حراج مرداد کاهشی بوده و به زیر ۷۰هزار میلیارد تومان رسیده است. بانک مرکزی همچنین تازه‌‌ترین نرخ سود در بازار بین بانکی را اعلام کرد و این نرخ مطابق آمار بانک مرکزی به ۸/ ۲۰درصد رسید.ا ین نرخ سیاستی برای ۵ هفته است که با شیب ملایم درحال افزایش بوده و به ۲۱درصد نزدیک می‌‌شود.
جزئیات عملیات بازار باز
بانک مرکزی در چارچوب مدیریت نقدینگی مورد نیاز بازار بین‌‌بانکی، عملیات بازار باز را به‌صورت هفتگی و موردی اجرا می‌‌کند. موضع عملیاتی این بانک (خرید یا فروش از طریق ابزارهای موجود) بر اساس پیش‌‌بینی وضعیت نقدینگی در بازار بین‌‌بانکی و با هدف کاهش نوسانات نرخ بازار بین‌‌بانکی حول نرخ هدف، از طریق انتشار اطلاعیه در سامانه بازار بین‌‌بانکی اعلام می‌‌شود. پس از انتشار اطلاعیه، بانک‌‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی می‌‌توانند در راستای مدیریت نقدینگی خود در بازار بین‌‌بانکی، نسبت به ارسال‌‌سفارش‌‌ها تا مهلت تعیین شده از طریق سامانه بازار بین‌‌بانکی اقدام کنند.
بانک مرکزی در تازه‌‌ترین گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی، جزئیات موضع عملیاتی خود را منتشر کرد. با توجه به پیش‌‌بینی بانک مرکزی از وضعیت نقدینگی در بازار بین‌‌بانکی، موضع عملیاتی بانک مرکزی در هفته اخیر همانند هفته‌های قبل توافق بازخرید بود. در آخرین عملیات اجرایی سیاست پولی که در 21شهریور اجرا شد، 18بانک و موسسه اعتباری غیربانکی در حراج شرکت کردند و بر اساس آمارهای منتشرشده ازسوی بانک مرکزی، این نهاد سیاستگذاری باتوجه به سفارش‌‌های ثبت‌‌‌شده بالغ‌‌بر 68 هزار و 700میلیارد تومان منابع به شبکه بانکی تزریق کرد. این مقدار ریپو نسبت به حراج قبلی 5/ 1هزار میلیارد تومان افزایش داشته اما نرخ ریپو هیچ تغییری نکرد و در همان سطح 21درصد باقی ماند.
بانک مرکزی از ابتدای سال جاری تاکنون 24مرحله عملیات بازار باز برگزار کرده و در این 24مرحله بالغ بر 1756هزار میلیارد تومان تزریق منابع در قالب توافق بازخرید یا ریپو انجام داده است و در این 24هفته ریپوی معکوس که به معنی جمع‌‌آوری نقدیگی از شبکه بانکی توسط بانک مرکزی است، انجام نگرفته است. این موضوع نشان می‌‌دهد که بانک‌‌ها دچار کسری منابع هستند و برای جبران این کسری اقدام به درخواست اعتبار ازطریق توافق بازخرید کرده‌‌اند. البته باید توجه داشت که ریپو با استقراض مستقیم از بانک مرکزی تفاوت دارد و درواقع نوعی استقراض غیرمستقیم و وثیقه محور از بانک مرکزی است.
تحلیل رفتار سیاستگذار
در دنیا به‌طور کلی، قرارداد بازخرید (ریپو) نوعی استقراض کوتاه‌مدت برای معامله‌گران اوراق بهادار دولتی است. درباره ریپو، یک فروشنده اوراق بهادار دولتی را معمولا به‌صورت یک‌شبه به سرمایه‌گذاران می‌‌فروشد و روز بعد آنها را با قیمت کمی بالاتر بازخرید می‌‌کند. آن تفاوت کوچک در قیمت، نرخ بهره ضمنی یک‌شبه یا همان نرخ ریپو است. ریپو معمولا برای افزایش سرمایه کوتاه‌مدت استفاده شده و همچنین ابزار رایج عملیات بازار باز بانک مرکزی است. هنگامی که نرخ سود بین‌‌بانکی کاهش می‌‌یابد، مانده ریپو باید افزایش یابد چون بانک‌‌ها برای تامین منابع موردنیاز خود بیشتر به این بازار مراجعه می‌‌کنند.
