با گذشت ۱۲ روز از آغاز دور جدید گفت‌وگوهای هسته‌‌‌ای در وین، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه با اشاره به دیدگاه مشترک مسکو و پکن درباره احیای توافق هسته‌‌‌ای با ایران که دولت قبلی آمریکا از آن خارج شد، از «پیشرفت و تمایلی واقعی از سوی تهران و واشنگتن برای توافق در وین» خبر داد؛ همچنین جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه در کنفرانس خبری مشترک با ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه گفت که «امکان دستیابی به توافق با ایران» در مذاکرات وین وجود دارد.
به گزارش بانکداری ایرانی، همزمان آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا ضمن تعیین ضرب‌‌‌الاجل ساختگی برای مذاکرات گفت که ما هنوز باور داریم اگر بتوانیم در هفته‌‌‌های آینده- نه در ماه‌‌‌های آینده- به برجام برگردیم، این بهترین اقدام برای امنیت ما و همچنین امنیت شریکان و متحدانمان در منطقه خواهد بود.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در کنفرانس خبری سالانه خود درباره مذاکرات جاری در وین گفت: «در مورد مساله هسته‌‌‌ای ایران، خوش‌بینی بیشتری دارم زیرا پیشرفت و تمایلی واقعی از سوی ایران و آمریکا برای درک نگرانی‌های یکدیگر و یافتن راهی برای حل این نگرانی‌ها از طریق یک توافق جامع وجود دارد و برجام نیز یک توافق جامع است.» به گزارش خبرگزاری فارس، لاوروف با اشاره به اینکه مذاکرهکنندگان مجربی در وین حضور دارند که جزئیات دقیقی را مورد بررسی قرار داده‌‌‌اند و پیشرفتی که حاصل شده بسیار زیاد است ابراز امیدواری کرد که همین روند ادامه یافته و توافق حاصل شود. به گزارش «ایرنا» وی در ادامه گفت: «برای این امر لازم است شرکای ایرانی همچنان به‌طور حداکثری واقع بین باشند و با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کنند و طرف آمریکایی نیز خویشتندار باشد.» این مقام روسی ادامه داد که طرف‌‌‌های غربی مذاکرات نباید تنش روانی ایجاد کنند و دیپلماسی خالص موردنیاز است. لاوروف درباره شروط غرب برای تداوم مذاکرات نیز توضیح داد: «خدا را شکر زمانی که غربی‌‌‌ها شروطی را برای ادامه یافتن برنامه هسته‌‌‌ای ایران گذاشتند توانستیم اوضاع را مدیریت کنیم که از جمله این شروط می‌توان به محدودیت برنامه موشکی ایران اشاره کرد که در برجام به آن اشاره‌‌‌ای نشده بود و همچنین شروطی نیز درباره رفتار ایران در منطقه گذاشته شده بود و ما با این شروط مخالف بودیم زیرا بحث ما برجام است که از سوی شورای امنیت تایید شده است.»
راهکار مسکو برای رفع نگرانی‌های موشکی
لاوروف با بیان این موضوع که می‌‌‌خواهیم طرف‌‌‌ها از چارچوب برجام فراتر نروند، تاکید کرد: «این را می‌‌‌دانیم که نگرانی‌هایی نیز بین کشورهای منطقه و فراتر از آن وجود دارد که بهتر است در نشست‌‌‌های امنیتی از جمله کنفرانس امنیتی خلیج‌فارس بررسی شوند. این نشست‌‌‌ها باعث نزدیک شدن ایران و کشورهای عرب خواهد شد و در این نشست‌‌‌ها ایران موضوع نشست نخواهد بود و هر کشوری نگرانی‌های خود را مطرح خواهد کرد. فقط ایران نیست که موشک دارد و کشورهای عربی نیز در حال توسعه برنامه موشکی خود هستند.»
سفر رئیسی به مسکو بسیار مهم است
وزیر خارجه روسیه در بخش دیگری از سخنانش، سفر سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان به مسکو را «حائز اهمیت» خواند و درباره این سفر گفت: «این سفر کوتاه اما مهم است. زمان آن رسیده است که تعاملات که عموما نزدیک و منظم است و قربانی ویروس کرونا شده است در بالاترین سطح ازسرگرفته شوند. » وی افزود: «اهمیت این بازدید در وهله اول لزوم برآورد دستورکار کلی با توجه به تغییرات انجام گرفته در ریاست‌جمهوری ایران است.»
مخالفان برجام فعال‌‌‌تر شده‌‌‌اند
همچنین نماینده روسیه در مذاکرات وین روز گذشته با اشاره به فعال‌‌‌تر شدن مخالفان برجام در پی پیشرفت مذاکرات وین، گفت «هدف تمام طرف‌‌‌ها احیای توافق هسته‌‌‌ای و لغو تحریم‌هاست.» به گزارش خبرگزاری فارس، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، بار دیگر بر عزم کشورهای حاضر در مذاکرات وین برای حصول نتیجه تاکید کرد. اولیانوف در صفحه توییتر خود نوشت: « با پیشرفت در مذاکرات وین، مخالفان برجام هم در فضای عمومی فعال‌‌‌تر و تحریک آمیزتر میشوند.» وی با تاسف‌‌‌انگیز و بی‌‌‌معنی خواندن ادعاهای مخالفان برجام، تاکید کرد: «هدف اکثریت مطلق کشورها از جمله ۱+۴، احیای توافق هسته‌‌‌ای و لغو تحریم‌هاست.»
اتحادیه اروپا: امکان دستیابی به توافق با ایران وجود دارد
همزمان جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه در کنفرانس خبری مشترک با ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه با اشاره به ایجاد «فضای بهتر» در مذاکرات وین گفت که «امکان دستیابی به توافق با ایران» در مذاکرات وین وجود دارد. وی ادامه داد: «به نظرم ما داریم به پایان فرآیند بسیار طولانی می‌رسیم که من و همکارانم را مشغول کرده بود.» به گزارش خبرگزاری فارس، لودریان نیز در این کنفرانس خبری به مذاکرات رفع تحریم‌های ایران در وین اشاره کرد و گفت: «در صورتی که پیشرفت سریعی در مذاکرات با ایران حاصل نشود، تحریم‌ها برداشته نخواهد شد.»
انتقاد بلینکن از تصمیم برجامی ترامپ
از سوی دیگر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا برای چند بار تصریح کرد که تصمیم دولت پیشین آمریکا برای خروج از برجام جزو بدترین تصمیم‌‌‌های سیاست خارجی آن کشور بود. به گزارش خبرگزاری فارس، بلینکن که با رادیو «ان.پی. آر» گفت‌‌‌وگو می‌کرد در پاسخ به سوال مجری مبنی بر اینکه آمریکا چگونه قصد دارد حرکت ایران برای دستیابی ایران به «سلاح هسته‌‌‌ای» را متوقف کند، مدعی شد: «ما آنها را متوقف کرده بودیم. توافق هسته‌‌‌ای که چند سال پیش در دولت اوباما حاصل شد برنامه هسته‌‌‌ای ایران را مهار می‌کرد.» وزیر خارجه آمریکا در ادامه مصاحبه با ان‌‌‌پی‌‌‌آر گفت: «یکی از بدترین اقدامات در سیاست خارجی اخیر آمریکا خروج از آن توافق بود که در نتیجه آن، ما الان در موقعیت چالش‌‌‌انگیزی قرار داریم که به جای حاصل شدن توافقی جدید و اصطلاحا بهتر، ایران برنامه هسته‌‌‌ای خودش را به صورتی خطرناک پیش برده است.»
بازگشت به توافق؛ بهترین اقدام
بلینکن با اشاره به مذاکرات جاری در وین گفت: «ما هنوز باور داریم اگر بتوانیم در هفته‌‌‌های آینده - نه در ماه‌‌‌های آینده- به برجام برگردیم، این بهترین اقدام برای امنیت ما و همچنین امنیت شریکان و متحدانمان در منطقه خواهد بود. اما وقت بسیار بسیار کوتاه است.» وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه مدعی شد: «ایران دارد به نقطه‌‌‌ای می‌رسد که بتواند در مدت زمانی بسیار بسیار کوتاه مواد شکافت‌‌‌پذیر لازم را برای ساخت یک بمب هسته‌‌‌ای تولید کند. همزمان، آنها دارند پیشروی‌‌‌هایی انجام می‌دهند که به عقب برگرداندن آنها دشواری‌‌‌های فزاینده‌‌‌ای خواهد داشت، چون آنها دارند چیزهای جدید یاد می‌‌‌گیرند و کارهای جدید انجام می‌دهند.» بلینکن در ادامه بازهم بر ضرب‌‌‌الاجل‌‌‌های ساختگی تاکید و اضافه کرد: «بنابراین، چند هفته باقی مانده تا ببینیم آیا می‌توانیم به پایبندی دوجانبه [برجام] برگردیم یا خیر. این بهترین نتیجه برای امنیت آمریکا خواهد بود اما اگر نتوانیم این کار را انجام دهیم گزینه‌‌‌ها و گام‌‌‌های دیگر را با هماهنگی کشورهای ذی‌ربط بررسی می‌‌‌کنیم.» با این حال، نمایندگان ایران در مذاکرات وین تصریح کرده‌‌‌اند برای تهران نتیجه مهم‌تر از زمان است.
رایزنی‌‌‌های فشرده در وین
شهر وین پایتخت اتریش روز جمعه ۲۴ دی نیز میزبان ادامه گفت‌‌‌وگوها بین ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به همراه هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام در سطوح و فرمت‌‌‌های مختلف بود. در این راستا روز گذشته جلسه دوجانبه علی باقری، مذاکره‌‌‌کننده ارشد کشورمان و انریکه مورا هماهنگکننده گفت‌‌‌وگوها در وین برگزار شد.
بازگشت موقت مذاکرهکنندگان ارشد
بر اساس تفاهم انجام‌شده میان روسای هیات‌ها، «مذاکرهکنندگان ارشد ایران و سه کشور اروپایی» عصر روز گذشته برای انجام امور مربوط به سمت‌های سیاسی خود و برخی مشورت‌ها، موقتا به مدت دو روز به پایتخت‌های خود بازگشتند. به گزارش «ایسنا»، با وجود این، مذاکرات کارشناسی همچنان بدون وقفه ادامه خواهد یافت و بازگشت مذاکرهکنندگان ارشد به معنی توقف دور هشتم مذاکرات نیست.
