باید یا در انتظار تحقق وعده های نصف و نیمه و گاه شعارگونه جبران خسارت واحدهای کرونا زده بمانند، یا تعطیل کنند و یا با حداقل فعالیت و تعدیل نیرو با حقوقی بخور و نمیر منتظر نسخه شفابخش دانشمندان برای از بین بردن کرونا بمانند.
یک کارشناس اقتصادی در اردبیل بر این باور است که ابتدا باید مشخص شود که کدام فعالیت‌ها و به چه میزان در پی شیوع این ویروس متضرر شده‌اند تا از آنها حمایت‌های مالی لازم صورت بگیرد و تا زمانی که اطلاعات دقیقی در این خصوص مشخص نباشد، نمی‌توان از پیشنهاداتی برای حمایت از آسیب دیدگان ارائه داد زیرا حمایت‌ها به میزان خسارت بستگی دارد تا بتوان از حدود و نوع نیازهای افراد آسیب دیده از شیوع این ویروس آگاه شد.
وی با یادآوری اینکه شیوع کرونا رکود بسیاری از کسب و کارها، مخصوصاً کسب و کارهای خرد را به دنبال داشته است، ادامه داد: برخی از دستگاه های حمایتی دولتی و تشکل های مردم نهاد از قبیل هیات های مذهبی و انجمن های خیریه اجتماعی، برای جبران خسارت ها، پیشنهادات و شعارهایی از قبیل پرداخت هزینه های برق، آب، گاز، عوارض عقب افتاده مردم و وام‌های بدون بهره یا کم بهره، اختصاص اعتبارات طرح های جاری و اختصاص خط اعتباری توسط بانک مرکزی، پرداخت یارانه کرونایی، پرداخت تسهیلات به تولیدکنندگان بخش واقعی اقتصاد و پرداخت بخشی از بهره تسهیلات توسط دولت به عنوان یارانه تسهیلات مطرح کرده اند اما اینکه آیا واقعا آسیب دیدگان اصلی و خانوارها کمک های این چنینی را دریافت کرده اند یا خیر، شفاف سازی نشده است.
اسماعیل صبوری در گفت و گو با ایسنا اضافه می کند: در استان اردبیل بخش عظیمی از کسب و کارها در زنجیره ارزش آفرینی بخش خدمات گردشگری قرار دارند؛ با کاهش مراجعات حضوری در اماکن عمومی طی ماه پایانی سال که عمدتاً روزهای پررونقی برای کسب و کارهای خرد و کارگران فصلی است و نیز در 6 ماهه اول سال که مصادف با ورود گردشگران داخلی و خارجی به مناطق مختلف و شهرستان های استان است، به فعالان بخش های گردشگری و تجاری آسیب‌های جدی وارد کرده است.
رئیس مرکز علمی کاربردی مدیریت صنعتی اردبیل تاکید کرد: در دورانی که یک چنین بیماری شکل اپیدمی(همه گیری) به خود گرفته، اخذ اطلاعات دقیق از میزان خسارت اقتصادی وارد شده به مردم باید یکی از اولویت‌های دستگاه های متولی برای جبران آن باشد.
وی ادامه داد: ابتدا باید مشخص شود که کدام فعالیت‌ها و به چه میزان در پی شیوع این ویروس متضرر شده‌اند تا از آنها حمایت‌های مالی لازم صورت بگیرد و تا زمانی که اطلاعات دقیقی در این خصوص مشخص نباشد، نمی‌توان از پیشنهاداتی برای حمایت از آسیب دیدگان صحبت کرد زیرا حمایت‌ها به میزان خسارت بستگی دارد تا بتوان از حدود و نوع نیازهای افراد آسیب دیده از شیوع این ویروس آگاه شد.
هوشمندسازی فعالیت‌ها از پیشنهادات اقتصاددانان برای خروج کسب و کارها از وضعیت ایجاد شده است
صبوری با بیان اینکه در این شرایط باید به جز یارانه همیشگی، یک یارانه کرونایی هم برای حمایت از افراد آسیب دیده از شیوع کرونا در نظر گرفته شود، اضافه کرد: برخی از اقتصاددانان اقدام لازم برای خروج از وضعیت ایجاد شده برای اقتصاد را در هوشمندسازی فعالیت‌ها دانسته و معتقدند که مسئولان باید سعی کنند تا ابلاغیه بدهند که فعالیت‌هایی که به صورت سنتی انجام می‌شوند، از این پس و در صورت امکان به صورت الکترونیکی خدمات دهی کنند.
صاحبان کسب و کارها نمی دانند تعطیلی کسب و کارها تا چه زمانی ادامه خواهد داشت
یک کارشناس مدیریت مالی و مدرس دانشگاه های اردبیل نیز گفت: بسیاری از صاحبان صنایع در ماه های اسفند، فروردین، اردیبهشت و برخی از کسب و کارها حتی تا به امروز نیز خسارت های جبران ناپذیری متحمل شدند.
رقیه افشاری در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه نکته قابل توجه این است که صاحبان کسب و کارها نمی دانند که این شرایط یعنی عدم سوددهی و تعطیلی کسب و کارها تا چه زمانی ادامه خواهد داشت، می افزاید: برای جلوگیری از این آسیب ها در وهله اول رعایت کامل پروتکل های بهداشتی در تمام کسب و کارها الزامی است و با توجه به اینکه در چنین شرایطی اغلب افراد خریدهای خود را به آینده موکول کرده اند نشان می دهد که نیاز وجود دارد اما به تعویق افتاده است.
تشویق کسب و کارها به فروش اینترنتی می تواند اقتصاد کشور را تا حدودی به چرخش در بیاورد
وی با بیان اینکه عدم تعطیلی واحدهای تولیدی و خدماتی در کنار رعایت موازین بهداشتی و تشویق کسب و کارها به فروش اینترنتی و رسانه ای کردن این روش می تواند اقتصاد کشور را تا حدودی به چرخش در بیاورد، ادامه می دهد: در نظر گرفتن تخفیف برای کالاهای ایرانی و حمایت دولت از تولید کننده ها از جمله راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب های اقتصادی کرونا است.
افشاری ادامه داد: از آنجایی که استان اردبیل به خاطر شرایط آب و هوایی و داشتن آب های گرم به عنوان یک استان گردشگر به حساب می آید بنابراین تعطیلی آبگرم ها ضربه محکمی به اقتصاد استان وارد می کند. پیشنهاد می شود که آبگرم ها با رعایت پروتکل های بهداشتی و تست های قبل از ورود به این مکان ها به فعالیت خود ادامه دهند و با در نظر گرفتن کارت های تخفیف برای هتل ها و آبگرم های معدنی شرایط را نسبتا به روال عادی برگردانند.
این کارشناس مدیریت مالی اضافه کرد: برای زندگی بهتر در این دوران و پس از کرونا باید سبک زندگی جدیدی آموخت و بتوان با کرونا زندگی کرد و با مدیریت کرونا مسیر رونق جدیدی را نیز برای جامعه فراهم آورد.
الکترونیکی کردن اقتصاد یک پیشنهاد راهبردی است
همانطور که افشاری اشاره کرد کرونا سبک جدید از زندگی را پایه گذاری کرده است بنابراین احیا و سرپا نگه داشتن اقتصاد هم نیازمند بکارگیری سبک جدید فعالیت اقتصادی است و در این زمینه الکترونیکی و اینترنتی کردن اقتصاد می تواند پیشنهاد راهبردی در شرایط فعلی باشد.
صبوری، مدرس دانشگاه های اردبیل و رئیس مرکز علمی کاربردی مدیریت صنعتی اردبیل با اشاره به اینکه ایجاد بسترهای لازم برای تحقق شهر هوشمند و الکترونیک یا دولت الکترونیک نکته قابل توجه و تامل در این زمینه است، تصریح کرد: در این شرایط حضور دولت الکترونیک قدرتمند می‌توانست از بروز بسیاری از مشکلات و آسیب‌های ایجاد شده بر اثر شیوع این ویروس جلوگیری کند که متاسفانه غافلگیری کل بخش های اقتصادی و اجتماعی کشور و تعطیلی ها و بازگشایی های مکرر و بدون برنامه، نشان داد که دولت هنوز تا رسیدن به الکترونیکی کردن امور و فعالیت‌ها فاصله دارد و باید برای رسیدن به آن تلاش بیشتری صورت بگیرد.
صبوری با بیان اینکه تجربه 6 ماهه کرونایی در کشور و جهان نشان از این دارد که بعد از این باید توجه بیشتری به کسب و کارهای الکترونیکی یا الکترونیکی کردن کسب و کارها بشود تا در شرایط بحرانی همچون شیوع کرونا، بتواند جای خالی نقش فعالیت‌های تولیدی به شکل سنتی را بگیرد تا در این مواقع ضربه کمتری به اقتصاد خانوارها و کسب و کارهای خرد جامعه وارد بشود، ادامه می دهد: البته هیچ یک از این برنامه ها و اقدامات در کوتاه مدت عملی نبوده و حتی در برخی موارد امکانپذیر نمی باشد و مطمئن ترین روش و متد قابل اتکا برای جلوگیری از آسیب های کرونا، رعایت کامل توصیه ها و پروتکل های بهداشتی مسئولین امر در کنار انجام فعالیت های روزمره اقتصادی اجتماعی و یا به عبارت دیگر کنار آمدن و همزیستی با کرونا تا زمان دستیابی به واکسیناسیون همگانی است.
اقتصاد اردبیل نیازمند تدابیر ویژه، کارسازی و عملیاتی است تا از این پیج تاریخی بتواند عبور کند وگرنه ممکن است دچار سرنگونی تاریخی شود و این کار محقق نمی شود مگر به مدد استفاده از نظرات اندیشمندان و پیاده سازی آن.
گزارش از: توحید مهدوی علی بابالو
