کامران ندری کارشناس پولی و بانکی در گفتوگو با
فارس، در مورد رکوردهایی که این روزها در بورس شکسته میشود، اظهار داشت: با کاهش نرخ سپردههای کوتاه مدت و بلند در بانکها، با حرکت نقدینگی از بانکها به سمت بورس بودیم که این مساله میتواند در آینده نزدیک سبب شکل گیری نوع سومی از نقدینگی شود.
ندری با اشاره به سپردههای مردم در بانکها که در حال تبدیل شدن به سهام شرکتها در بورس است، ادامه داد: سپردههای مردم در بانکها تا پیش از این علاوه بر وسیله مبادله به عنوان ذخیره ارزش نیز محسوب میشد، اما در حال حاضر این سپردهها به سهام تبدیل شده و با توجه به نقدشوندگی بالای بورس، شاهد شکل نوع سوم از نقدینگی هستیم.
*تولید نقدینگی در بورس
وی تصریح کرد: تاکنون دو نوع نقدینگی توسط بانک مرکزی و بانکها در کشور تولید می شد که بانک مرکزی میتوانست به تغییر نرخ سود بانکها و تغییر نرخ بهره بین بانکی تورم این نقدینگی ایجاد شده را کنترل کند، اما امروز شاهد تولید نقدینگی توسط بورس هستیم که کمترین اثر آن افزایش تورم است. در گذشته نگرانی اقتصاددانان به دلیل ایجاد و رشد پول و شبه پول در نظام بانکی بود، اما هم اکنون این نقدینگی در حال تولید در بازار سرمایه بوده و خودش می تواند مشکلات فراوانی را به وجود بیاورد
وی تصریح کرد: سهامی که طی ماههای گذشته 200 درصد رشده داشته، سبب تولید نوعی نقدینگی شده که به سمت بازارهای دیگر مانند مسکن، ارز، خودرو و طلا سرایت میکند و یک موج تورمی را برای کشور به وجود میآورد.
این کارشناس پولی و بانکی تبدیل سهام شرکتهای بورسی به عنوان دارایی را اتفاق این روزها دانست و افزود: رشد سرسام آور قیمت دلار و طلا ناشی از رشد بی رویه شاخص بورس است که سبب شده است، شبه پول به پول تبدیل شده و اولین تاثیر این ماجرا رشد تورم در کشور است.
ندری با اشاره به حجم نقدینگی تولید شده توسط بانکها و حرکت آن به سمت بازار سرمایه طی ماه های گذشته، تاکید کرد: این نقدینگی تقاضای کاذبی را به وجود می آورد که وارد هر بازاری از جمله مسکن، طلا، ارز و خودرو شود، سبب رشد بی رویه قیمتها در آن بازار خواهد شد.
این کارشناس پولی و مالی تبدیل سریع سهام به پول را یکی از دلایل تورم زا بودن رشد بی رویه بورس دانست و ادامه داد: در گذشته بورس تابعی از سایر بازارها بود؛ اما امروز شاهد شکل گیری نوعی رابطه جدید براساس بازدهی بورس و تاثیر آن بر سایر بازارها هستیم که این رشد علاوه بر رشد آن بازارها به دلیل سایر عوامل است.
وی با اشاره به اینکه اگر رشد بورس بتواند به بخش حقیقی اقتصاد راه پیدا کند می تواند مشکل تولید را برطرف کند، تصریح کرد: رشد و رونق ظاهری که در بازار سرمایه ایجاد شده، نه تنها بر بخش حقیقی اقتصاد و تولید تاثیری نداشته، بلکه باعث نوعی انتطار و بازدهی از بازار سرمایه شده که در آینده شاهد افزایش انتظارات تورمی نیز خواهیم بود.
ندری اضافه کرد: در این شرایط، کار برای همه بخشهای اقتصادی سخت شده و بانک مرکزی هم در صورتی می تواند تا حدودی این موج تورمی را کنترل کند که نرخ بهره افزایش پیدا کند. البته بانک مرکزی طی روزهای گذشته برای اجرای این هدف نرخ بهره بین بانکی را 3 درصد افزایش داده و به 13 درصد رسانده است.
این کارشناس پولی و مالی در پایان گفت: البته تجربه نشان داده اثرگذاری افزایش نرخ بهره بانکی زمان بر بوده و در کوتاه مدت نمیتوان به آن دل خوش کرد و بخش عمده ای از انتظارات تورمی ایجاد شده در بازار، به شکل افزایش قیمت در ماههای آینده خود را نشان میدهد.