شاید یکی از ماه‌هایی که نام استان کردستان در هرجای کشور شنیده می‌شود بهار؛ به واسطه تولید توت فرنگی باکیفیت باشد اما متاسفانه کارشناسان درخصوص اینکه کردستان جایگاه برتر خود را در تولید این میوه سرخ خوشمزه از دست دهد هشدار می‌دهند.
ایسنا / استان کردستان با مساحت ۲۹ هزار و ١۳۷ کیلومتر مربع یکی از قطب‌های تولید توت فرنگی در کشور محسوب می‌شود که توانسته چند سال پیاپی مقام اول تولید در کشور را به خود اختصاص دهد.
توجه به تولید محصولات کشاورزی به عنوان یکی از پتانسیل‌های استان کردستان می‌تواند نقش بسزایی در اشتغالزایی و تولید ارزش افزوده داشته باشد. هر ساله حدود ۴۵ هزار تن معادل ۶۰ درصد از تولید کشور توت فرنگی مرغوب در کردستان تولید می‌شود که می‌توان با برنامه‌ریزی کاربردی و با پشتوانه، کردستان را به یکی از قطب‌های تولید توت فرنگی در خاورمیانه تبدیل کرد.
بزرگترین مشکل توت فرنگی‌کاران فروش محصول است
اما متاسفانه چندسالی است که تولید استان در حدود مشخصی ثابت مانده است و از لحاظ قیمت نیز به مانند گذشته برای توت فرنگی‌کاران سودآوری ندارد؛ نادر مولایی، یکی از توت فرنگی‌کاران نمونه استان در سال‌های گذشته بوده است وی که حدود ۲ هکتار زمین زیر کشت توت فرنگی در روستای چناره شهرستان سنندج دارد، می گوید که سالانه حدود ۷۰ تا ۸۰ تن توت فرنگی از زمین خود برداشت و روانه بازار می‌کند.
وی عمده مشکل توت فرنگی‌کاران را فروش محصول خود دانست و اظهار کرد که کشاورزان و باغداران وقت و توجه خود را تنها می‌توانند روی مقوله تولید باکیفیت بگذارند و فروش محصول نیاز به تجربه و وقت کافی دارد.
مولایی تصریح کرد: همه کشاورزان توجه خود را روی تولید محصول متمرکز می‌کنند و فروش محصولات خود را به میادین بار و دلالان می‌سپارند.
وی عملکرد جهاد کشاورزی را با توجه به امکانات استانی مناسب دانست و عنوان کرد که مسئولان جهاد کشاورزی باید توجه بیشتری به توت فرنگی‌کاران داشته باشند.
مولایی با اشاره به شرایط مطلوب آب و هوایی امسال و نبود آفات امراض در مزارع توت فرنگی ادامه داد که محصول امسال خود را در ابتدا با قیمت هر کیلو ١۳ هزار تومان و هم اکنون با ۶ هزار تومان به فروش می‌رساند.
ورود دلالان به صادرات توت فرنگی
فریدون عظیمی، یکی دیگر از توت فرنگی‌کاران نمونه استان که ساکن سراب قامیش سنندج است معتقد است محصول امسال از لحاظ کیفیت بسیار مناسب بوده ولی در بازار فروش سودآوری و قیمت قابل قبولی نداشته است.
وی خاطرنشان کرد که قیمت هر بسته کارتن مناسب بسته‌بندی توت فرنگی نسبت به سال گذشته بسیار افزایش یافته و این درحالی است که کیفیت و حتی کمیت آن کاهش یافته به طوری که در هر بسته پنجاه‌تایی چند کارتن کمتر در بسته وجود دارد.
عظیمی گفت: حتی بسته‌های هزارتایی کاسه نیز کامل نیستند و تعداد زیادی از کاسه‌ها در بسته بندی وجود ندارد و یا ناقص است.
وی بسیار پیگیر بحث صادرات توت فرنگی بوده ولی تاکنون نتوانسته در این زمینه موفقیتی کسب کند.
عظیمی ادامه داد که هیچکدام از مسئولان تمایلی به صادرات توت فرنگی ندارند و در این راستا از توت فرنگی‌کاران حمایت نمی‌کنند و تنها تعدادی دلال در مرز باشماق هستند که روزانه چند خودرو نیمه سنگین توت فرنگی را روانه بازار عراق می‌کنند.
وی با اشاره یه اینکه جشنواره توت فرنگی شیان تنها هیچ نفعی قابل لمسی برای توت فرنگی‌کارها نداشته اظهار کرد: بارها مسئولان جهاد کشاورزی جلسات متعدد و طولانی مدت را برگذار کرده‌اند اما متاسفانه عملا هیچ خروجی و نفعی برای توت فرنگی‌کارها نداشته است و تمام قول و وعده‌ها در حد حرف باقی مانده است.
فروش تازه توت فرنگی پرسودترین روش است
ناصح قادری، عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان با بیان اینکه سود اصلی توت فرنگی برای فعالان این عرصه درصورتی است که محصول خود را تازه بفروشد تصریح کرد که فروش محصول به کارخانجات فراوری قطعا به اندازه فروش تازه توت فرنگی برای کشاورزان سوددهی ندارد.
وی افزود که در مرحله فرآوری توت فرنگی می‌توان اشتغالزایی کرد و ارزش افزوده نیز متعاقبا حاصل می‌شود.
این عضو هئیت علمی دانشگاه کردستان با اشاره به اینکه یکی از مشکلات اصلی کشت توت‌فرنگی انتخاب رقم مناسب برای کشت است و دو رقم کشت شده در چند سال اخیر شامل پاروس و کویین الیزا است عنوان کرد: در خصوص بی‌طعم بودن توت فرنگی تولید شده در مزارع؛ اگر مدیریت صحیح و اصولی بر مزرعه حاکم باشد توت فرنگی‌ها تا این اندازه بی مزه نخواهند شد و البته استفاده از رقم‌های جدید می‌تواند در افزایش بهره‌وری و خوش طعم بودن توت فرنگی بسیار موثر باشد.
توت فرنگی در کردستان آینده روشنی نخواهد داشت
وی با بیان اینکه یکی دیگر از معضلات کشت توت‌فرنگی در کردستان عدم انتخاب صحیح محل کشت است ادامه داد که عمدتا زمین‌های کشاورزی در کردستان کوچک بوده و امکان مکانیزاسیون در آن‌ها وجود ندارد و تداوم استفاده از روش‌های سنتی، توسعه کشت توت‌فرنگی در کردستان آینده روشنی نخواهد داشت.
قادری معتقد است که اگر قطعات زیرکشت توت‌فرنگی در کردستان بزرگ نشود و مکانیزاسیون صورت نپذیرد کردستان در آینده مقام اول در تولید توت‌فرنگی را در کشور از دست خواهد داد.
وی با اشاره به اینکه یکی از کشورهای صادرکننده مهم توت فرنگی در جهان، ترکیه با تولید سالانه ۴۵۰ هزار تن است، خاطرنشان کرد که یکی علت‌های توسعه کشت توت فرنگی در ترکیه اختصاص زمین‌های مناسب و استفاده از روش‌های مکانیزه است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان گفت: متاسفانه تمام تولید توت فرنگی استان تنها در یک بازه زمانی صورت می‌گیرد که این موضوع سبب کاهش قیمت و درنتیجه کاهش سوددهی برای کشاورزان می‌شود باید توجه داشت که در کشورهای مهم تولیدکننده توت فرنگی، تولید در طول سال پراکنده است و تنها در ماه‌هایی بیشینه تولید وجود دارد.
وی یکی از روش‌های تولید مداوم توت فرنگی را تولید خارج از فصل با استفاده از واحدهای گلخانه‌ای کوچک دانست و افزود که پرداخت وام بلند مدت و با سود کم می‌تواند کشاورزان را برای احداث گلخانه‌های کوچک ترغیب کند که با این کار تولید توت فرنگی در کردستان رونق چشمگیری خواهد یافت.
بسته‌بندی نامناسب توت فرنگی رغبت خریداران را کاهش می‌دهد
قادری با بیان اینکه یکی از چالش‌های عمده توت فرنگی‌کارها بحث فروش است تصریح کرد که درخصوص بسته‌بندی توت فرنگی مشکل بسزایی داریم و قرار دادن این محصول در کاسه‌های پلاستیکی بسیار نامناسب است.
وی عدم بسته‌بندی مناسب و استفاده از وسایل حمل‌ونقل نامناسب را موجب کاهش کیفیت توت فرنگی که به میادین بار رفته می‌شود دانست و عنوان کرد: بسته‌بندی نامناسب رغبت مصرف کننده را برای خرید محصول کاهش می‌دهد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان معتقد است که فروش مناسب و درنتیجه سودهی سرشار از تولید توت‌فرنگی، کشاورزان را به سرمایه‌گذاری در بحث روش‌های کشت نوین و خرید تجهیزات مدرن ترغیب می‌کند.
وی ادامه داد: جهاد کشاورزی به عنوان نهاد متولی کشاورزی و باغداری می‌تواند با دادن تسهیلات کم بهره و دراز مدت به توت‌فرنگی کاران، جهشی در تولید و کیفیت ایجاد کند.
قادری با اشاره به اینکه کشور ترکیه در سال ۲۰۱۷ حدود ۱۲ میلیون دلار توت‌فرنگی صادر کرده که در سال ۲۰۱۹ این رقم به بیش از دو برابر افزایش یافته است؛ خاطرنشان کرد که این افزایش تولید تنها با وجود سیستم حمل‌ونقل مناسب که همان حمل‌ونقل هوایی است و ارتباط تجاری و دیپلماسی با کشورهای دنیا امکان پذیر است که متاسفانه امکان انتقال هوایی توت فرنگی به کشورهای دیگر در کردستان وجود ندارد.
وی در پایان یادآور شد که چشم‌انداز توسعه تولید توت‌فرنگی در کردستان درصورتی که به بازار فروش آن توجه نشود روشن نخواهد بود زیرا استان ما در فروش ۴۵ هزار تن توت فرنگی مشکل دارد و اگر مقدار تولید افزایش یابد قطعا فروش محصول برای توت فرنگی‌کاران دشوارتر خواهد بود.
هرچند که در کشور مقاوم اول تولید توت‌فرنگی را کسب کرده‌ایم اما درکل تولید ناچیزی داریم زیرا تولیدکنندگان بازار فروش را تنها در تهران و چند شهر بزرگ کشور می‌بینند و با قیمت کیلویی تنها ۶ هزار تومان نیازی به تولید بیشتر را حس نمی‌کنند که این امر موجب عدم رغبت توت فرنگی‌کاران برای سرمایه‌گذاری برای استفاده از روش‌های کشت نوین می‌شود.
طبق استعلامات انجام شده از گمرک باشماق صادرات توت فرنگی کردستان در سال گذشته به عراق تنها حدود ۴١ تن و به ارزش ۶۶ هزار دلار بوده که رقمی بسیار اندک است.
البته جای تامل دارد که اگر تولید افزایش یابد و با توجه به نبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل مناسب برای صادرات توت فرنگی، چگونه بازار هدف فروش محصول را پیدا می‌کنیم.
توسعه کشت توت فرنگی در کردستان و با توجه به پتانسیل استان می‌تواند زمینه اشتغالزایی، تاسیس کارخانجات فرآوری و توسعه صادرات را برای جوانان کردستانی فراهم آورد و مسئولان استانی باید به صورت جدی روی این موضوع تمرکز کنند.
نظر شما
