بانکداری ایرانی ـ در حالی که مخالفان FATF همواره مسأله اصلی خود را کنترل و قطع مبادلات بانکی با کشورها یا گروه‌های دوستی عنوان می‌کنند که از نظر آمریکا تروریست محسوب می‌شوند، معاون ارزی سابق بانک مرکزی می‌گوید: فعالیت‌هایی که سیستم بانکی انجام می‌دهد، این موارد را پوشش نمی‌دهد و اگر خواسته باشیم به دوستان خود نیز کمک مالی کنیم، این کار را از طریق بانک انجام نداده‌ایم.
اخیراً رئیس‌جمهوری در مجمع عمومی بانک مرکزی انتقاداتی به مخالفان تصویب دو لایحه باقی مانده از لوایح مربوط به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) کرد که در آن می‌توان نشانه‌هایی از تأثیرگذاری و بروز مشکلات ناشی از این عدم همکاری با نهادهای بین‌المللی در روابط بانکی و تجاری کشور دید. حسن روحانی گفت: «نمی‌شود 10 تا 20 نفر برای کل کشور تصمیم بگیرند»؛ تصمیم‌گیری‌‌ای که به گفته او حتی علی‌رغم میل باطنی رهبر کشور است. در این خصوص یک کارشناس و مسئول سابق بانک مرکزی از زاویه مسائل فنی و بانکی، عدم همکاری ایران با FATF را بررسی می‌کند.
سیدعلی سیدکمال، معاون ارزی سابق بانک مرکزی درباره این موضوع به ایرناپلاس گفت: در حال حاضر بانک‌های بین‌المللی به دلیل وجود تحریم، با بانک‌های داخلی به‌سختی کار می‌کنند، اما از آنجایی که دلیل خاصی ندارند، FATF را بهانه می‌کنند. بنابراین اگر ما به این قرارداد بین‌المللی وارد نشویم، هر بانکی می‌تواند به این بهانه با ما کار نکند. علی‌الخصوص در رابطه با کشورهایی که در حال حاضر امکان ارتباطشان با ما بیشتر است، مانند عراق، روسیه، ترکیه و چین. اگر بانک‌های خصوصی این کشورها نخواهند با ما کار کنند، این موضوع می‌تواند به آن‌ها بهانه مقرراتی و قانونی بدهد که در صورت عدم رعایت آن، برایشان دردسرساز خواهد بود. این بحث برای آن‌ها چیزی جدا از تحریم‌هاست.
**بهانه به دست دشمن ندهیم
به گفته وی مسأله دیگر این است که در کشور ما 30 تا 40 بانک خصوصی وجود دارد که این موضوع به آن‌ها هم مرتبط می‌شود. این بانک‌ها سهام‌دار خصوصی دارند و باید از طریق معاملات بین‌المللی کارمزدها و درآمدهای خود را تأمین کنند. با عدم تصویب FATF این‌ها را از چنین درآمدهای کارمزدی که مبتنی بر اعتبارات اسنادی و ضمانت‌ها است محروم می‌کنیم. بنابراین اعتقاد من این است که ما باید در این مرحله لوایح را تصویب کنیم تا بهانه را از دشمن گرفته باشیم.
سیدکمال افزود: ضمن اینکه قانون پولشویی 10 سال پیش در مجلس تصویب شده و بالاخره این نوع تعامل با سیستم بانکی نشانگر این است که ما بدانیم این شفافیت به درد کشور هم می‌خورد. اخیراً به دلیل کنترل‌هایی که روی ریال در ارتباط با نوع معامله و غیره صورت گرفت تا حد قابل توجهی روی مسائل ارزی کشور تأثیر گذاشتند. در حالی که پیش از آن معاملات ارزی سنگین انجام می‌شد و در نهایت هم معلوم نبود چه کسی خریده و چه کسی فروخته است. بنابراین پولشویی جزو موضوعات مهم داخلی هم هست و می‌تواند منافع بانک‌ها را حفظ و از فساد نیز جلوگیری کند.
وی گفت: اگر هم مسأله‌ای در زمینه تروریسم داریم و FATF را یک دستگاه کاملاً سیاسی می‌دانیم، باید در جاهایی که منافعمان ایجاب می‌کند دفاع کنیم. اما اگر آن را نهادی حرفه‌ای بدانیم، علی‌رغم اینکه نفوذ رژیم صهیونیستی و آمریکا هم در آن وجود داشته باشد، ما باید کار حرفه‌ای خود را انجام دهیم و حداقل در شرایط حاضر خود را سیبل دشمن قرار ندهیم؛ در این صورت کشورهای دوست هم با ما کار نخواهند کرد. حتی اگر دستور دولت‌های آن‌ها هم وجود داشته باشد، بانک‌های آن‌ها بهانه لازم را برای این امتناع خواهند داشت. بنابراین نظر من این است که این لوایح باید هرچه زودتر تصویب شود و همان‌طور که پولشویی را تصویب کردیم و اتفاقی نیفتاد، FATF نیز همین‌گونه خواهد بود.
**توجیهات غیرمنطقی مخالفان FATF
سیدکمال درباره مصداق‌های تروریسم از نظر آمریکا که گفته می‌شود مسأله اصلی مخالفان FATF است نیز گفت: فعالیت‌هایی که سیستم بانکی انجام می‌دهد، این موارد را پوشش نمی‌دهد و اگر خواسته باشیم به دوستان خود نیز کمک مالی کنیم، این کار را از طریق بانک انجام نداده‌ایم.
وی در پاسخ به این سؤال که پس چرا مخالفان تا این حد نسبت به این نهاد بین‌المللی واکنش نشان می‌دهند، گفت: آن‌ها نگاهشان این است که وقتی شفافیت به‌وجود آید، خیلی از دستگاه‌ها با مشکل مواجه می‌شوند که به نظر من این یک حساسیت بیش از حد است.
معاون سابق ارزی بانک مرکزی در زمینه نتایج عدم همکاری با FATF گفت: اگر وارد نشویم، دیگر نباید بگوییم آمریکا مسبب همه تحریم‌هاست و نشان داده‌ایم که برخلاف 180 کشور دنیا که عضو این گروه شده‌اند، ما علناً نمی‌خواهیم با دنیا کار کنیم و باید در تمام کنوانسیون‌های دیگر هم تجدید نظر کنیم. مثلاً در حال حاضر گمرک و بانک مرکزی به بسیاری از ارگان‌های بین‌المللی مانند صندوق بین‌المللی پول اطلاعات می‌دهند که در این صورت باید همه این ارتباطات را قطع کنیم. از طرف دیگر باید گفت این‌ها فکر می‌کنند فقط از طریق FATF اطلاعات مربوط به خرید و فروش ردوبدل می‌شود، در حالی که این اطلاعات از طریق گمرک و شرکت‌های بازرسیِ داده تبادل می‌شود و حتی از طریق ماهواره‌ها حرکت کشتی‌ها کنترل می‌شود. بنابراین نتیجه این مخالفت صرفاً محروم کردن بانک‌های دولتی و خصوصی از درآمدهای بین‌المللی و منزوی کردن کشور خواهد بود.
منبع ایرنا
نظر شما
