بانکداری ایرانی - نوسانات بازار ارز در چند ماه گذشته بر فعالیت پتروشیمیها در بورس سایه انداخت و با توجه به اینکه این شرکتها مواد اولیه را با نرخ ۴۲۰۰ تومان عرضه میکردند تقاضا برای مواد اولیه به طرز عجیبی افزایش یافت؛ به طوریکه تولیدکننده واقعی امکان تهیه مواد اولیه را با نرخ ۴۲۰۰ تومانی نداشت. در نهایت سقف معاملات در در بورس آزاد شد و آخرین اخبار حاکی از آن است که عرضه و تقاضا برای مواد اولیه و همچنین نرخ این مواد به تعادل رسیده است.
به گزارش ایسنا، فعالان صنعت پتروشیمی در ماههای اخیر و زمانی که بازار با نوسانات ارزی رو به رو شد از وضعیت بورس کالا گله داشتند و از وجود دلالان و رانت در بورس کالا خبر میدادند. به گفته آنها، تقاضا در بورس کالا از ابتدای سال تا شهریورماه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۰۰ برابر شد، درحالی که این تقاضا واقعی نیست و صرف تولید نمیشود.
به گفته فعالان این حوزه، تقاضا از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا بیستم شهریورماه در بورس کالا دو میلیون و ۶۲۲ هزار تن بوده که این میزان در مدت مشابه سال ۱۳۹۷ به هفت میلیون و ۷۰۴ هزار و ۵۷ تن رسیده است. در واقع تقاضا ۳۰۰ برابر بالا رفته است.
فعالان پتروشیمی میگفتند: میزان معامله از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا ۲۰ شهریورماه همان سال یک میلیون و ۲۰۰ هزار بوده که این میزان امسال به یک میلیون و ۵۳۱ هزار رسیده است. در واقع میزان عرضه ما ۲۶ درصد بیشتر بوده است، اما باز هم اگر مشکلی ایجاد شود میگویند تقصیر پتروشیمیها است، اما کسی نمیگوید ۳۰۰ درصد تقاضا برای چیست.
در نهایت از ۲۴ شهریورماه سقف رقابت معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا که حداکثر پنج درصد بود باز شد و این امکان برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان فراهم شد که در فضای رقابتی به خرید اقدام کنند. از این تصمیم حدود سه ماه گذشته و به نظر میرسد بازار پتروشیمی اکنون به تعادل رسیده است و دلالان از این بازار خارج شدهاند.
به گفته احمد ابهری، دبیر انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی نرخ عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا اکنون بر مبنای نرخ سامانه نیماست اما مقایسه مواد اولیهای که اکنون به دست مصرف کننده نهایی بخش پایین دستی میرسد با زمانی که مواد اولیه پتروشیمی با نرخ دلار ۴۲۰۰ تومانی عرضه میشد نشان میدهد که قیمت نهایی کاهش یافته است.
به گفته وی، در زمان عرضه محصولات پتروشیمی با ارز ۴۲۰۰ تومانی، دلالان سود اصلی را می بردند و مواد اولیه با قیمت بالاتر به دست تولیدکننده بخش پاییندستی میرسید اما اکنون پس از آزاد شدن سقف معاملات و مبنا قرار گرفتن نرخ ارز سامانه نیما شرایط بهبود یافته و فعالیت دلالان کاهش یافته است.
دبیر این انجمن افزود: در برخی محصولات مانند گریدهای پلی اتیلن و مواد شیمیایی میزان عرضه در بورس کالا بیشتر از تقاضاست. فقط در برخی محصولات مانند «پت نساجی» و یا «پروپیلن»، میزان تقاضا اندکی بیشتر از عرضه است که علت آن به بروز مشکل در تحویل خوراک پالایشگاه ها به واحدهای پتروشیمی و قیمتگذاری آنها باز میگردد. در هفته منتهی به بیست و ششم آبان ماه ۱۰۴ هزار تن پلیمر در بورس کالا عرضه شد؛ در حالی که فقط ۸۷ هزار تن تقاضا برای آن وجود داشت و در نهایت ۶۶ هزار تن فروخته شد.در هفته منتهی به بیست و چهارم آذر نیز ۹۸ هزار تن محصول پتروشیمی عرضه شد؛ در حالی که ۸۵ هزار تن تقاضا برای آن وجود داشت و در نهایت ۷۵ هزار تن محصول معامله شد.