بانکداری ایرانی - رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: 262 هزار واحد مسکونی در تهران در بافت فرسوده قراردارد که با وقوع زمین لرزه 7 تا 7.3 ریشتر نیمی از آنها تخریب می شود.
به گزارش وزارت راه وشهرسازی، «محمد شکرچی زاده» افزود: تخریب گسترده واحدهای مسکونی بر اثر زلزله احتمالی در تهران به تنهایی، دلالت کافی بر ریسک بالای این لرزه ها در کلانشهر تهران دارد.
وی گفت: این بافتها، گونه های قدیمی و فاقد استحکام، تاریخی و سکونتگاه های غیررسمی را در بر میگیرد. براساس آمار سال 1395، مساحت شهر تهران حدود 62 هزار و 100 هکتار و جمعیت آن بالای هشت میلیون نفر برآورد شده است.
به گفته رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، اکنون تعداد واحدهای مسکونی شهر تهران بیش از 2 میلیون و 500 هزار واحد تخمین زده می شود؛ طبق تعریف شورایعالی شهرسازی و معماری، سه هزار و 268 هکتار از مجموع مساحت شهری تهران به بافت فرسوده تعلق دارد که نزدیک به پنج درصد مساحت شهری را دربر می گیرد.
شکرچی زاده ادامه داد: در این مساحت حدود 15 درصد مردم شهر تهران زندگی می کنند؛ جمعیت ساکن این بافت نزدیک به یک میلیون و 250 هزار نفر است؛ در واقع این جمعیت در 262 هزار واحد مسکونی بافت فرسوده زندگی می کنند.
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اظهارداشت: براساس آمارهای موجود، علاوه بر بافت فرسوده حدود 15 هزار هکتار بافت ناکارآمد نیز در کلانشهر تهران وجود دارد که جمعیت ساکن در آن بیش از 2 میلیون و 900 هزار نفر است که در بیش از 635 هزار واحد مسکونی ساکن اند.
این مقام مسئول با تاکید بر اینکه مبنای شناسایی بافتهای فرسوده، بلوکهای شهری هستند، ادامه داد: بلوک های ناپایدار حداقل 50 درصد بناهای آن از نظر سازه ای غیرمقاوم اند.بلوک نفوذناپذیر حداقل 50 درصد عرض معابر آن کمتر از 6 متر است و بلوک ریزدانه حداقل 50 درصد قطعات (پلاک ها) آن مساحتی کمتر از 200 مترمربع دارد.
به گفته شکرچی زاده، ریزدانگی این بافت ها، استحکام ناکافی ساختمان ها و موقعیت قرارگیری درصد عمده ای از مساحت آنها که در زمین هایی با خاک نرم و یا در دامنه های پرشیب واقع شده اند، موجب افزایش میزان آسیب پذیری و ریسک زلزله در شهر تهران می شود.
رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اضافه کرد: محله هایی مانند دارآباد، گلاب دره، فرحزاد، تجریش، قیطریه، دربند و حصارک که دربردارنده مساحت بیشتری از بافت های فرسوده هستند، روی حریم گسل های اصلی شهر تهران قرار گرفته اند و از این نظر، ریسک زلزله به مراتب بیشتر است.
** برج های تهران روی گسل زلزله
مدیر بخش زلزله و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نیز گفت: وضعیت ساختمانهای بلندمرتبه (ساختمانهای با تعداد طبقات 12 و بیشتر از آن) از نظر آسیبپذیری لرزهای در وضعیت نامناسبی قرار دارد.
«علی بیتاللهی» افزود: حدود 980 پرونده برای ساختمان های بلند مرتبه تهران وجود دارد که 365 مورد در مرحله خاکبرداری، اسکلت و شروع کار بوده (آمار مربط به اوایل سال 1395) است. از میان ساختمان های بلندمرتبه موجود، 24 ساختمان قدیمی و بقیه بعد از سال 1372 ساخته شده اند.
وی ادامه داد: حدود 244 ساختمان مرتفع فاقد اطلاعات لازم و دارای پرونده های مخدوش اند؛ درصد عمده ای از این ساختمان ها در مناطق 1 و 22 واقع شده اند.
به گفته دبیر کارگروه ملی مخاطرات زلزله، نکته مهم در مورد ریسک لرزه ای این ساختمان های بلندمرتبه این است که درصد بالایی از آنها در حریم گسل های اصلی شهر تهران واقع شده اند.
وی همچنین هشدار داد: تعداد 101 پرونده برج های تهران روی حریم گسل های اصلی، تعداد 55 پرونده ساختمان بلندمرتبه در حریم گسل های متوسط و 16 پرونده در حریم گسل های فرعی هستند.
«سه برج در معابر 6 متری، 24 برج در معابر 6 تا 10 متری و 251 پرونده در معابر به پهنای 10 تا 12 متری واقع شده اند؛ نقش معابر در امدادرسانی ها و تخلیه اضطراری بر همگان روشن است.
بیت اللهی افزود: با نگاهی به دو نوع از عارضه های مهم شهری، یعنی بافت فرسوده و ساختمان های بلند مرتبه، می توان اذعان کرد که ریسک زلزله در کلانشهر تهران به مراتب بالا و میزان خسارت ها و تلفات جانی در صورت وقوع زلزله بزرگ در آن بسیار قابل ملاحظه خواهد بود.