بانكداري ايراني ـ از نگاه یک کارشناس حوزه کار مطرح شدن موضوع مزد منطقهای در جلسات شورای عالی کار یک بحث انحرافی است و با شرایط امروز اقتصاد ایران نمیتوان چنین سناریویی را اجرایی کرد.
علی اکبر سیارمه در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: بحث منطقهای کردن دستمزد از چند سال قبل مطرح بود و آن زمان نمایندگان دولت معتقدند بودند که امکانپذیر نیست. از طرف دیگر همه جوانب این امر را باید مدنظر داشته باشیم. در آلمان یا آمریکا که به شکل فدرالی اداره میشوند تنها حقوق کارگر نیست که به این شکل تعیین میشود. همه کشورها برای نظم مسایل اجتماعی و اقتصادی خود سیاستها و برنامههایی را در پیش میگیرند و سالها آزمون و خطا میگذرانند تا به مرحلهای برسند که این برنامهها قابل اجرا شود، بنابراین بدون آماده بودن زیرساختهای اولیه نمیتوانیم طرحی را اجرا کنیم.
وی ادامه داد: مطرح شدن موضوع مزد منطقهای در شورای عالی کار یک بحث انحرافی است و با شرایط امروز اقتصاد ایران همخوانی ندارد. وقتی حداقلها را در مزد تک تک کارگران در بخشهای مختلف صنعت و خدمات و در نقاط مختلف کشور مدنظر قرار میدهیم، میبینیم که حداقلها تامین کننده معیشت کارگران نیست. در شرایطی که کارفرمایان نمیتوانند به تعهداتی که قانون برایشان پیشبینی کرده عمل کنند، چطور انتظار داشته باشیم که نسبت به بهبود وضعیت مزد منطقهای متعهد باشند.
کارشناس حوزه کار در عین حال منطقهای شدن مزد را راهگشا دانست اما گفت که در شرایط کنونی که هنوز زیرساختها فراهم نشده و قابلیت اجرای آن نیست.
سیارمه استان اصفهان را مثال زد و گفت: اصفهان یک شهر صنعتی است و از همه نظر زیرساختهایش آمادگی اجرا مزد منطقهای را دارد اما اگر این استان را با خوزستان یا سیستان و بلوچستان مقایسه کنیم تا چه حدا امکان عملیاتی کردن مزد منطقه ای را دارند؟
وی گفت: بارها و بارها تاکید کردیم که جلسات کارگروه مزد شورای عالی کار را به آخر سال نگذارند و در طول سال جلسات مستمری داشته باشند و برای مزد برنامهریزی کنند ولی متاسفانه همیشه در هفتههای آخر سال بدون بررسی ابعاد مزد و با پرداختن به کلیات برای مزد کارگران تصمیمگیری میشود.
این فعال کارگری در پایان با بیان اینکه قبل از اجرای طرح منطقهای کردن مزد باید همه جوانب و پیامدهای آن را سنجید، گفت: یکی از پیامدهای منطقهای کردن مزد، مهاجرت نیروهای کار از نقطهای به نقطه دیگر است. برخی مناطق شدیدا به نیروی کار نیاز دارند ولی پتانسیل آن منطقه جوابگوی نیاز منطقه نیست و طبعا کارگر مهاجر میپذیرد اما مهاجرت افراد میتواند سرآغاز بسیاری از مسایل و پیامدها باشد که باید مدنظر قرار گیرد.
در آخرین جلسه دستمزد شورای عالی کار پیشنهاد منطقهای شدن حداقل مزد مطرح شد که مورد مخالفت گروههای کارگری قرار گرفت و مقرر شد تا مطالعات مزد منطقهای از سال آینده آغاز شود و مورد بررسی بیشتر قرار گیرد. در تعیین حداقل مزد منطقهای معیارهای مختلفی از جمله محیط زیست و موقعیت جغرافیایی منطقه اثرگذار است.
موضوع تعیین حداقل مزد به شکل منطقهای همه ساله در راستای تحقق عدالت مزدی در پرداخت حقوق کارگران در شورای عالی کار مطرح میشود ولی به دلیل نبود زیرساختهای لازم و عدم پیش بینی ساز وکارهای اجرای آن، محقق نمیشود.