بانكداري ايراني ـ کنفرانس سالانه CERA Week بدون شک مهمترین کنفرانس نفت و گاز جهان است و نشست امسال شاهد پرتعدادترین حضور در تاریخ ۳۵ ساله این رویداد بود که حاکی از بازگشت به زندگی صنعت نفت و گاز پس از رکود چند ساله است.
به گزارش ایسنا، از وزیران نفت اوپک گرفته تا مدیران بلندپایه شیل، مدیران مالی برجسته و صف طویل از تحلیلگران مطرح در این کنفرانس حضور پیدا کردند. این رویداد که در آن مقامات اوپک به مانورهای آینده اشاره کردند، مدیران نفتی از برنامههای هزینه رونمایی کردند و پیشبینیکنندگان به پیشبینی روند حرکت قیمت پرداختند، نشانههایی را از روند حرکت صنعت در کوتاهمدت و بلندمدت برملا کرد.
پایگاه خبری اویل پرایس در گزارشی به پنج موضوع کلیدی کنفرانس سال ۲۰۱۸ پرداخته که عبارتند از:
۱_ پیک تقاضا برای نفت
پیک تقاضا برای نفت به یکی از جذابترین مباحث صنعت نفت طی چند سال گذشته تبدیل شده و به نظر میرسد هر بار با انتشار یک گزارش جدید، پیشبینیها درباره پیک تقاضا به زمان فعلی نزدیکتر میشود، اما تاریخ دقیق متفاوت است. به عنوان نمونه رویال داچ شل پیشبینی کرده پیک تقاضا ممکن است در پنج تا ۱۵ سال آینده برسد، در حالی که شرکت BP پیشبینی کرده تقاضا در دهه ۲۰۳۰ به اوج خود خواهد رسید، اما کاهش مستمر قیمت باطری باعث شده پیشبینیهای مثبت درباره رشد خودروهای برقی مطرح شود که تبعات منفی برای تولیدکنندگان نفت به دنبال خواهد داشت.
اما در کنفرانس امسال CERA Week نشانی از بدبینی به چشم نمیخورد. امین ناصرT مدیرعامل آرامکو گفت: درباره رسیدن تقاضا به پیک خود نگرانی ندارم. سایرین نیز با این مطلب موافق بودند. باب دادلی مدیرعامل شرکت BP گفت: روند کاهش رشد تقاضا احتمالا بسیار آهسته خواهد بود حتی بن فان بردن، مدیر اجرایی شرکت رویال داچ شل نیز به نظر رسید که انتظارات خود برای پیک تقاضا را اندکی به تاخیر انداخته است. وی که در کنفرانس سال گذشته پیش بینی کرده بود این اتفاق تا دهه ۲۰۲۰ روی خواهد داد، اکنون انتظار ندارد تا پیش از دهه ۲۰۳۰ یا ۲۰۴۰ چنین اتفاقی روی دهد. به عبارت دیگر، مدیران نفتی درباره رسیدن پیک تقاضا نگرانی ندارند.
۲_ کمبود عرضه نفت، نگرانی واقعی است
به جای پیک تقاضا نگرانی واقعی در کنفرانس امسال، احتمال کمبود عرضه در دهه ۲۰۲۰ بود و هشدار آژانس بینالمللی انرژی در نخستین روز کنفرانس این مساله را پررنگ کرد. آژانس بینالمللی انرژی اعلام کرد کاهش شدید هزینه در بخش بالادستی مشکلاتی را در آینده ایجاد خواهد کرد. فقدان پروژههای مرسوم بزرگ جدید در اوایل دهه ۲۰۲۰ ملموس خواهد شد و در حالی رخ خواهد داد که انتظار میرود رشد شیل آمریکا از تکاپو بیافتد و رشد تقاضا، بازار را با کمبود عرضه مواجه خواهد ساخت. مدیرعامل آرامکو در این کنفرانس اظهار کرد: صنعت نفت و گاز در ۲۵ سال آینده به ۲۰ تریلیون دلار سرمایه گذاری نیاز خواهد داشت تا پاسخگوی تقاضا باشد.به عبارت دیگر صنعت نفت به حد کافی هزینه نمیکند و بازار ممکن است در دهه ۲۰۲۰ با کمبود عرضه مواجه شود. اما اکنون بسیاری در این صنعت نسبت به این تهدید، هوشیار میشوند.
۳- تغییرات اقلیمی برای صنعت نفت نگران کننده میشود
تغییرات اقلیمی موضوع ظریفی برای صنعت نفت است زیرا پایبندی به اهداف جوی تایید شده برخلاف رویکرد تجاری معمولی در صنعت نفت است به همین دلیل معمولی، در چنین کنفرانسهایی کسی تمایل ندارد درباره تغییرات اقلیمی صحبت کند.
با اینهمه این موضوع بسیار بیشتر از آنچه انتظار میرفت در کنفرانس امسال مطرح شد. اما به جای پرداختن به تهدیدی که وجود دارد، مدیران نفتی تمایل داشتند درباره این صحبت کنند که در دنیایی که سیاست اقلیمی سخت گیرانه میشود، چگونه حرکت کنند. باب دادلی، مدیرعامل BP گفت: صنعت نفت با کاهش آلایندگی میتواند و بایستی بخشی از این راهکار باشد. دادلی به سرمایهگذاریهای جدید BP در انرژی بادی، خورشیدی و سوختهای زیستی اشاره کرد.
مدیرعامل غول نفتی فرانسوی توتال نیز به رویکرد این شرکت به سوی گاز طبیعی به عنوان راهی برای بیاثر کردن ریسک آینده اشاره کرد. پاتریک پویانه گفت: شاید ما به جای یک شرکت نفت و گاز به یک شرکت گاز و نفت تبدیل شویم. مدیر اجرایی شل نیز اظهارات مشابهی داشت و عنوان کرد قصد دارد تولید گاز خود را تا سال ۲۰۵۰ سه برابر کند تا به اهداف تعیین شده برای نصف کردن انتشار کربن نائل شود.
مدیر فناوری آرامکوی عربستان نیز به سرمایهگذاریهای بدون افسوس اشاره کرد یعنی سرمایهگذاری در داراییهایی که با وجود محقق شدن محدودیتهای کربن همچنان بازدهی خواهند شد. به عنوان نمونه آرامکو سرمایهگذاریهای عظیمی در پتروشیمی انجام میدهد زیرا با وجود کاهش مصرف نفت در حمل و نقل، تقاضا برای مواد پلاستیکی ممکن است افزایش پیدا کند. در کل با وجود اینکه عده معدودی تمایل دارند تاثیر کامل سیاست تغییرات اقلیمی را بر تولید نفت و گاز برآورد کنند، بسیاری در این صنعت برای کاهش آسیب پذیری در برابر سیاست تغییرات اقلیمی، در انرژیهای تجدیدپذیر، گاز طبیعی و مواد پتروشیمی سرمایهگذاری میکنند.
۴- فناوری و دیجیتالی سازی
نشستهای فناوری کنفرانس امسال با استقبال گستردهای روبرو شدند که نشان دهنده اهمیت فزاینده اتوماسیون، هوش مصنوعی، چاپ سه بعدی، آمار بزرگ، روباتیک و موارد دیگر بودند. هر طور که حساب شود، صنعت نفت و گاز در زمینه دیجیتالی سازی از بسیاری از صنایع دیگر عقب مانده است.
آژانس بینالمللی انرژی سال گذشته اظهار کرد که این صنعت با اتخاد مجموعهای از فناوریهای آنالیز دیتا و دیجیتالیسازی میتواند حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد در هزینههای تولید نفت صرفهجویی کند. همچنین بهره برداری از فناوری مدرن میتواند حجم ذخایر نفت و گاز جهانی قابل استخراج را ۵ درصد افزایش دهد. علاقه فزاینده به فناوری انرژی و نرم افزار اطلاعاتی نشانه واضح مسیری است که صنعت در جهت آن گام برمیدارد.
۵- انتظارات مختلف برای شیل
اکثر اختلاف نظرات، درباره روند رشد شیل است. آژانس بین المللی انرژی اعلام کرده که شیل آمریکا تا چند سال آینده عمده رشد تقاضای جهان برای نفت را تامین خواهد کرد و با افزایش تولید کشورهایی مانند برزیل و کانادا، اوپک فضای چندانی برای افزایش تولید تا سال ۲۰۲۰ نخواهد داشت. اوپک از این موضوع خوشنود نیست. امانوئل کاچیکوو، وزیر نفت نیجریه گفت ما بایستی شرکتهایی را که در این نواحی بسیار فعال هستند بررسی کنیم و آنها را در بخشی از مسئولیت ثبات قیمتهای نفت سهیم کنیم. اما همه نسبت به شیل آمریکا خوشبین نیستند. جان هس از شرکت هس هشدار داد که شیل بیش از حد بزرگ نمایی شده است.