مقام‌های اروپایی در شرایطی برای مواجهه با تصمیم احتمالی واشنگتن مبنی بر خروج از توافق هسته‌ای دست به کار شده‌اند که سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت خارجه ایران اجرای موفقیت آمیز برجام را عامل مؤثری برای تداوم گفت‌وگوهای ایران و اروپا در سایر مسائل اختلافی دانسته است.
بانكداري ايراني - روزنامه ایران در گزارشی نوشت: مقام‌های اروپایی در شرایطی برای مواجهه با تصمیم احتمالی واشنگتن مبنی بر خروج از توافق هسته‌ای دست به کار شده‌اند که سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت خارجه ایران اجرای موفقیت آمیز برجام را عامل مؤثری برای تداوم گفت‌وگوهای ایران و اروپا در سایر مسائل اختلافی دانسته است.
در ادامه این گزارش می خوانیم: دونالد ترامپ در خلال امضای فرمان تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران تهدید کرد چنانچه برجام مطابق با نظر امریکا تغییر نکند، او دیگر پایبند تعهدات هسته‌ای کشورش نخواهد بود. تهدیدی که مقام‌های اروپایی را بر آن داشته تا روش‌هایی را برای کاستن از تبعات تحریم‌های امریکا علیه شرکت‌هایی که با ایران تجارت می‌کنند، جست‌وجو کنند. چنانکه یک مقام ارشد اروپایی برای مواجهه با توقف اجرای برجام از سوی امریکا اعلام کرده است «اتحادیه اروپا ممکن است در صورت خروج امریکا از برجام مقرراتی را که سال 1996 برای محافظت از شرکت‌هایش در برابر تحریم‌های واشنگتن وضع کرده بود مجدداً احیا کند.» دنیس چایبی، رئیس کارگروه ایران در سرویس سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در همایشی در اروپا سخن می‌گفت، در این رابطه افزود: «یکی از گزینه‌های پیش روی بروکسل احیای «مقررات مسدودساز» (مقررات مقابله‌ای) در برابر تحریم‌های امریکا خواهد بود. چایبی ضمن اشاره به اینکه اروپا در حال بررسی برخی گزینه‌های احتمالی است، انجام این کار را به لحاظ حقوقی چندان پیچیده ندانست، زیرا به باور او ابزارهای حقوقی برای آن موجود هستند.
مقررات مقابله‌ای که نخستین بار در سال 1996 برای محافظت از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در برابر اجبار به تبعیت از تحریم‌های امریکا علیه ایران و کوبا به تصویب رسید، باعث شد شرکت‌های اروپایی بتوانند یک دهه تحریم‌های امریکا علیه ایران را نادیده بگیرند. اگرچه این قوانین هنوز پابرجاست، اما با توجه به همراهی اروپا با تحریم‌های امریکا علیه ایران از سال 2006 به این سو، فعلاً اجرایی نمی‌شوند. تصمیم اروپا به استفاده از این مقررات در شرایطی صورت گرفته است که دولتمردان امریکایی با بهره‌گیری از تحریم‌های اولیه و تحریم‌های جدیدی که به بهانه موضوعات غیر هسته‌ای علیه ایران در دستور کار قرار داده‌اند، می‌توانند با ایجاد موج نگرانی برای شرکت‌ها و مؤسسات مالی اروپا که با ایران تجارت می‌کنند، مانع بهره‌برداری اقتصادی ایران از توافق هسته‌ای شوند.
در همین حال جفری سلستین اوربین، یکی از مقام‌های ارشد وزارت دارایی فرانسه هم در خلال همایش پاریس تأکید کرده است با وجود برزخی که دولت امریکا درباره توافق هسته‌ای ایران در عرصه بین‌المللی به وجود آورده، پاریس به تشویق شرکت‌های فرانسوی برای ادامه تجارت با ایران اصرار دارد. این مقام ارشد وزارت دارایی فرانسه با بیان اینکه صادرات کشورش به ایران طی 11 ماهه سال 2017 با افزایش 120 درصدی در مقایسه با زمان مشابه سال قبل از آن رو به رو بوده یعنی، 1.29 میلیارد یورو افزایش یافته و واردات فرانسه از ایران نیز رشد 80 درصدی داشته است، افزود: «اولویت کوتاه‌مدت پاریس، حفظ روابط تجاری با ایران و تدوین یک برنامه کامل و جامع برای ارائه اعتبار ارزی به خریداران ایرانی کالاهای فرانسوی است؛ اقدامی که می‌تواند روابط دوجانبه پاریس و تهران را خارج از تحریم‌های امریکا حفظ کند.»
محمدخزاعی، معاون وزیر امور اقتصادی ایران نیز در نشست پاریس ضمن ابراز خرسندی از تحولات رو به رشد اقتصادی در روابط ایران و فرانسه گفت: «به رغم تهدیدهای رئیس جمهوری امریکا و برخی صداهای مخالف در فضای سیاسی علیه حضور شرکت‌های خارجی در بازار ایران، سال گذشته شاهد شرایط خوبی در ارتباط با اقتصاد ایران در عرصه بین‌المللی بودیم.» او یادآور شد که بیش از میلیون‌ها پروژه اقتصادی در ایران آماده واگذاری و جذب تأمین مالی خارجی است و در صورت تعلل بانک‌های فرانسوی، این پروژه‌ها به سایر کشورها که با شرایط مناسب آماده تأمین مالی پروژه‌ها هستند، تعلق خواهد گرفت.
تاکید اروپایی‌ها بر اجرای برجام در حالی است که رکس تیلرسون، وزیر خارجه امریکا بعد از تهدید ترامپ برای خروج از برجام رایزنی‌های فشرده ای را با همتایان اروپایی خود از جمله انگلیس، فرانسه و آلمان به جریان انداخته است. تیلرسون بعد از این دیدارها مدعی شده اروپا و امریکا کارگروه اصلاح برجام تشکیل می‌دهند. ادعای تشکیل این کارگروه در حالی بود که بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران چند روز پیش درباره این کارگروه اظهار بی اطلاعی کرد. مقام‌های بلند پایه اروپا در شرایطی راهکار تداوم مؤثر مناسبات اقتصادی با ایران را با وجود مانع تراشی ترامپ دنبال می‌کنند که نمایندگان آژانس بین المللی انرژی اتمی و اتحادیه اروپا پنجشنبه گذشته در جریان ششمین نشست سالانه خود در وین، بار دیگر بر حمایت از برجام تأکید کردند. مقام‌های آژانس پیش از این از حیث فنی بارها پایبندی ایران به برجام را تأیید کرده است.
** رایزنی‌های عراقچی در اروپا
معاون سیاسی وزارت خارجه ایران هم که برای شرکت در یک کنفرانس مالی-اروپایی در پاریس به سر می‌برد با انتقاد از مواضع برجامی امریکایی‌ها اعلام کرد: «موضع رئیس جمهوری جدید امریکا در قبال ایران، موضعی مخرب است و وی با اقداماتش، مفاد برجام را نقض کرده است.»
عراقچی در گفت‌وگو با رویترز گفت که غربی‌ها پیش از درخواست برای مذاکره درخصوص فعالیت‌های منطقه‌ای ایران یا برنامه موشکی بالستیک این کشور، باید ابتدا ایرانیان را از موفقیت‌آمیز بودن برجام مطمئن سازند. او در این رابطه تصریح کرده است: «اروپایی‌ها حالا از ایران می‌خواهند که وارد مباحثه بر سر دیگر مسائل شوند. پاسخ ما روشن است. اول توافق هسته‌ای را به یک تجربه موفق تبدیل کنید؛ سپس ما درخصوص دیگر مسائل بحث می‌کنیم.» عراقچی همچنین ادعاها درخصوص مخرب بودن نقش منطقه‌ای ایران را هم تکذیب کرد و گفت که این امریکا، اسرائیل و عربستان هستند که مسیر تنش‌زایی در خاورمیانه را در پیش گرفته‌اند. در همین حال «آلیستیر برت» معاون خاورمیانه وزیر خارجه انگلیس و از حاضران نشست پاریس با بیان اینکه اروپا مصمم به حفظ برجام است ولی به هرحال از امریکا هم باید دلجویی شود، گفت: «بار این دلجویی بر دوش ایران است که باید نگرانی‌های امریکا از فعالیت‌های منطقه‌ای خودش را درک کند و در جهت کاهش آنها گام بردارد.»
برت در این خصوص گفت: «ما و شرکای اروپایی‌مان موضعی کاملاً شفاف داریم. ما خواهان موفقیت توافق هسته‌ای هستیم و نمی‌خواهیم شاهد تضعیف برجام باشیم و در حال کار با شرکای اروپایی‌مان برای کاهش نگرانی‌های امریکا از تبعات تضمین ادامه کار برجام هستیم.» اشاره مقام دیپلماتیک کشورمان به چشم‌انداز مذاکرات آتی ایران و اروپا درباره موضوعات غیر برجامی در حالی است که مقام‌های نظامی کشورمان مذاکره درباره برنامه‌های موشکی ایران را جزو خطوط قرمز جمهوری اسلامی به شمار آورده‌اند. محمدصالح جوکار، معاون پارلمانی سپاه با تأکید بر اینکه «میدانی برای مذاکره بر روی موضوعات موشکی و دفاعی وجود ندارد»، گفت: «ما تنها با امریکا و اروپا در بحث هسته‌ای مذاکره کردیم که منجر به برجام شد، قطعاً در مسائل دیگری بحث و گفت‌وگویی با آنها نداریم.»
*منبع: روزنامه ایران؛ 1396،11،21
نظر شما
