بانكداري ايراني - بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باورند در صورت رونق تولید، بسیاری از مشکلات اقتصادی، حل و فصل خواهد شد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باورند در صورت رونق تولید، بسیاری از مشکلات اقتصادی فعلی کشور، حل و فصل خواهد شد، امری خطیر که با وجود حصول برخی توفیقات، همچنان به نحو رضایت بخشی تامین نشده است.
اهمیت این موضوع به میزانی است که مقام معظم رهبری در نخستین روز از سالِ جاری، یکی از پایههای نامگذاری شعار سال را بر محور تولید قرار دادند.
طرح رونق تولید، از سال ۹۵ با هدف حمایت و پشتیبانی از صنایع کوچک و متوسط در دستور کار قرار گرفت و پیرو همین طرح، حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات به بنگاههای تولیدی اختصاص پیدا کرد.
به واقع یکی از اهداف این حمایت، به توسعه اشتغالزایی معطوف میشود، امری که پیش از این نیز به کرات از سوی صاحب نظران اقتصادی مورد تاکید قرار گرفته است.
به واقع بسیاری از محققان و پژوهشگران اقتصادی اعتقاد دارند برای توسعه اقتصادی باید از بنگاههای کوچک و متوسط اقتصادی حمایت شود و البته این امر به معنای نادیده انگاشتن اهمیت و نقش صنایع بزرگ نبوده و نیست، اما تَجارُب حاصل شده از موفقیت بسیاری از کشورهای جهان و نتایج به دست آمده از پشتیبانی و حمایت از صنایع کوچک و متوسط این موضوع را به اثبات رسانده که در صورت تدوین و طراحی برنامههای هوشمندانه و مُمارِسَت در این خصوص و البته تامین اقتضائات و پیش نیازهای آن، میتوان به توفیقات شایانی در عرصه اقتصادی و اشتغال زایی نایل شد.
به واقع بر همین مبنا و اساس، در سال ۹۵، بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات به صنایع مذکور اختصاص پیدا کرد که البته به باور برخی از کارشناسان امری صحیح، معقولانه و منطقی، اما دیر هنگام بود.
علی روح الامین، کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بورس،بانک و بیمه با اشاره به "دیرهنگام بودن اجرای طرح حمایت از صنایع کوچک و متوسط" اظهار کرد: به نظر میرسد، چنین اقداماتی باید سالها پیش از این اجرایی میشد که البته این به معنای نفی اصل موضوع و لزوم اجرایی شدن آن نیست و به هر ترتیب باید حمایت از صنایع کوچک و متوسط بصورت جدی آغاز میشد.
وی ادامه داد:به نظر مقام معظم رهبری نیزآنچنان که در فرمایشاتشان در حرم مطهر رضوی در نوروز سال جاری مطرح فرمودند: ضریب موفقیت حاصل شده به نسبت میزان هزینه اختصاص یافته برای آن کافی به نظر نمیرسد و به تعبیری میشد به توفیقات هر چه بیشتری نیز در این ارتباط نایل شد.
مقاومت بانکها برای پرداخت تسهیلات در برخی بخشها
اگرچه، هم اکنون، نمیتوان بصورت قاطع در خصوص دستاوردهای کسب شده در سال ۹۶، در ارتباط با اشتغال و تولید قضاوت کرد، اما با عنایت به گذشت ۹ ماه از سال و نزدیک شدن به ماههای پایانی سال، تا حدودی میتوان ضریب توفیقات حاصل شده را مورد بحث، بررسی و ارزیابی قرار داد.
چندی پیش، ولی الله سیف، رییس کل بانک مرکزی، اظهارکرد: بر اساس برنامه طراحی شده در سال ۹۶،۵۰ هزار میلیارد تومان برای رونق واحدهای کوچک و متوسط تولیدی و اشتغالزا در نظر گرفته شد.
آنچنان که این مقام مسوول مطرح کرده، از این میزان، حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان برای سرمایه در گردش بنگاههای کوچک و متوسط،۱۰ هزار میلیارد تومان برای نوسازی خطوط تولید واحدهای کوچک و متوسط و ۲۰ هزار میلیارد تومان نیز در راستای ایجاد اشتغال، مد نظر قرار گرفته است.
سیف معتقد است، در سال ۹۵، نظام بانکی وظیفه خود را در ارتباط با حمایت از بنگاههای کوچک و متوسط ادا کرده و اختصاص ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان به بیش از ۲۴ هزار واحد تولیدی، موید این گام مثبت و سازنده است.
آنچنان که رییس بانک مرکزی مطرح کرده، تحرک در تولید و اشتغال کشور، زمینه را برای تحقق اقتصاد مقاومتی و رشد اقتصادی ایجاد کرده است.
البته در این میان برخی معتقدند، پرداخت تسهیلات در برخی بخشها همچون حوزه نوسازی و بازسازی واحدهای تولیدی که ۱۰ هزار میلیارد تومان برای آن تعریف شده با سختیها و مقاومتهایی مواجه است.
چندی پیش ناصر فغفوری، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان، در گفتگویی با رسانه ها، یادآورشد: بانکها اعلام میکنند هنوز مصوبهای به آنها در این خصوص ابلاغ نشده و همین امر باعث شده تا وزیر صنعت، معدن و تجارت در نامهای به رییس کل بانک مرکزی به این موضوع اشاره کند تا شاید مقاومت بانکها را در ارتباط با پرداخت تسهیلات مربوطه، کاهش دهد.
آنچنان که این مقام مسوول مطرح کرده، در ارتباط با تسهیلات اشتغالزا که ۲۰ هزار میلیارد تومان برآورد میشود، مقرر بوده تسهیلات مذبور در اختیار اداره کل کار استانها قرار گیرد که هنوز تایید اعتبار این امر، از سوی وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی صورت نگرفته است.
در این میان، به نظر میرسد پرداختِ تسهیلات مرتبط با بخش رونق تولید که آن هم ۲۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده با سهولت هر چه بیشتری در حال انجام است.
به هر ترتیب ظاهرا تسهیلات ۲۰ هزار میلیارد تومانی در نظر گرفته شده، آنچنان که بر روی کاغذ مُنَقَش و مُصَوب شده، پرداخت نمیشود و این موضوعی است که بصورت تلویحی و تصریحی از اظهارات برخی مسوولان همچون رضا پدیدار، عضو انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت که معتقد است یک ریال هم از تسهیلات اشاره شده به این بخش پرداخت نشده، استنباط میشود.
ایرج موفق، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان البرز نیز در گفتگویی با رسانهها به موضوع "ضرورت باز بودن سامانه حداقل برای یکماه دیگر" تاکید میورزد.
وی گفت:باز بودن سایت میتواند امکان ثبت نام واحدهای تولیدی متقاضی دیگر را فراهم سازد.
آنچنان که از این اظهارات نشان داده میشود، همچنان برخی از واحدهای تولیدی موفق به ثبت نام نشده اند و هستند مجموعههایی که متقاضی دریافت تسهیلات مذکور هستند، اما بنا به دلایلی امکان ثبت نام برای آنها فراهم نشده یا شاید برای ثبت نام با تردیدهایی مواجه اند.
وضعیت در استان تهران نیز آنچنان که باید رضایت بخش به نظر نمیرسد، این نتیجه گیری از پرداخت تسهیلات به حدود ۱۳۰ واحد از مجموع ۲۰۵ بنگاه اقتصادی معرفی شده از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت این استان به ذهن متبادر میشود.
به واقع حدود ۷۰ واحد متقاضی معرفی شده موفق به دریافت تسهیلات، حتی در یکی از مهمترین استانهای کشور نشده اند که البته مجموع متقاضیان دریافت تسهیلات بر اساس اظهارات افشار فتح الهی، معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت،۵۰۰ واحد است.
البته برخی معتقدند، میتوان نیمه پر لیوان را مشاهده کرد و به بنگاههایی که موفق به اخذ تسهیلات شده اند تمرکز بیشتری کرد، اما فارغ از هر گونه سیاه نمایی و بزرگ نمایی در صورت لحاظ کردن نگاهی منصفانه باید گفت، گامهایی در این راستا برداشته شده که قابل تقدیر است، اما این تقدیر، نافی نقدِ عدم توفیق تسهیلات پرداختی به برخی از واحدهای متقاضی نبوده است.
در شرایطی که کشور تشنه اشتغال و رونق تولید است باید موانع دریافت تسهیلات برداشته شود و به حداقل ممکن کاهش یابد.
البته برخی از این موانع، به عدم علاقه واحدهای متفاضی بر میگردد و به اعتقاد برخی کارشناسان، انگیزه چندانی برای دریافت تسهیلات از سوی واحدهای کوچک و متوسط احساس نمیشود و در این مجال این سوال به ذهن متبادر میشود که چطور یک واحد تولیدی و صنعتی که هویت آن مَنوطِ به بقاء و استمرار فعالیت است و به تبع دریافت تسهیلات میتواند نقش بسزایی را در این خصوص ایفاء کند به دریافت چنین تسهیلاتی بی میل میشود.
نرخ سود ۱۸ درصدی تسهیلات، جدیترین مانع در مسیر دریافت تسهیلات
در این میان عدهای از کارشناسان بر این باورند، رونق تولید صرفا با مصوبه و مصاحبه حاصل نمیشود و حصول این امر، مستلزم تامین الزامات خاص به خود است که تنها یکی از این موارد به تسهیلات معطوف میشود.
محمد شیرازی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بورس،بانک و بیمه ، با اشاره به سود بالای تسهیلات پرداختی گفت: برخی از فعالان حوزه تولید معتقدند، این تسهیلات، مصداق از چاله در آمدن و به چاه افتادن است.
وی افزود:اگر این تلقی و تحلیل را تا حدودی دور از واقعیت نیز فرض کنیم بدون تردید برای حمایت از تولید، باید سود تسهیلات پرداختی کاهش یابد و تا زمانی که شاهد دریافت سودهای بالا باشیم، حصول رونق در تولید به نحو شایستهای محقق نخواهد شد.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد:وقتی سخن از حمایت به میان میآید باید در راستای پشتیبانی هر چه بیشتررفع موانع و تسهیل شرایط، گام برداشت و با وضعیت فعلی، عدهای بر این باورند تسهیلات و وامهای مذکور به مثابه مُسَکِنی است که دردها را التیام میبخشد، اما درمان نمیکند.
شیرازی اذعان کرد: آنچنان که گزارشهای رسانهها نشان میدهد تا ۲۲ آبان ماه سال جاری در ارتباط با تسهیلات طرح رونق تولید،۳۵ هزار و ۹۹۳ نفر ثبت نام کرده اند که از این تعداد تنها ۱۴ هزار و ۶۹۹ نفر با مبلغ ۱۰۶۲۷۹۶ میلیارد ریال به بانکها معرفی شده اند و در نهایت به تعداد دو هزار و ۸۸۷ نفر با مبلغ ۲۶۸۵۱۸ میلیارد ریال، پرداخت شده که نشانه عدم تحقق کافی و لازم، طرح ۵۰ هزار میلیاردی رونق تولید است.
وی در پایان افزود: بروکراسی پیچیده بانکی نیز مزید بر علت شده تا عدهای از متقاضیان، اعطای دریافت تسهیلات را به لقایش بخشند و با عنایت به در پیش بودن ماههای پایانی سال و دشواری دریافت تسهیلات در این ایام از بانکها، بعید است تا پایان سال، توفیق چندانی در این خصوص حاصل شود که البته با طی شدن سه ماه پایانی سال بصورت دقیق تری میتوان در این خصوص قضاوت کرد و امید است این پیش بینی و گمانه زنی صحیح نباشد و شاهد تحولی جدی در روند پرداخت تسهیلات و اعمال اصلاحات لازم در ارتباط با این تسهیلات باشیم.