بانكداري ايراني -به نظر میرسد مساله بیکاری در جامعه به اندازهای کلان شده است که تنها با ایجاد بازاری جدید در اقتصاد میتوان برای این حجم از بیکاران ایجاد شغل کرد؛ بازاری که علاوه بر ایجاد اشتغال در سطحی گسترده، بتواند افزایش رشد اقتصادی و توسعه کشور را هم تضمین کند.
به گزارش ایسنا، رشد جهشی جمعیت کشور طی سالهای دهه ۶۰ به گونه ای بوده است که جمعیت شناسان از اصطلاح "BABY BOOM" یا انفجار جمعیت برای آن استفاده میکنند. در این سالها به دلایل زیادی از جمله بهبود وضعیت بهداشتی جامعه و همچنین مهاجرت گسترده روستاییان به شهرها از سویی و از سوی دیگر اتخاذ سیاست های تشویقی برای رشد جمعیت، نرخ رشد جمعیت حتی تا ۳.۹۱ صدم درصد هم پیش رفت که در هرم سنی جمعیتی این دوره هم کاملا نمایان است.
این رشد جمعیت متولدین دهه ۶۰ و حتی اوایل دهه ۷۰ حالا باعث افزایش جمعیت جوانان جویای کار شد. جمعیتی که اکثرا با افزایش امکانات آموزشی و دانشگاهی حالا فارغ التحصیلان جویای کار هم هستند. امری که در هر صورت باید بازاری برای اشتغال آنها فراهم شود.
به گفته وزیر کشور، علیرغم اعلام رقم ۱۲ درصد بیکاری در کل کشور به صورت میانگین، شاهدیم که در برخی از شهرها میزان بیکاری به ۶۰ درصد رسیده است. متأسفانه در بین تحصیلکردههای ما رقم بیکاری بسیار بالاتر از آنچه که به طور متوسط اعلام میشود، است.
اما برای ایجاد اشتغال در کشور ابتدا باید بازاری برای کالا تولید شده و یا خدمات ارائه شده پیدا کرد؛ تا هم بتوان مشکل بیکاری در جامعه را حل کرد و هم در بازار جهانی بتوان مولد بود و با کسب سود از آن بازار، رشد اقتصادی کشور را هم تضمین کرد.
یکی از بازارهای جدید در کشور که بتوان روی آن حساب کرد حوزه گردشگری است؛ همانطور که می دانیم ایران به دلیل وجود جاذبه های باستانی، فرهنگی و حتی اقلیمی به طور بالقوه می تواند به یکی از محبوب ترین کشورها برای گردشگران خارجی تبدیل شود؛ به لحاظ داخلی هم می توان با ایجاد زیرساخت های لازم به گونه برنامه ریزی کرد تا مقصد بسیاری از سفرهای تفریحی داخلی به کشورهای حاشیه خلیج فارس و ترکیه را در همان داخل کشور نگه داشت.
در این زمینه میثم موسایی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به حوزه گردشگری به عنوان یک بازار پررونق بالقوه برای کشور، اظهار کرد: در حوزه گردشگری ما حداقل میتوانیم حدود ۲۰ میلیون گردشگر را در سال جذب کنیم، اما این اتفاق به دلیل موانع سیاسی مثل تاخیر در صدور ویزا رخ نمیدهد، در حالی که حتی امکانات زیرساختی آن در کشور وجود دارد.
این عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه بازار اشتغال در دنیا بسیار تغییر یافته است، اظهار کرد: درآمد کشور مصر از گردشگری چند برابر کشور ما است، در حالی که به لحاظ اقلیمی و میراث باستانی و فرهنگی هیچ چیز از آنها کم نداریم، اما از این فضا استفاده نمیکنیم.
در مورد جذب گردشگران خارجی می توان حتیوزارت امور خارجه و دیپلماسی کشور را مسئول دانست چرا که دیپلماسی خارجی ما اگر فعال بودند باید با انجام رایزنیهای فرهنگی و سیاسی خود در کشورهای مختلف حداقل روند صدور ویزا را بسیار کمتر از گذشته میکردند که این اتفاقا به نفع وضعیت سیاسی کشور هم تمام میشود به این صورت اگر کشور میزبان گردشگران بیشتری باشد کسی نمیتواند ما را تحریم کند.
همچنین مریم نهاوندی- عضوهیئت علمی دانشگاه تهران - با بیان این که برنامهریزی برای اشتغال در جامعه باید یک برنامهریزی مبتنی بر مناطق مختلف کشور باشد، گفت: اگر در منطقهای به لحاظ اقلیمی استعداد کشاورزی وجود دارد باید در آن مناطق علاوه بر تقویت کشاورزی، صنایع تولیدی نیز حمایت شوند و برعکس در مناطقی مانند مناطق کویری که استعداد کشاورزی وجود ندارد، باید به صنایع گردشگری توجه بیشتری شود.
وی با اشاره به تجربه کشور امارات در زمینه جذب گردشگر و تقویت صنعت توریست، بیان کرد: دوبی با این که در منطقهای کاملا بیابانی قرار دارد اما به دلیل توجه به صنایع و جاذبههای مصنوعی گردشگری امروزه به منطقهای گردشگرپذیر و شکوفا تبدیل شده است به طوری که هر ساله برخی از شهروندان ایرانی نیز برای گذران تعطیلات به آنجا سفر میکنند.
یک گردشگر به محض ورود به کشور از راننده تاکسی تا نیروی خدماتی و راهنمای گردشگری را به خود مشغول میکند که همه اینها درآمدزا است به علاوه این که اگر صنعت هتل سازی کشور نیز رونق بگیرد که بسیار اشتغالزا خواهد بود و زنجیره ای بزرگ از نیروی انسانی کشور را به خود مشغول خواهد کرد.
همچنین می توان به شهروندان و مخصوصا روستاییان و یا ساکنان مناطق تفریحی آموزش بدهیم که چگونه محیطی گردشگرپذیر را ایجاد کنند. مثلا یک خانه روستایی را چگونه طراحی و تزیین کنند تا مورد توجه قرار بگیرد و از سویی دیگر همان طراحی را از طریق اینترنت در بازار جهانی تبلیغ کنیم. امروزه خیلی از خانههای قدیمی مربوط به دوره قاجاریه و بسیاری از خانهها و باغهای قدیمی قابلیت تبدیل به جاذبههای گردشگری را دارند.
علی شکوری - عضو هیات علمی دانشگاه تهران - با اشاره به عوامل اقتصادی مساله بیکاری در کشور افزایش تب تحصیلات دانشگاهی در جامعه را عاملی برای بیکاری در جامعه توصیف کرد. او در گفتگو با ایسنا برای تحلیل مساله بیکاری به عوامل کلان اقتصادی اشاره کرد و گفت: زمانی که رشد اقتصادی در کشور کند باشد، رونقی نیز در بازار به وجود نمی آید و نیروی کاری هم جذب نمیشود. بسیاری از سرمایهگذاری ها در کشور به دلیل مشکلات اقتصادی ناپایدار هستند. امروزه می بینیم که بسیاری از موسسات اقتصادی کلان با چندین نفر کارمند و کارگر تعطیل میشوند که اینها بر روی مساله اشتغال بسیار تاثیرگذار است.
در هر حال استفاده از تجربه کشورهایی چون ترکیه، مصر، قطر و امارات می تواند در رونق فضای اقتصادی از طریق توسعه گردشگری در کشور راهگشا باشد؛ صنعت توریسم به دلیل ارزآوری بسیار بالایی که دارد می تواند نسخه مناسبی برای شرایط فعلی اقتصاد کشور باشد؛ اقتصادی که حالا باید بتواند ظرفیت جذب قشر وسیعی از جوانان جویای کار را در خود ایجاد کند. مسلما با ورود گسترده گردشگران خارجی و حتی داخلی به نقاط مختلف کشور بسیاری از مشاغل را در سطحی گسترده احیا و حتی ایجاد کرد.