مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست ضمن تشریح انواع پسماند کشاورزی، نسبت به نحوه مدیریت این نوع پسماند در کشور انتقاد کرد و گفت: بقایای محصولات کشاورزی یک منبع غذایی مهم برای افزایش حاصلخیزی خاک است که باید مورد توجه وزارت جهاد کشاورزی قرار گیرد.
محمد جواد سروش در گفتوگو با ایسنا در بیان تقسیمبندی پسماندهای کشاورزی اظهار کرد: پسماند کشاورزی دو بخش دارد. یک بخش باقیمانده محصولات کشاورزی است که پسماند خطرناکی محسوب نمیشود و بخش دیگر پسماند خطرناک و ویژه کشاورزی است. با توجه به شرایط موجود در کشور ما که بیش از ۷۵ درصد خاکها فاقد مواد آلی مورد نیاز هستند و بهطور کلی خاکهای فقیری داریم. این بخش از پسماند کشاورزی میتواند کمک بسیاری برای تولید کود کمپوست و بازگرداندن مواد آلی به خاک باشد.
وی با اشاره به اینکه در کشورما بر اساس برآوردها مجموع پسماندهای کشاورزی حدود ۱۷۰ میلیون تن در سال است، گفت: بر اساس سیستم کشاورزی موجود و سیستم حفاظتی کنونی، برگرداندن بقایای گیاه به خاک میتواند راه مناسبی برای غنی کردن خاک باشد یا باید تلاش کنیم سیستم تولید کود کمپوست را در تمام نقاط کشور راهاندازی کنیم.
مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه سالانه حدود ۱۵۰ تن کود کمپوست هم از زبالههای شهری و هم از پسماندهای کشاورزی تولید میکنیم، تاکید کرد: در سایر کشورها در باغها و مزارع کشاورزی، سیستم تولید کود مستقر است که کود تولیدی در همان باغ مورد استفاده قرار میگیرد. متاسفانه مدیریت پسماندهای کشاورزی در کشور ما شرایط مناسبی ندارد و لازم است از این منبع بهتراستفاده شود. در بسیاری از نقاط کشور پسماندهای کشاورزی در حاشیه رودخانهها و بیابانها رها میشوند این در حالیست که آنها یک منبع غذایی مهم برای بهبود کیفیت و افزایش حاصلخیزی خاک هستند و باید مورد توجه وزارت جهاد کشاورزی قرار گیرد.
سروش افزود: سیستمهای تولید کود باید در مناطق کشاورزی ما وجود داشته باشد تا هر گونه بقایا، ضایعات و پسماند کشاورزی تبدیل به مواد آلی شود و به خاک بازگردد. در قانون برنامه ششم توسعه نیز بر تولید کودهای بیولوژیک توسط وزارت جهاد کشاورزی اشاره شده است.
وی در ادامه با اشاره به بخش دوم پسماندهای کشاورزی که از آن به عنوان پسماند ویژه یاد میشود، گفت: پسماند کشاورزی ویژه شامل سموم و کودهای شیمیایی تاریخ گذشته میشود که خطرات بسیار بالایی برای محیط زیست دارد و در صورت نشت میتواند تا حد بالایی از خاک را آلوده کنن، همچنین در صورت تبخیر، بخار آن لطمات بسیاری به انسان و سایر موجودات زنده میزند.
مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت جهاد کشاورزی در زمینه مدیریت پسماند کشاورزی ویژه اظهار کرد: سال گذشته توانستیم حدود ۵۰۰ تن سموم تاریخ گذشته را مدیریت کنیم. این سموم که سموم غیر کلره هستند به سیستمهای پسماندسوز منتقل شده و سوزانده میشوند. امسال بعد از سالها وزارت جهاد کشاورزی این کار را کرد و مقادیر زیادی از سموم سنواتی که خطرات محیط زیستی بالایی داشتند را معدوم کرد.
سروش در پایان با تاکید بر اینکه مسئولیت مدیریت سموم و کود بر عهده وزارت جهاد کشاورزی و تولید کننده است، گفت: سازمان حفاظت محیط زیست شرایط لازم برای معدوم کردن سموم و کود سنواتی را فراهم کرده است و استانداردهای مراکز پسماندسوز را به حدی میرساند که بعد از انتقال و معدومسازی این پسماندها مشکلات زیست محیطی ایجاد نشود. در سالهای گذشته امکان معدومسازی و پسماندسوزی کود و سموم در مقدار انبوه وجود نداشت ولی با راهاندازی مراکز پسماندسوز ویژه در سه استان مرکزی، قزوین و اصفهان این هدف قابلیت عملیاتی شدن پیدا کرده است.