روزنامه جام جم در گزارشی به مناسبت روز جهانی اهدای خون به بررسی اهمیت حضور مستمر اهداکنندگان برای هدیه خون، پرداخت.
در گزیده ای از این گزارش درباره شرایط اهدای خون در ایران، می خوانیم: با آن که ایرانی ها به مردمانی مهربان و نوع دوست شهرت دارند، تعداد اهداکنندگان مستمر خون نسبت به سایر کشورهای دنیا پایین است؟ بررسی ها نشان می دهد یکی از مهم ترین دلایل آن وجود باورهای غلط نسبت به اهدای خون البته بجز زمان بحران همچون حضور داوطلبانه است. اهمیت حضور مستمر اهداکنندگان برای هدیه خون سالم و ارزشمند خود آن قدر سرنوشت ساز و مهم است که سازمان بهداشت جهانی شعار 14 ژوئن 2017؛ 24 خرداد را «نیاز به خون همیشگی است ـ اهداکننده مستمر بمان» قرار داده است.
** شرایط اهدای مستمر خون
دکتر محمدمهدی سیفی، معاون دفتر برنامه ریزی، جذب و نگهداری اهداکنندگان سازمان انتقال خون درباره شرایط اهدای خون به جامجم میگوید: در بروشورها و اطلاعیه های مندرج توسط سازمان به مردم اطلاع داده ایم که افراد دارای رفتارهای پرخطر، خالکوبی و افرادی که بتازگی تحت عمل جراحی قرار گرفته اند برای اهدای خون مراجعه نکنند و این اولین گامی است که هر فردی که تمایل به اهدای خون دارد باید به آن توجه کند. وی ادامه میدهد: در مرحله بعد انجام مصاحبه پزشکی قبل از دریافت خون است و مرحله بعد، خودحذفی است. مرحله آخر آزمایش خون است.
معاون دفتر برنامه ریزی، جذب و نگهداری اهداکنندگان سازمان انتقال خون درباره ضرورت مستمر ماندن اهداکنندگان خون می گوید: افراد 18تا 60 ساله، دو تا چهار بار در سال با فاصله زمانی هر سه ماه امکان اهدای خون دارند.
** توصیه های پس از اهدا ی خون
حجم خون اهدایی 450 سی سی است. توصیه می شود اهداکننده بعد از هدیه خون، مایعات بیشتری مصرف کند تا مشکلی ایجاد نشود و جبران مایعات سریع تر انجام شود. حجم مایعات خون طی 24 تا حداکثر 48 ساعت خون اهدایی جبران می شود. گلبول قرمز خون نیز معمولا ظرف 28 روز بعد از اهدا کاملا جبران می شود.
** باورها درباره اهدای خون
دکتر سیفی محدودیت و ممنوعیت افراد برای اهدای خون به واسطه لاغری یا چاقی بیش از حد را جزو باورهای غلط رایج میان اعضای جامعه عنوان می کند و می گوید: از افرادی که وزن 50 کیلوگرم به بالا داشته باشند، می توانیم خون دریافت کنیم.
باور غلط دیگری که برای برخی اهداکنندگان دغدغه ساز شده است، نگرانی از عادت کردن بدن به اهدای مستمر خون و در نتیجه ابتلا به غلظت خون است.
برخی نیز نگران آلوده شدن اهداکننده به ویروس ایدز و سایر عفونت ها هستند که این نگرانی نیز بی مورد است. زیرا تمامی وسایل مصرفی برای خون گیری استریل و یکبار مصرف هستند و تنها برای شخص اهداکننده استفاده می شود.
در مقابل عده ای نیز هستند که گمان می کنند اهدای مستمر خون می تواند باعث کم خونی آنها شود که این باور نیز با توجه به جبران خون اهدایی در مدت زمان 28 روز تکذیب می شود.
** افزایش سلامت اهدا کنندگان
آزمایش های مکرر اهداکنندگان خون باعث می شود آنها در فاصله های زمانی سه ماهه از وضعیت سلامت خود مطلع شوند. ضمن آن که این افراد در هر بار مراجعه در رابطه با رفتارهای پرخطر آموزش می بینند.
** افزایش ضریب امنیت خون های اهدایی
براساس یک تجربه جهانی، از سال گذشته طرح آزمایشی در کشور اجرا شده است که خون های دریافتی از اهداکنندگان اولیه حتی در صورت سالم بودن در نوبت خون های اهدایی قرار نمی گیرند و بعد ازگذشت سه ماه، از اهداکننده دعوت می شود تا در صورت تمایل برای اهدای خون مراجعه کند.
** اهدای خون در خانم ها
به رغم این که اهدای خون باعث کم خونی نمی شود، اما چون زمینه کم خونی خانم های ایرانی واقع در سن باروری وجود دارد، برای پیشگیری، مکمل های آهن بعد از اهدای خون به خانم ها داده می شود که طی ده تا 20 روز مصرف کنند تا اندکی نگرانی که اگر دارند، رفع شود.
** شرایط اهدا و دریافت خون از بیماران خاص
برخلاف این که مبتلایان به بیماری های ایدز و هپاتیت امکان اهدای عضو برای پیوند به افرادی با وضعیت مشابه خود دارند، اما این امتیاز درباره اهدای خون یا حتی تزریق آن صدق نمی کند؛ چرا که حتی این بیماران در صورت نیاز به دریافت خون، خون سالم به آنها تزریق می شود نه خون های آلوده به هپاتیت و ایدز.
*منبع: روزنامه جام جم، 1396.3.24