کشورهای عربستان، امارات متحده عربی، بحرین مصر که بعدها برخی دیگر از کشورهای همسو نیز به آنها پیوستند، در یک اقدام هماهنگ همه مناسبات خود را با قطر بطور کامل قطع کردند. اگرچه حوادثی مشابه پیشتر در سال 2014 رخ داده که طی آن عربستان، بحرین و امارات متحده عربی سفیران خود را از دوحه فرا خواندند، اما این بار تنش بین طرفین به مرحله بحرانی رسیده است.
روزنامه ابتکار در گزارشی به بررسی پیامدهای امنیتی بحران قطر و نقش ایران در سیاست های خاورمیانه پرداخت.
در ادامه در گزیده ای از این گزارش می خوانیم: طی روزهای اخیر قطع روابط برخی از کشورهای عربی به رهبری عربستان با قطر بحران تازه ای را در منطقه ایجاد کرده است. صرف نظر از نتایج و پیامد های اقتصادی و تجاری آن، به نظر می رسد بحران قطر از منظر امنیتی بسیار حائز اهمیت است؛ بگونه ای که در صورت تداوم و تشدید این بحران، صورت بندی جدیدی از نظم امنیتی در ژئوپلتیک خاورمیانه شکل خواهد گرفت.
روزنامه ابتکار می نویسد: کشورهای عربستان، امارات متحده عربی، بحرین مصر که بعدها برخی دیگر از کشورهای همسو نیز به آنها پیوستند، در یک اقدام هماهنگ همه مناسبات خود را با قطر بطور کامل قطع کردند. اگرچه حوادثی مشابه پیشتر در سال 2014 رخ داده که طی آن عربستان، بحرین و امارات متحده عربی سفیران خود را از دوحه فرا خواندند، اما این بار تنش بین طرفین به مرحله بحرانی رسیده است.
**چالش بزرگ برای شواری همکاری خلیج فارس
این روزنامه در صفحه ایران و جهان نوشت: درهمین راستا، بسیاری از ناظران داخلی و خارجی بر این اعتقادند که یکی از اهداف عربستان از برگزاری کنفرانس «اسلامی- آمریکایی» در ریاض با حضور دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، زمینه سازی برای ایجاد ناتوی عربی بود. بنا بر گزارش روزنامه وال‌استریت ژورنال در نشست ریاض، گفت وگوهای اولیه بر سر ایجاد یک پیمان نظامی از نوع ناتو بین دولت ترامپ و مسئولان نظامی و امنیتی عربستان و امارات متحده صورت گرفته است. هدف از این ائتلاف ایجاد همبستگی بین کشورهای عربی و سنی مذهب در برابر ایران و جلوگیری از نفوذ آن در منطقه اعلام شده است. بر اساس این طرح، عملا وظیفه اصلی مقابله با دشمن مشترک به بازیگران محلی و متحدان منطقه‌ای آمریکا واگذار می‌شود. اما بنظر می رسد تنش بین قطر و دیگر کشورهای عربی پروژه ناتوی عربی را در نطفه خفه کرده است.
روزنامه ابتکار در ادامه می نویسد: همچنین با تداوم تنش ها شاهد ایجاد گسل عمیقی در ائتلاف شورای همکاری خلیج فارس نیز خواهیم بود. این پیمان امنیتی که در سال 1981 با هدف مقابله با به اصطلاح تهدیدات ایران و با حمایت آمریکا تاسیس گردید نیازمند همکاری و هماهنگی نزدیک همه شیخ نشین های جنوبی منطقه خلیج فارس است. اما بحران کنونی در منطقه موجب انفکاک و دودستگی بین اعضای عضو شورا شده و ماهیت و موجودیت این نهاد نظامی را با چالش جدی مواجه ساخته است.
**تصویری از سایش های جدید در منطقه
در این گزارش می خوانیم: علاوه بر این، همسویی آمریکا با اعراب در منزوی کردن و تحریم قطر می تواند شرایطی را فراهم سازد تا برخی از کشورهای عربی تنش های منطقه ای را تشدید نمایند. بطور مثال، اگر چه امارات متحده عربی با برقراری ارتباط نزدیکتر با آمریکا در کوتاه مدت بدنبال مهار سیاست تکروی قطر می باشد، اما در بلند مدت با منتقل کردن پایگاه نظامی آمریکا از قطر به خاک خود بدنبال کسب مزایای استراتژیک در منطقه است.
**ایستادگی ایران در کنار همسایگان
همچنین این روزنامه در ادامه می آورد: از سوی دیگر باید به سیاست های منطقه ای ایران در قبال همسایگان خود نیز توجه کرد. سال گذشته، ایران به رغم اختلافاتی که با ترکیه بر سر بحران سوریه داشت، در ماجرای کودتای نظامی این کشور در کنار اردوغان ایستاد. همین مساله در مورد قطر نیز صادق است.
روزنامه ابتکار در پایان این گزارش می نویسد: از آغاز بحران محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان یک رشته تماس های دامنه دار با همتایان خود در منطقه و خارج از آن برقرار کرد و علاوه بر تلاش برای کاهش سطح بحران، ایران کمک های قابل توجهی را از لحاظ خطوط ارتباطی و ارسال مواد غذایی به قطر محاصره شده صورت داد. در همین زمینه روزنامه القدس العربی چاپ لندن در مورد دیپلماسی منطقه ای ایران گزارش می دهد: ایران بخش مهمی از ساختار امنیتی، ژئوپلتیکی و تاریخی منطقه است و همواره بر اساس واقعیتی رفتار می کند که دشمنانش قادر به درک آن نیستند.
*منبع: روزنامه ابتکار، 1396.3.23
نظر شما
