هزینه های قابل قبول، هزینه هایی است که در حدود متعارف متکی به مدارک بوده و منحصرا مربوط به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط با رعایت حد نصاب های مقرر باشد.
به گزارش میزان ،با کمی تامل وبررسی به پیرامون خود ملاحظه میکنیم که حتی کوچکترین بنگاههای اقتصادی نیز برای تحصیل درآمد، نیازمند صرف هزینه است و به عبارت دیگر پرداخت هزینه برای کلیه فعالیتهای اقتصادی امری اجتناب ناپذیر بوده و در این میان فعالان اقتصادی که خواهان سودهای سرشار و فراوان هستند، می بایست هزینههای گزافی را نیز متحمل شوند.
اما از آنجایی که بین درآمد و هزینههای بنگاههای اقتصادی رابطه معکوسی وجود داشته بدین معنی که هر چه هزینهها فزونی گیرد، به همان میزان از درآمدها کاسته میگردد. بر همین اساس تعدادی از فعالان اقتصادی میکوشند به منظورکاهش مالیاتهای خویش هزینههای خود را پیش ازواقع در دفاتر و اسناد و مدارک نشان دهند.
معمولا ماموران مالیاتی نیز با آگاهی ازاین موضوع دررسیدگیهای خود، بیشتر توجه خویش را به مواردی معطوف می دارند که تأثیرکاهنده بر درآمدهای مؤدیان داشته به طوری که قدرمسلم سهم اصلی و عمده این عوامل کاهشی مربوط به هزینههای مؤدیان می شود.
ازاین رو ماموران رسیدگی کننده برای جبران این مسئله، کل یا بخشی از هزینههای مؤدیان که غیر واقعی بوده، برگشت داده، تا از این طریق به تشخیص درآمد مشمول مالیات و تعیین دقیق مالیات آنان دسترسی پیدا نمایند.
به همین منظور قانون گذار برای حل و فصل این موضوع و نیز آگاهی مؤدیان از هزینههای مورد قبول سازمان امورمالیاتی ، فصل دوم ازباب چهارم قانون مالیاتها را به هزینه های قابل قبول اختصاص داده است. لذا به منظورآشنایی هر چه بیشتر فعالان اقتصادی دراین بخش از دانستنیهای مالیاتی ابتدا به تعریف هزینههای قابل قبول پرداخته و سپس شرایط هزینههای مذکور مورد امعان نظر قرار میگیرد.
تعریف هزینههای قابل قبول
هزینههای قابل قبول، هزینههایی است که درحدود متعارف متکی به مدارک بوده ومنحصراَ مربوط به تحصیل درآمد مؤسسه دردوره مالی مربوط با رعایت حد نصابهای مقرر می باشد. گفتنی است در مواردی که هزینهای درقانون مالیاتها پیش بینی نشده یا پیش از نصاب های مقرر بوده ولی پرداخت آن به موجب قانون یا مصوب هیات وزیران صورت گرفته باشد قابل قبول خواهد بود.
ضمنا هزینههای مربوط به درآمدهایی که به موجب قانون مالیاتهای مستقیم از پرداخت مالیات معاف یا مشمول مالیات با نرخ صرف بوده یا با نرخ مقطوع محاسبه میشود، به عنوان هزینههای قابل قبول مالیاتی شناخته نمیشوند.
لازم به ذکر است پذیرش هزینههای پرداختی قابل قبول مالیاتی موضوع قانون مالیات ها که به شیوه تهاتری انجام نشود از مبلغ پنجاه میلیون ( 50000000 ) ریال به بالا منوط به پرداخت یا تسویه وجه آن از طریق سامانه ( سیستم) بانکی خواهد بود.
شرایط هزینههای قابل قبول
به منظور آشنایی و آگاهی هر چه بیشتر مودیان با هزینههای قابل قبول در ذیل به مهمترین شرایط در نظر گرفته شده برای هزینههای مذکوراشاره میشود.
1.قیمت خرید کالای فروخته شده و یا قیمت خرید مواد مصرف درکالا و خدمات فروخته شده
2.هزینههای استخدامی متناسب با خدمت کارکنان بر اساس مقررات استخدامی موسسه به شرح زیر:
الف. حقوق یا مزد اصلی و مزایای مستمر اعم ازنقدی یا غیر نقدی ( مزایای غیر نقدی به قیمت تمام شده برای کارفرما)
ب. مزایای غیر مستمر اعم ازنقدی و غیر نقدی از قبیل خوار و بار، بهره وری، پاداش، عیدی، اضافه کار، هزینه سفروفوق العاده
ج. هزینههای بهداشتی و درمانی ووجوه پرداختی بابت بیمههای بهداشتی و عمر و حوادث ناشی ازکار کارکنان.
د. حقوق بازنشستگی ، وظیفه، پایان خدمت طبق مقررات استخدامی موسسه و خسارت اخراج وبازخرید طبق قوانین موضوعه مازاد بر مانده حساب ذخیره مربوط.
ه. وجوه پرداختی به سازمان تامین اجتماعی طبق مقررات مربوط وهمچنین تا میزان سه درصد (3%) حقوق پرداختی سالانه بابت پس انداز کارکنان
و. معادل یک ماه آخرین حقوق ودستمزد وهمچنین ما به التفاوت تعدیل حقوق سنوات قبل که به منظور تامین حقوق بازنشستگی ووظیفه و مزایای پایان خدمت، خسارت اخراج و بازخرید کارکنان موسسه ذخیره می شود.
ز. پرداختی به بازنشستگان موسسه حداکثر تا سقف یک دوازدهم معافیت موضوع ماده ( 84) قانون مالیاتهای مستقیم
3. کرایه محل موسسه درصورتی که اجاری باشد مال الاجاره پرداختی طبق سند رسمی و در غیر این صورت در حدود متعارف.
4.اجاره بهای ماشین آلات وادوات مربوط به مؤسسه درصورتی که اجاری باشد.
5. مخارج سوخت، برق، روشنایی، آب ومخابرات وارتباطات.
6. وجوه پرداختی بابت انواع بیمه مربوط به عملیات ودارایی مؤسسه.
7. حق الامتیاز پرداختی و همچنین حقوق وعوارض و مالیاتهایی که به سبب فعالیت
موسسه به شهرداریها و وزارتخانهها ومؤسسات دولتی و وابسته به آنها پرداخت می شود ( به استثنای مالیات بر درآمد و ملحقات آن و سایر مالیاتهایی که موسسه به موجب مقررات قانون مالیاتها ملزم به کسر ازدیگران وپرداخت آن می باشد و همچنین جرایمی که به دولت وشهرداریها پرداخت می گردد)
8. هزینههای تحقیقاتی، آزمایشی وآموزشی، خرید کتاب و نشریات ولوحهای فشرده ، هزینههای بازاریابی، تبلیغات و نمایشگاهی مربوط به فعالیت موسسه.
9. هزینههای مربوط به جبران خسارت وارده مربوط به فعالیت و دارایی موسسه مشروط بر اینکه:
الف. وجود خسارت محقق باشد.
ب. موضوع و میزان آن مشخص باشد.
پ. طبق مقررات قانون یا قراردادهای موجود جبران آن به عهده دیگری نبوده یا در هر صورت ازطریق دیگر جبران نشده باشد.
10. هزینههای فرهنگی، ورزشی و رفاهی کارگران پرداختی به وزرات کار و امور اجتماعی حداکثر معادل ده هزار ( 10000) ریال به ازای هر کارگر.
11. ذخیره مطالباتی که وصول آن مشکوک باشد مشروط بر اینکه :
الف.مربوط به فعالیت مؤسسه باشد.
ب. احتمال غالب برای لاوصول ماندن آن موجود باشد.
پ. در دفاتر مؤسسه به حساب مخصوص منظور شده باشد تا زمانی که طلب وصول گردد یا لاوصول بودن آن محقق شود.
12. زیان اشخاص حقیقی یا حقوقی که از طریق رسیدگی به دفاتر آنها و با توجه به مقررات احراز گردد، از درآمد سال یا سالهای بعد استهلاک پذیر است.
13. هزینههای جزئی مربوط به محل مؤسسه که عرفاً به عهده مستأجر است در صورتی که اجاری باشد.
14. هزینههای مربوط به حفظ ونگهداری محل مؤسسه در صورتی که ملکی باشد.
15. مخارج حمل ونقل.
16. هزینههای ایاب و ذهاب، پذیرایی وانبارداری.
17. حق الزحمههای پرداختی متناسب با کار انجام شده از قبیل حق العمل- دلالی- حق الوکاله- حق المشاورها- حق حضور- هزینه حسابرسی و خدمات مالی و اداری و بازرسی، هزینه نرم افزاری، طراحی واستقرار سیستمهای مورد نیاز مؤسسه، سایر هزینههای کارشناسی در ارتباط با فعالیت موسسه وحق الزحمه بازرس قانونی.
18. سود، کارمزد و جریمههایی که برای انجام عملیات مؤسسه به بانکها، صندوق تعاون ، صندوقهای حمایت ازتوسعه بخش کشاورزی و همچنین مؤسسات اعتباری غیر بانکی مجاز و شرکتهای واسپاری (لیزینگ) دارای مجوز ازبانک مرکزی پرداخت شده یا تخصیص یافته باشد.
19. بهای ملزومات اداری و لوازمی که معمولا ظرف یک سال از بین می روند.
20. مخارج تعمیر و نگهداری ماشین آلات و لوازم کار وتعویض قطعات یدکی که به عنوان تعمیر اساسی تلقی نگردد.
21. هزینههای اکتشاف معادن که منجر به بهره برداری نشده باشد.
22. هزینه های مربوط به حق عضویت وحق اشتراک پرداختی مربوط به فعالیت مؤسسه.
23. مطالبات لاوصول به شرط اثبات آن از طرف مؤدی مازاد بر مانده حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول.
24. زیان حاصل از تسعیر ارز بر اساس اصول متداول حسابداری مشروط برا تخاذ یک روش یکنواخت طی سالهای مختلف ازطرف مؤدی.
25. ضایعات متعارف تولید.
26. ذخیره مربوط به هزینه های پرداختی قابل قبول که به سال مورد رسیدگی ارتباط دارد.
27. هزینههای قابل قبول مربوط به سالهای قبل که پرداخت یا تخصیص آن درسال مالیاتی مورد رسیدگی تحقق می یابد.
28. هزینه خرید کتاب و سایرکالاهای فرهنگی – هنری برای کارکنان وافراد تحت تکلف آنها تا میزان حداکثر 5 درصد ( 5%) معافیت مالیاتی موضوع ماده ( 84) قانون مالیاتهای مستقیم به ازای هر نفر.
29. ذخیره مربوط به خدمات پس از فروش ( گارانتی) اشخاص حقوقی
گفتنی است که هزینه های دیگری که مربوط به تحصیل درآمد مؤسسه تشخیص داده می شود ودراین ماده پیش بینی نشده است به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور وتصویب وزیراموراقتصادی و دارائی جز هزینه های قابل قبول پذیرفته می شود.
همچنین مدیران و صاحبان سرمایه اشخاص حقوقی در صورتی که دارای شغل موظف در مؤسسات مذکورباشند جزء کارکنان مؤسسه محسوب خواهند شد ولی در مؤسساتی که غیر اشخاص حقوقی باشند حقوق و مزایای صاحب مؤسسه واولاد تحت تکلف و همسر نامبرده به استثنای هزینه سفرو فوق العاده مسافرت مربوط به شغل که مشمول مقررات این ماده خواهد بود جزء هزینه های قابل قبول منظور نخواهد شد.